Explanatio Psalmorum XII
Ambrose, Saint, Bishop of Milan
Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Sexta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 64). Petschenig, Michael, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1919
Quomodo iuuenis Dauid hoc potuit comprehendere ? iuuenis enim magis temporalia quam aeterna considerat, quia aetas ea propendit ad uitia. sed sunt quidam in iuuentute senes et alii iuuenes in senectute. sunt, inquam, uiri quorum animi senilium grauitate censentur, in quibus aetas senectutis sit uita inmaculata, in quibus uigeat incana prudentia, qualis erat Hieremias., qui cum se iuuenem contuitu memoraret aetatis et per iuuentutem excusaret, quod praedicandi impar officio uideretur, ait illi dominus: noi dicere quiaiuuenis sum ego, quiaadomnes quoseumque misero te abibis.
ita luuenem non putauit quem aptum prophetiae gratiae iudicabat. talis ergo iuuenis fuit Dauid, qui renouatus esset et refloruisset, ut ipse dixit, uelut aquilae iuuentus sua. sic ergo intellegi oportet: iuuenis fui, sed sanctificatus, sed propheta in gentibus positus, qui iam possem regni caelestis sacramenta cognoscere et uera praemia considerare iustitiae, sed non uidi iustum derelictum. postea quoque alibi et usu roboratus et munere adquisiui incrementa sapientiae; eadem circa iustum uisa est mihi gratia permanere.
Explanauimus, ut potuimus, quomodo dixerit: iuuenis fui; sed quomodo addiderit: etenim senui consideremus. bona iuuentus, sed melior senectus; qui enim usque in finem perseuerauerit, hic saluus erit. unde non perfunctorie de patriarcha Abraham dictum est, quod nutritus esset in senectute bona. et Iohanpes senex coepit scribere euangelium uel epistulas .
qui cum refugeret apostolum se scribere, seniorem scripsit nec minor est aestimatus, cui cygnea quaedam suppeteret gratia senectutis. ipse uas electionis dominicae scribens ad [*]( 5 cf. Sap. 4, 9 8 *Hier. 1, 7 12 cf. Pa. 102, 5 13 . 19 . 20 *Ps. 36,25 16 Ps. 36, 25 21 *Matth. 10, 22 23 cf. Gen. 25, 8 24 cf. II Ioh. 1. III Ioh. 1 27 cf. Act. 9, 15 ) [*]( 1 hoc dauid Em2av 3 propendet Aav 4 animo ylmi animorum B senilitJa 5 senectutiD sit senectutis Eml 6\'.canaC ieremias AmlCmlfi hyeremias B iheremias Cml 7 contuitum Bml 9 ego sum DEm2Fav alt. quia] quoniam v omnes] add. ad fiav 11 propheticae tJav 13 tua B 14 quit B 20 fui sed] fuisse B sed — consideremus om. tJ 24 ioannes BE(av) senes B 25 epistolas codd. av cum s. 1. A, om. BC 26 cignea tJ )
comparauit et ibi se senem est gloriatus, ubi iam in uinculis tenebatur. et uidete distantiam: adulescens significatus est in alterius passione, senex in sua; ibi ut adulescens, quia Iudaeorum uestimenta seruabat, hic senex, ubi sui corporis exuuias exuebat. denique et Petrus ibi senex dicitur, ubi certamen est passionis: cum iunior, inquit, esses, cingebas te et ambulabas ubi uolebas ; cum autem senueris, extendes manus tuas et alius te cinget et ducet quo tu non uis.
hoc autem dixit significans qua morte clarificaturus esset deum. ante certamen iunior dicitur, in certamine senex qui omne certaipen impleuerit. hoc ergo dicit Dauid ille in iuuentute bellator, in senectute pacificus: iuuenis, inquit., fui, sed nolo me adhuc iuuenem putes; etenim senui et non uidi iustum derelictum nec semen eius quaerens panem.
Quod est semen iusti? Abrahae dictae s 11 ut. promissiones et semini eius. non dicit \'et seminibus\' tamquam in multis, sed sicut in uno: \'et semini tuo\', quod est Christus. audi iusti semen: filioli mei, quos ego parturio, donec formetur Christus in uobis. et nunc si quis ex gentibus ueniens sermonem audiat nostrum et dominus iuuare dignetur, ut formetur
Christus in animo eius, quo partus fidei ferat, semen ei Christus erit [illic in utroque]. Abraham itaque et generationis pater erat secundum carnem et is, qui uerbum domini in pectoribus iustorum [*]( 1 *Philem.9-lO 7 cf. Act. 7, 58 9 *Ioh. 21,18--19 17 *Ps. 36, 25 20 *Gal. 3,16 24 *Gal. 4,19 ) [*]( 1 phlemonem Cml 2 iesu christi fl 5 est] esse B esse est a esse gloriatus est v 6.7 adolescens ACfiav 8 exuuias om. AmlBCmlfi 11 extendis BC 12 cingit Bml ducit BCml 17 inquid BmlC 19 panes fl,. cf. pag. 114,25 panes querensEml 25 ueniat Bfi 27ei]eiusjB erat BCml 28 illic in utroque de7.\'Ui erit (t 29 his ABml quorum Am2 in om. Ba )