Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII

Ambrosiaster

Ambrosiaster. Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 50). Souter, Alexander, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1908

In absoluto est septem mulieres septem ecclesias esse significatas; quamuis enim una sit, sed septiformis dicitur, ut corpus unum septemplici numero constet membrorum. non [*]( 1 I Reg. 1, 11 4 cf. I Reg. 1, 3 12 cf. IIII Reg. 11, 2. II Par. 22, 11 14 Esai. 4, 1 ) [*](tkf.P) [*]( \' 1 nouit N uocauit X commendo (corr.) C quomodo X 4 et om. M 5 diebud (u in ras. m. rec.) N offerri C 6 offerabat 3f possedebat X 7 acciperunt MCX de om. M 8 uic* (tum s. I.) N 9 aut] ut X 10 accipiebant-tribubus om. (add. illj. mg.) C hii ex 11 et ait. om. MG 12 tribul M 14 LECTIO DE ESAIAE (ESAIA A) PBOPHETE (PROPHETA A) GA LECT C lectio FB propheta F (corr.), B uerba scripturae titulo incorporaui adpr(a)ehenderant MCFG, (corr. adpr(a)ehendent) NAB 15 septem] IIII C 18 auferis (i eras.) M aufrrs (corr.) C aufer GA 20 septem pr.] IIII C 22 numerum F, (um pr. in ras.) B )

91
solum enim nos, sed et superni caelestes ecclesiae membra sunt, cuius caput Christus est. siue igitur una siue septem dicantur ecclesiae, non discrepat. una enim dicitur, quia unum habet caput, quod est Christus; septem autem ideo, quia, sicut membra diuersa sunt, ita et potentiae spiritales. inter quas et nos deputamur, diuersae sunt uirtutes, propter quod et egere dicuntur. idcirco enim diuersae sunt, ut non omnia singulae possint, sed simul omnes corpus sint Christi, quia ipse est caput corporis ecclesiae, ex quo totum corpus subsistit, id est ex quo omnia in caelis et in terra habent originem.

In hac ergo quae in terris est ecclesia omnium ecclesiarum facta est mentio, quia, cum huic sacramentum creatoris praedicatur, etiam caelestibus huius modi intimatur doctrina. inferioribus enim . cum insinuatur, necesse est ut audiant et superni. unde apostolus: mihi. inquit, minimo omnium sanctorum data est haec gratia inter gentes euangelizare inconprehensibiles diuitias Christi et inluminare omnes, quae sit dispositio mysterii absconditi a saeculis in deo, qui uniuersa creauit, et innotescere principibus et potestatibus in caelestibus per ecclesiam multiformis sapientiae dei. per hanc ergo ecclesiam superni docentur, quia ueritas, ait, de terra orta est. ut enim mentio superiorum fiat, hic septem ecclesiae nuncupantur in una plebe, quas septem ecclesias supplices profeta inducit saluatori facto homini. intellexerunt enim ad hoc natum esse Christum, ut [*]( 2 cf. Eph. 5, 28 7 cf. I Cor. 12, 24. 25 9 Col. 1, 18 cf. Eph. 4, 16. Col. 2, 19 16 Eph. 3, 8—10 24 Ps. 84, 12 ) [*](iq.P) [*]( 1 enim] autem NX celestis M 7 eg6re (- m. rec.) N agere OA 10 sassistit M 19 dispotio M 20 ministerii X 21 innoctescere M 22 in caelestibaa om. X sapientiae (corr. aapientia) N 23 docetnr M 25 nnnccnpantnr M nuncupatur X uno C )

92
auferret obprobrium, primum quidem sub lege sua agentium, deinde ceterorum. habebant autem in memoria scriptum esse: ueniet ex Sion qui eripiat et auertat impietatem ab Iacob.

Hae ergo septem ecclesiae adprehenderunt hominem unum, id est natum Christum, dicentes: panem nostrum manducabimus et uestimentis nostris operiemur. uerum tamen inuocetur nomen tuum super nos, aufer obprobrium nostrum. quid est hoc quod precautur si enim pane proprio utuntur et uestimentis suis induuntur, id est, et uiuunt et nudae non sunt, quid eis deest? si enim panis ad uitam significatur et uestitus ad dei deuotionem — quia qui sine deo est, nudus dicitur; unde apostolus: qui in Christo, ait, baptizati estis, Christum induistis et iterum: si expoliati, inquit, non nudi inueniamur —, quid est quod poscunt ut auferatur ab eis obprobrium, nisi quia hic populus signatur in septem ecclesiarum numero, qui sub lege agens Christum expectabat promissum ad abolenda peccata? ideo dicunt: panem nostrum manducabimus — hoc est, uerbis legis, quae unum tradunt deum, pascemur, quia non in pane tantum uiuit homo sed in omni uerbo dei — et uestimentis nostris operiemur, id est, creatoris nostri nomine censemur, quia hoc unus quisque indutus dicitur, quod et est et profitetur. [*]( 3 Rom. 11, 26. cf. Esai. 59, 20 6 Esai. 4, 1 13 Gal. S, 27 15 II Cor. 5, 8 19 Esai. 4, 1 21 Deat. 8, 3 (Matth. 4, 4) 22 Esai. 4, 1 ) [*]( 1fe/.i3 ) [*]( \' 1 auferet C 2 est (expo N) esse CN 3 aeniat M 5 hae (e ift rofi.) M haec CX 7 mandHcauimuB G, (corr. m2) A 8 prapdicantar MC 10 panem A (corr.), B induantur M 11 et niannt] inaeniastur M si ont. C 12 ad alt.] a A (corr. m2), B deaotionem] induitionem eM. 13 nucius.*** M 16 ajit (corr.) NB 18 ad aholenda] abpboienda X (ex adobolemda F, (corr.) A, (dopo m,3 in ras.) B) 21 ia pr. om. QA 22 neatijnenti M 24 prophetetur C propJ}etatar NX )

93

Denique senatores uel officiales ex uestibus intelleguntur quid sint. sed quia haec satis non faciunt ad deum pi\'omerendum, hoc etiam statuit, ut per sacramentum cognitionis unius dei heres esset homo regni caelomm. per fidem enim peccatis ablutus et a morte secunda, quae ex sententia data in Adam homines apud inferos detinebat, alienus nullo detinente pergit in paradisum dei patris, in quo dixit dominus latroni, quod secum esset futurus. quamuis enim populus supra dictus, qui in septem ecclesias significatus est, sub dei lege esset et deuotione a mundi ipsius origine, indigebat tamen purificatione tam proprii quam paterni delicti, quia omnes, inquit, peccauerunt et egent gloria dei. idcirco orant supra memoratae ecclesiae, ut auferatur obprobrium earum inuocatione nominis Christi, quia qui signum eius habent, quo uicit mortem, ab inimico teneri non possunt. et non solum istae ecclesiae Christi nomen super se inuocari precantur, sed et supernae spiritales in caelestibus degentes. quamquam enim spiritales sint et caelestes potentiae, obprobrio tamen subiacent, si a creatore suo fuerint alienae, et nec membra erunt corporis, quae caput suum non cognoscentes oberrant.

Et quia aliud non est quam explanauimus, in subiectis profeta testatur dicens: in illa autem die inluminabit [*](5 cf. Apoc. 2, 11 ete. 7 cf. Luc. 28, 48 11 Roni. 8, 23 16 cf. Eph. S, 10 22 Erai. 4, 2 ) [*](itf. F) [*]( 2 quia si (si eras.) M 3 etiam] enim codd. heres esset] hereses sed C heres esae et N heredes esse et (de fort. in ras.) F heres esset et G beresse esset et (pr. se exp. et eras.) A heresesesse et (aii. es ercts.) B 4 et et (J 5 aecutrda M dicta M 6 alienos X 8 Metis C 9 uotiotfe (tdrr.) M deuotKmem X a toatidi ipsitts ortgffre indigeoat öunen ptirifltiatione tinI. NX 10 tathes] tunc C 11 dilecti C (corr.), \'F, G (doir.) qtiia] qtra ftf 10 gioraun .(m eftfs.) X orant] \'ttrant M memorata CF, (ta 8. l. ms) B ecclesia JTJS 18 fcfafereYir M 14 habent eitte GA 17 è\'t etftltateB] incaelefftes JBB TncaeleBtis GA 19 ca##*put N 21 tapleWoftttis (i 8. L) M 22 inlnmtbaHit CX )

94
deus in consilio super terram et adiecit: quoniam abluet dominus, inquit, sordes filiorum et filiarum et sanguinem purgabit de medio eorum. quid tam euidens, quia in illo die, id est quo promissum dei impletum est et fidei sacramentum declaratum est hominibus, inluminati sunt, ut per creatoris cognitionem purificati, qui rei fuerant mortis, fierent aeternae uitae heredes? promiscue igitur profeta locutus est, ut omnes dono dei indigere significaret, ut. siue peccatores siue iusti, dei misericordiam expectasse noscerentur, peccatores propter delicta propria, ut de faucibus mortis eriperentur, iusti uero paterno absoluti peccato deleta sententia data in Adam, per quam cuncti tenebantur a morte, libertate accepta in dei regnum intrarent, iam non serui, sed filii dei.

QVAESTIONES NOUI TESTAMENTI. \t