Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII

Ambrosiaster

Ambrosiaster. Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 50). Souter, Alexander, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1908

Cum ea quae non erant deus uoluisset existere et maiestati suae minime opus hoc condignum sciret, prius de se, cum sit natura simplex et incorporeus, filium generauit, qui nihil ab eo distaret, ut magnitudini suae congruus responderet effectus. quid enim ultra posset facere, quam ut se alterum, qui perfectus est, generaret? hoc ergo perfectum opus est, quo [*]( 1 Esai. 4, 4 16 cf. Act. 17, 25 ) [*](dc/.F) [*]( V 8 pargauit CX tam eoidena quia] cf. Study of Asnbromatler p. 83 6 fuerint C 9 noscetetur M 10 ut] aut C 11 delecta M 13 in om. NX ......iam M iam (in ras.) N non om. C 15 IN- CIPIUNT cmte QU(A)ESTIONES add. OA 16 et] ut G, A (corr.) 17 Christo om. N saluatori NX 20 existeret (corr.) C magieetstie vg eraa.) N maiestatis CFB 23 magnitudinis FB magnitudini* A 24 faceret (corr.) C se alterum] saul terum (corr.) M 25 perfectus est] perfectia C ergo (go in ras.) N quod X. )

95
nihil possit uideri praestantius. cetera enim omnia minora sunt; quanto enim excellentior his omnibus Christus est, tanto magis creatio illorum inferior est generatione eius. est et aliud. deus enim. ex quo sunt omnia, uolens condere creaturam uerbum prius, quod in mysterio apud se habebat, generauit, hoc est fecit exsistere. quod uerbum idcirco filium nuncupauit, ut ostenderet de se illum exstitisse et esse sibi consubstantiuum, ut lex, qua filii de parentibus sunt, hoc credibile faceret, per quod manifestaret creaturae mysterium, quod latuit in eo ex aeterno.

XLVIIII. CUR SALUATOR, CUM SANCTUS NATUS SIT ET CHRISTUS DOMINUS IN IPSA NATIUITATE APPELLATUS, BAPTIZATUS EST, CUM BAPTISMUM PURIFICATIONIS CAUSA SIT ET PECCATI?

Uerum et manifestum est saluatorem baptismo non eguisse, quia Christus non factus sed natus est dicente angelo pastoribus: ecce natus est uobis hodie saluator, qui est Christus dominus. denique sciens Iohannes sanctitatem eius prohibebat eum a baptismo, saluator uero institit fieri oportere, non utique propter peccatum, sed propter implendam iustitiam. dignum enim erat, ut ipse exemplo esset futuris filiis dei, qui per baptismum filios dei fieri docebat; et qui credentibus spiritum sanctum dari promittebat, debuit istud in semet ipso uisibiliter demonstrare, quo conperto credentes inuisibiliter accipere se spiritum sanctum in spe haberent. [*]( 5 cf. Ioh. 1, 1 12 cf. Luc. 2, 11 13 cf. Matth. 8, 15. 16 17 Lnc. 2, 10. 11 19 cf. Matth. 3, 14. 15 22 cf. Ioh. 1, 12 23 cf. Luc. 11, 13 ) [*]( t IJ ) [*]( 3 inferios M inferiuB CNX . generationi NX 5 ministerio codd. 9 miniflterium C, G (eras. ni), A 11 car saluator om. N sancti C 13 baptismo X 14 et peccati eras. C 18 iohaii» (o in ras.) M iohan- Qis CFG 21 erat enim GA ipso C 24 demonstrare om. M quo conp. cred. inuiJib. -om. (add. mg.) M 25 se om. MB sanctum quod seqttitur litura C in spe] in se GA )

96
nam saluator utique, cum de spiritu sancto nascitur, purificatum corpus habuit. unctio enim carni eius spiritaliter in utero data est; spiritus enim sanctus purificauit quod de Maria uirgine in corpus saluatoris profecit. et haec est unctio carnis corporis saluatoris, quare et natus \'Christus\' est appellatus. quod enim per olei unctionem praestabat deus ministerio profetarum his, qui in reges unguebantur, hoc praestitit. spiritus sanctus homini Christo addita expiatione, quia anteriores christi solam potestatem imperii accipiebant per unctionem. saluator autem et potestatem accepit homo natus et purificatus est natus. incongruum enim erat. ut dei filius in corpore peccatis subdito nasceretur.

Hominis ergo causam suscipiens et per regenerationem filios dei fieri docens baptizari debuit, ut in se hoc ostenderet ratum. facile enim probatum habetur et suadetur quod dicitur. si a magistro fieri uideatur. sic utique et uirtutum insignia oportuit fieri, ut iam filius dei apparens per mysterium regenerationis medellam daret corporeis passionibus, ut exemplo esset futuris fratribus, quia per regenerationem accipit unus quisque potestatem uirtutis.

L. SI IDEO SALUATOR BAPTIZATUS EST, UT EXEMPLO ESSET, QVARE CIRCUMCISUS CETEROS PROHIBUIT CIRCUMCIDI?

Circumcisio praeteriti temporis mandatum est, quam usque ad Christum oportuit habere auctoritatem, ut tam diu curreret, quam diu Christus nasceretur promissus Abrahae, ut de cetero cessaret circumcisio promissione impleta. in figura [*]( 22 cf. Luc. 2, 21 ) [*](def. P) [*]( I 2 enim] ** N spiritaliter *w. N 3 sanctus enim G A 4 profldt CGA est unctio ca Hiura deleta C 5 sppeUattrs) M add. C 6 ♦•miliisterio N 7 vngebantttr N, A {corr. m2) 10 et pr.] ex G, A (?) potestate GA accipit N 13 suspiciens M 14 et baptizui X se eras. C 15 Teatutn X 16 sic (corr. sicut) G sicut A 17 ministeruun BT 18 corporis NX 19 generatinno M accepit NX 25 tam Utora arf#- tum C 26 abrehe M )

97
enim Christi Isaac promissus est. dixit enim ei deus: i n semine tuo benedicentur omnes gentes, quod est Christus. fides enim, quam Abraham acceperat, restaurata a Christo est, ut in semine Abrahae, quod est Christus, omnes gentes benedicerentur, sicut promissum fuerat Abrahae. circumcisio itaque signum fuit promissi filii, id est Christi, quo nato cessare oportuit signum promissionis, ita tamen ut ipse promissus adueniens signum patris acciperet. ut sciretur is esse, qui promissus fuerat omnes gentes iustificare per fidem in circumcisione cordis. quia enim patri Abrahae carnaliter nascentis filii signaculum circumcisionis corporale fuit, ita et eorum, qui spiritaliter nascuntur, spiritale signum est circumcisio cordis, ideoque rectius post Christum non adhuc oportuit carnaliter circumcidi.

LI. QVO MODO INTELLEGATUR, QVOD DICENTI MARIAE AD ANGELUM: \'ET UNDE HOC SCIAM, QVIA UIRUM NON COGNOUI?\' RESPONDIT GABRIHEL ANGELUS: \'SPIRIITUS SANCTUS SUPERUENIET IN TE ET UIRTUS ALTISSIMI OBUMBRABIT TIBI.\'

Ambigenti Mariae de conceptu possibilitatem angelus praedicat dicens: spiritus sanctus superueniet in te, hoc est: \'ne dubites, quia uirum nescis; quod enim dixi\', ait, \'quia concipies, spiritus sanctus superueniens in te operabitur, ut concipias sine uiro.\' et uirtus altissimi, inquit, obumbrabit tibi. \'altissimi uirtus\' sine dubio Christus est; hoc enim ad ipsius personam pertinet. superueniens ergo spiritus [*]( 1 Gen. 22, 18 16 Luc. 1, 34 18 Luc. 1, 35 21. 24 ibid. ) [*]( f.P) [*]( 2 benedicetnr M 5 benediceretur MFB 6 xpi (in ras.) N 8 scieretur CF, (corr.) B is om. GA 10 qui C 12 noscuntur (corr.) C 13 rectus CN rectos X xpm (xp in ras.) M 15 dicente maria. X 18 in te] dne M 19 obumbrauit CX 20 praedicabat C 21 hoc est-in te om. C 22 dixi ait] dixi ait tm2 corr. dixit) N 23 sanctus spiritus N 24 concipies X tinqait M obumbraait CX ) [*]( L. Ps.-Aag. Queflt. test. ) [*]( r i )

98
sanctus in uirginem sanctificauit eam opere suo efficiens corpus sanctum ex ea, in quo uirtus quae dicitur dei filius nasceretur. cuius obumbratio in uirginem haec est, ut de inmensitate diuinitatis aliquid esset in utero uirginis, quantum posset capere natura humana, quod quasi ex splendore obumbratio diceretur uirtutis dei essetque dei uirtus nec non et deus: nihil enim de deo est, quod non dicatur deus. nam hoc corporeum est, ut sit in carne aliquid et caro dici non possit, ut pili et ossa et cetera.