Quaestiones in Heptateuchum

QVAEST. I. In eo, quod commemorat Moyses dixisse se populo timenti hostes inhabitantes terram, quo introducendus fuit: ne paueatis neque timeatis ab eis; dominus deus uester, qui praecedit ante faciem uestram, ipse simul debellabit eos uobiscum, satis ostenditur ita esse adiutorem deum, ut etiam homines agant aliquid.

Et noluit Seon rex Esebon transire nos per ipsum, quoniam indurauerat dominus deus noster spiritum eius et confortauit cor eius, ut traderetur in manus tuas sicut in hac die. haec dicens Moyses, dum populum alloquitur, tale aliquid commemorat, quale dicebatur in Exodo: ego induraui cor Pharaonis, et quod in Psalmis legitur: conuertit cor eorum, ut odissent populum eius. nec tacetur hic causa indurationis huius, cum dicitur: ut traderetur in manus tuas sicut in hac die, id est ut uinceretur a te. quod non fieret, nisi resisteret; non autem resisteret nisi corde obdurato. cuius rei iustitiam si quaesierimus, inscrutabilia sunt iudicia dei; iniquitas [*]( 9 Dent. 1, 29. 30 13 Deut. 2, 30 18 Ex. 10, 1 19 Ps. 104, 25 24 cf. Rom. 11, 33 cf. Rom. 9, 14 ) [*]( 1 et cum U fugerat N 2 et esse T 5 Expliciunt questiones libri numeri [locutiones eiusdem libri numeri fol. 179 C Expliciunt questiones numerorum Incipiunt quaestiones deuteronomii fol 149 P, fol. 139 Y, fol. 175 U Incipiunt quaestiones deuteronomii pag. 423 S Explicit quęstiones numerorum inC loquutiones deuteronomii fol 105 N Explicit liber de quaest. numeri incipit liber de quaestionibus deuteronomii fol. 131 T 6 Explicit loquutiones deuteronomii. Incipit quaestiones eiusdem libri fol, 108 N 10 noster PSVUTbd praecedat F* 11 debellauit PUl 18 quodj cot N 24 ut scrutabilia T )

Verum tamen Og rex Basan reliquus factus est a Raphain. hoc nomine, quod est Raphain, gigantes significari in hebraea lingua dicunt qui eam nouerunt. unde quod habent plerique codices "derelictus est a Raphain", planius utique dicitur: reliquus factus est, ut ipse ex illis remansisse iutellegatur, cuius etiam consequenter longitudo et latitudo ferrei lecti commemoratur ad eius magnitudinem commendandam.

Ne feceritis iniquitatem et faciatis uobis ipsis sculptilem similit-udinem, omnem imaginem. quid intersit inter similitudinem et imaginem quaeri solet. sed hic non uideo quid interesse uoluerit, nisi aut duobus istis uocabulis unam rem significauerit aut similitudinem dixerit, si uerbi gratia fiat statua uel simulacrum habens effigiem humanam, non tamen alicuius hominis exprimantur liniamenta, sicut pictores uel statuarii faciunt intuentes eos quos pingunt seu fingunt; hanc enim imaginem dici nemo dubitauerit. secundum quam distinctionem omnis imago etiam similitudo est, non omnis similitudo etiam imago est. unde si gemini inter se similes sint, similitudo dici potest alterius cuiuslibet in altero, non imago. si autem patri filius similis sit, etiam imago recte dicitur, ut sit pater prototypus, unde illa imago expressa uideatur. quarum aliae sunt eiusdem substantiae, sicut filius, aliae non eiusdem, sicut pictura. unde illud, quod in Genesi scriptum est: fecit deus hominem ad imaginem dei, manifestum est ita dictum, ut non eiusdem substantiae sit imago quae facta est. si enim eiusdem esset, non facta, sed genita diceretur. sed quod [*](3 Deut. 3, 11 11 Deut. 4, 16 27 Gen. 1, 27 ) [*]( 1 deum] eum NUT confortatum del. S 2 et] etiam l\'bd om. S mala N 4 rafain (bis) PNVDT 5 dicuntur SVXU 6 habent latini T derelicta N 16 ulut si T 17 effigiam N exprimatur PLTi 18 lineamenta Jôd aut sicut N 19 dicij di PINYU 24 pater om. U ) [*](24* )

Quid est autem quod ait: similitudinem omnis piscis, quaecumque sunt in aquis sub<ter> terra? an et aquam propter tractabilem corpulentiam terram intellegi uoluit et secundum hoc in eo, quod scriptum est: fecit deus caelum et terram, et aquas debemus accipere? assidue quippe scriptura his duabus partibus commemoratis uniuersum mundum uult intellegi secundum illud: auxilium meum a domino, qui fecit caelum et terram et [*](2 Gen. 1, 26 9 cf. Ex. 20, 4 18 cf. Deut. 4, 17 22 Deut. 4. 18 25 Gen. 1, 1 28 Ps. 120, 2 ) [*]( 13 si nulla om. PSVUT similitudo om. T 15 homines PSlNVUT potest fieri S 17 de pecoribus] decoribus N 18 inrationabilibus VPSU 23 quicumque T sint N bubter scripsi: sub libri terrA. pi VINUS 24 an et] anent N )