Explanatio Psalmorum XII

Ambrose, Saint, Bishop of Milan

Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Sexta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 64). Petschenig, Michael, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1919

sapientia mentis sublimis est, sapientia autem carnis non debet inflari. humiliabat ergo in ieiunio animam suam, ut castigandum nostrae carnis tumorem doceret, exaltabat animam propheta per sublimem dei gratiam, quoniam et qui se exaltat humiliabitur et qui se humiliat exaltabitur. nec solum superbus retunditur et humilis attollitur digna remuneratione meritorum, sicut primum est intellegendum; sed quia 30 [*](6 *Rom. 12, 19 cf. Ps. 34, 13 10 *Ps. 62, 5-6 15 cf. Luc. 16, 22 23 cf. Ps. 34, 13 21 Ps. 130, 2 27 Luc. 14, 11 ) [*]( 2 amico (i 6 uindictam] add. et av 8 in (om. a) eius ad [ia 13 penetralia] bone (t 15 habraae A habrae B abrae F 17 boria] nobis B 20 humiliabam fJ meam F 21 ait] aut Fml 22 is] ex his (hiis E) fia considera fJa 25 ergo] add. dominus (ia Dauid v 26 castigando Cml 30 primo BC )

193
uerbum dei ex omni parte acutum est uelut gladius, qui ex tribus acutus est partibusego arbitror posse intellegi, quia et qui se exaltat nouit se humiliare et qui se humiliare nouit etiam exaltare se nouit. denique Paulus ostendit dicens:

egoautem didici in quibussumsufficiensesse. scio et humiliari, scio et abundare. ergo et Dauid non humiliter sentiendo de Christo exaltabat animam suam, quam humiliant et deiciunt Arriani, et exaltando animam suam sensus uigore fideique gratia uirtutem humilitatis pio repraesentabat affectu.

Ideo ergo dicebat: ommutui et humiliatus sum et silui a bonis, quia nouerat, quando se humiliare deberet, et nouerat, quando silere deberet. ommutuit, ne ipse litigiosa cum obiurgantibus contentione perstreperet, humiliatus est, ut tumorem deiceret superborum uel ut ipsos, quomodo humiliare se deberent, suo doceret exemplo. siluit a boni;, quia bona conscientia non eget defensione uerborum, quae suo nixa est testimonio, ipsa sui iudex. ideoque iustus dicit: quis contradicat aut quis resistat mihi? et Paulus dicit: mihi enim pro minimo est ut a uobis diiudicer aut ab humano die.

aduersum calumniantes et peccatores iustus suo iudicio contentus est, meritorum autem suorum iudicium Christo reseruat. ideoque addidit: qui diiudicat m.e dominus est. pulcherrime eum iudicem elegit qui nulla fraude fallatur, ut eum nec occulta praetereant nec infirmae condicionis lapsus offendat, qui fragilitati norit ignoscere. ad omnia igitur utile silentium. si peccatum agnoscis, tace, ne negando exaggeres; si non agnoscis , tace securus de innocentia. non [*](1 cf. Hebr. 4, 12 4 *Phil. 4, 11-12 10 Ps. 38, 3 17 *Esai. 50, 8 10 *I Cor. 4, 3 22 *I Cor. 4, 4 ) [*]( 1 tribus] ambabus in ras. Cm2 duabus pav 2 acutum B 5 sum] sciam A 6 habundare ACDF 7 quam — 8 suam om. fia 8 Ariani v sensusque a uigorem el gratiam a 9 uirtutis « propiore praesentabat fJ 10 omutui B obmutui cel. av 12 obmutuitCaau ne] ne et BC et fJ ipsaau litigosa a 13 obiurgantes p perstreperent fJ 14 ut ipsos] sicut ipsi BC quomodo om. BCfJ 15 debere {\'J 16 suo nixa] subnixa B 19 iudicer C 21 contemptus DF 23 eum J enim fJ legit fJ 25 conditionis codd. av nolit fJ 26 scilentium B 27 exageres B ) [*]( LXIV. Ambros. para 6. Petschenisf. ) [*]( 13 )

194
possunt aliena uerba crimen affigere quod propria non recipit conscientia.