Locutiones in Heptateuchum
Augustine
Augustine. Sancti Aureli Augustini Opera, Sectio III, Pars I-II (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 28.1). Zycha, Joseph, editor. Prague; Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1894.
Et sumsit Iotor socer Moysi holocaustomata et sacrificia deo: sumsit pro eo, quod est obtulit. an forte sensus est, non locutio, ut ea sumsisse intellegatur, quae Moyses obtulisset, quamquam Moyses non legatur superius sacrificasse nec Aaron nec quisquam Hebraeorum, qui educti sunt de terra Aegypti, sed tantum [*]( 4 Ex. 16, 21 7 Ib. 16, 29 10 Ib. 17, 1 12 Ib. 17, 2 15 Ib. 17, 3 17 Ib. 17, 5 21 Ib. 18, 12 ) [*]( 1 faciat LS tamen] autem LSbd 4 colligerunt NS quomodomane om. b 5 puteus prim C 7 sec. cod. Alex. quisque b 8 loco] loquo C quisque b 13 agent N agebant LSb 14 maledicis N 15 munnorabat C murmnranit d 17 nirga N qna C percnsisti N 19 dicemus N et s. I. m. 1 C - est ista] estis N ista] ita b alocutio N 21 sumpsit LSb iothor NLSd iethor uel iethro b olocaustomata 01 22 sumpsit NLBb 28 obtu.lit C 24 que C obtulisse LSb 26 hebreorum (rum 8. I. m. 1) C )
Graue tibi uerbum hoc. subauditur "est\'".
Et demonstrabis illis uias, in quibus ambulabunt in eis.
Uerbum autem graue referebant super Moysen; sic enim habet graecus, quod latini interpretati sunt: ad Moysen. illa sane locutione ipsa etiam cura significatur, qua dictum est: super Moysen, uelut onus ei significaretur inpositum. uerbum autem graue dictum est pro quaestione graui. unde sequitur: omne autem uerbum leue iudicabant ipsi.
Quod graecus habet: ecovo|«bft>, supernominauero aut adnominauero expressius dicitur: quod usitatius "cognominauero" nonnulli interpretati sunt. sed non habet necessariam significationem cognominauero; propinquius autem dicitur cognominauero quam nominauero. nam et hoc aliqui interpretes dixerunt.
Et ueniam ad te et benedicam te . cum superius pluraliter loqueretur, facietis et immolabitis. dicit: ueniam ad te, tamquam ipsi Israhel, id est populo.
Et hae iustificationes, quas adpones [*]( 2 lb. 17, 15 6 Ib. 18, 18 7 Ib. 18, 20 9 Ib. 18, 26 16 Ib. 20, 24 22 Ib. 20, 24 25 Ib. 21, 1. 2 ) [*]( 2 illut C 3 iothor NLSbd iethor b madii (m B. I. m. 1) C madian bd gentes C 4 mazii C madian bd eius] ad eius b aduentum Nb cepit C 5 et] ut C iothor NLSd iethor b sacerdus C 8 amĮrųĮbulabant C 9 sec. cod. Alex. grauiue d 11 illa sane] illas ane (s add. m. 2) C sanae S ipse C 12 qua] quia LSb bonus C 13 significetur LSb granae S om. b 15 leue uerbum b iudicabant scripsi sec. LXX: iudicabunt libri 16 eponomason CNLS siwovofiaCu>v b 18 interpati 81 20 propinquius-cognominauero om. C 25 haec Nb om. C quam st adpones scripsi: pones CN LSld ponas b )
Pertundet ei dominus auriculam de subula et seruiet ei in sempiternum uel in aeternum, quod graecus habet: litc; tov aiwvat. ecce quemadmodum scriptura multis locis dicit secundum hoc uerbum graecum sempiternum" uel "aeternum U aeternum, ubi non intellegitur illa aeternitas, secundum quam nobis aeterna promittitur uel secundum quam a contrario igne aeterno mali cremabuntur! neque enim seruus iste, qui uiuere in aeternum non posset, posset seruire in aeternum; sed intellegitur "aeternum" dictum, cuius temporis finis non est. aut certe aliquid hoc sacramento significatur aeternum.
Dabo tibi locum, in quem fugiat ibi, qui occiderit.-
Si quis percusserit seruum suum aut ancillam suam in uirga: quod est "de uirga".
Lapidibus lapidabitur taurus: quasi possit lapidari nisi lapidibus. differt aliquid ista locutio ab illa, qua diceret more scripturarum: lapidatione lapidabitur, sed tamen similis est. [*]( 8 Ei. 21, 6 19 Ib. 21, 13 21 Ib. 21, 20 23 Ib. 21, 28 ) [*]( 2 est] sit NLSbd 3 he C hec b iustificationes (ca a, I. m. 1) C 4 illis] ipsis N tam] iam CLSbd 5 quam] quasi bd si emcris soruum om. N 6 hoc] homini N MOYli] si N diceret om. b 8 pertundit C pertunde L 9 ei oni. b 10 iston eon C staneon N istonaeona LS evaiama b 12 seuipix sempiternum (exp. n. 1) C 13 aeternitas illa bd promittuntur bd 14 aeterno om. b cremabantur b lb istae N possit C 16 posset C 19 ibi om. C 23 possetIVi56 21 lapidare 81 et ante differt add. 8. I. m. 2 S differat LS 25 lapidatione om. C sed-est om. N; scd spatium aptum uacuum relinquitur )
Si autem taurus cornipeta erat ante hesternam et nudiustertianam: pro tempore praeterito posuit partem pro toto, quantumcumque illud fuisset, more scripturarum.
Siquis autem aperuerit lacum aut exciderit lacum et non operuerit eum et ceciderit illuc uitulus aut asinus, dominus laci reddet. et haec locutio a parte totum intellegenda est; non enim, si equus ceciderit in lacum aut ouis, ideo non reddet, quia hoc scriptum non est.