De Perfectione Iustitiae Hominis

Augustine

Augustine. Sancti Aureli Augustini Opera, Sectio VIII, Pars II (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 42). Urba, Karl; Zycha, Joseph; editors. Prague; Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1902.

Inde est quod dicit: nihil iniquum erat in manibus meis, sed oratio mea munda. hinc enim erat munda oratio, quia ueniam non iniuste petebat, qui ueraciter dabat.

Et quod dicit de domino: multas enim contritiones meas fecit sine causa, non ait: nullas fecit cum causa, sed multas sine causa. non enim propter multa peccata eius factae sunt ei multae contritiones, sed propter probationem patientiae. nam propter peccata, sine quibus, ut alibi confitetur, non fuit, pauciora se pati debuisse iudicat. [*]( 1 Luc. 11. 41 3 Mattli. 25, 35 11 Matth. 6, 12 15 Iob 16, 17 18 Iob 9, 17 22 cf. Iob 6, 2. 3 ) [*]( 1 elymosinas. (a add. m. 1 s. i) L elemosina N 2 miindata C 3 ituris om. B esuriui DRVQBCKNbd 4 eiusmodi PDRKN eius*#«modi (dem er.) 0 sed m. 2 ex si D est om. m. 1 L.N ex ee m. 2 D 5 sola p unigenitum N 6 querela m. 2 PDC, RVOBKNb iustis om. N 7 quo non e D est post uitae pos. in (s quidarn] qua N 8 huma m. 1 B iuxta m. 1 D, f3 querella* R querela LVOBNb 9 qu*eritur DK 10 consulet B ne m. 1 C cuiusque Eug. 11 libidinem] litem N et sicut C 12 quo N 13 sicut. DC sicuti PBN$ 16 meis] eius Eug. munda oratio mea bd hic Bp, m. 1LPVC enim om. N 17 qui] quia B 18 quod (in mg. I eo quod) R 19 nulla 0 20 peccata eius multa j3 )

26

Item quod dicit: uias enim eius custodiui et non declinaui a mandatis eius neque discedam, custodit uias dei, qui non sic exorbitat, ut eas relinquat, sed in eis currendo proficit, etsi aliquando ut infirmus offendit aut titubat; proficit autem minuendo peccata, donec perueniat ubi sine peccato sit. non enim aliter potest eo modo proficere nisi custodiendo uias eius. declinat autem a mandatis domini atque discedit apostata, non ille, qui, etiamsi habet peccatum, confligendi tamen cum eo perseuerantiam non relinquit, donec eo perueniat, ubi nulla cum morte contentio remanebit. in isto ergo conflictu induimur ea iustitia, qua hic ex fide uiuitur, et ea quodam modo loricamur. assumimus quoque iudicium, quod etiam contra nos pro nobis facimus, quando peccata nostra accusando damnamus. unde scriptum est: iustus ipse sui accusator est in primordio sermonis. hinc item dicit: iustitia uestitus eram, et circumdedi mihi iudicium sicut chlamydem. nam et ista uestis belli magis solet esse quam pacis, ubi adhuc expugnatur concupiscentia., non ubi erit plena sine aliquo prorsus hoste iustitia nouissima inimica morte destructa.

Quod autem iterum ait idem sanctus lob: non enim reprehendit me cor meum in omni uita mea, tunc nos in ista uita, in qua ex fide uiuimus, non reprehendit cor nostrum, si eadem fides in qua corde creditur ad [*](1 Iob 23, 11. 12 10 cf. I Cor. 15. 55 12 cf. Es. 59, 17; Eph. 6. 14 15 Prou. 18, 17 16 Iob 29, 14 21 Iob 27, 6 24 Rom. 10, 10 ) [*]( 1 quod item N quod uias N eiusj cus m. 1 PD, om. L VK 2 descendam m. 1 K custodiuit Nbd 4 proficiat N, m. 1 C infirmos N offendet N 5 proficiat m. 1 V, N peccando m. 1 B 6 potest eo modo potest N 7 ęiųş Rom. (J declina N domini] eius B 8 disce»dit LD etiam N etiamsibi β habeat bd 10 cum om. B 11 conflicto m. 1 L 12 ea N lorigamur m. 1 LD,5 luricamur m. 1 B asumimus B assummimus 1IV, m. 1 K 13 faciemus V 16 iustitia N circumdedit B 17 clamidem libri 19 erat m. 1 U, p prupsus m. 1 P 21 idem] itg N 23 ita m. 1 C uita om. m. 1 V 24 ad eadem V fidei L in om. d )

27
iustitiam, non neglegit reprehendere peccatum nostrum. unde dicit apostolus: non enim quod uolo facio bonum, sed quod odi malum hoc ago. bonum est enim non concupiscere, et hoc bonum uult iustus, qui ex fide uiuit; et tamen facit quod odit, quia concupiscit, quamuis post concupiscentias suas non eat: quod si fecerit, tunc uere ipse fecit ut cedat. ut consentiat, ut desiderio peccati oboediat. tunc eum cor eius reprehendit, quia ipsum reprehendit, non illud peccatum eius, quod habitat in membris eius. cum uero non sinit regnare peccatum in suo mortali corpore ad oboediendum desideriis eius nec exhibet membra sua arma iniquitatis peccato, inest quidem peccatum in membris eius, sed non regnat, quia non oboeditur desideriis eius. et ideo dum quod non uult agit, id est non uult concupiscere et concupiscit, consentit legi, quia bona est. hoc enim uult et ipse quod lex, quia uult ipse non concupiscere et lex dicit: non concupisces. in hoc quoniam uult quod et lex uult, procul dubio consentit legi; concupiscit tamen quia non est sine peccato, sed iam non ipse operatur illud, sed id quod in illo habitat peccatum. ideo non eum reprehendit cor eius in omni uita eius, hoc est in fide eius, quia iustus ex fide uiuit, et ideo fides eius est uita eius. scit enim quia non habitat in carne eius bonum, ubi habitat peccatum; sed non ei consentiendo uiuit ex fide, quia inuocat deum, ut adiuuetur pugnans contra peccatum. quod ut omnino ibi non sit, adiacet ei uelle, sed perficere bonum non adiacet. non facere bonum non [*](2 Rom. 7, 15 4. 21 Hab. 2, 4 5 Eceli. 18, 30 10 Eom. 6, 12. 13 13-26 cf. Rom. 7, 15-21 16 Ex. 20, 17 ) [*]( 3 odii N *odi R non om. m. 1 D 5 *odit R 6 sua N uenire L uero m. 1 VC facit BN 8 illum m. 1 C 12 inestJ ide N 14 agi B uult om. B 15 quia] qm BN 16 non uuit ipse b non pr. om. N concupisces rein pr9xji]ii ţųi V 17 et quod β 19 iam] etiam B id] hoc ex hic C .20 eum] ipsum VCb 21 hoc -uita eius om. B 24 qua POBK qu.a D qui (mut. m. 2 in qua, in mg. 1 quia) R 25 et ut VC ubi (in mg. k ibi) R 26 non pr. — perficere om. L, m. 1 D adiacet et VC facere* C)
28
adiacet, sed perficere. nam in eo quod non consentit, bonum facit*, et in eo quod odit concupiscentiam suam, bonum facit: et in eo quod elemosynas facere non cessat, bonum facit; et in eo quod illi qui in eum peccat ignoscit, bonum facit; et in eo quod petit dimitti sibi debita sua et ueraciter dicit quod dimittit etiam ipse debitoribus suis et orat, ne inferatur in temptationem, sed liberetur a malo, bonum facit. ei tamen perficere bonum non adiacet, quod tunc erit, quando concupiscentia illa quae habitat in membris eius nulla erit. non ergo eum reprehendit cor eius, quando reprehendit peccatum quod habitat in membris eius et non habet quam reprehendat infidelitatem eius. ita nec in uita sua, id est in fide sua a corde suo reprehenditur et sine peccato non esse conuincitur. quod et ipse Iob de se confitetur, ubi dicit: nihil te latuit peccatorum meorum. signasti iniquitates meas in sacculo et annotasti, si quid inuitus transgressus sum. testimonia ergo, quae posuit de uerbis sancti uiri Iob, nos, sicut potuimus, quemadmodum sint accipienda monstrauimus. nec tamen ille soluit, quod eundem Iob dixisse proposuit: quis enim est mundus a peccato? nec infans cuius est diei unius uita super terram.