De Noe
Ambrose, Saint, Bishop of Milan
Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Prima, (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 32.1). Schenkl, Karl, editor. Prague; Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1896.
non adicium inquit maledicere terrae propter peccata hominum, quia permanet sensus hominis diligenter [*]( 4 Gen. 8. 21 Philo Quaest. II o4 7 Gen. 8. 21 16 Gen. 8, 21 25 Gen. 8, 21 Philo Quaest. II 54 ) [*]( 3 quia T quid P (exp. et s. &) et cet. 7 addet scripsi addit T, Mn. B (qui praeterea om. adhuc) cet. percutere T percutereiu P (t s. )p m2) percuteret cft. carnem scripsi (πάσαν σάρxα LXX)terram libri 10 ad OM. B 11 mutari m omnibus B 12 timeremus P (re s. u. m2) 13 seruareYnar B 14 relicum T 15 frequentius PTB saepius cet. 16 dna DA\' 17 adiciam ultra N 20 humanis P (is tM r<M.) 22 ableuet T alleu t cet. 24 ut ow. D2V tp reti B cupiat aquam DN )
Quid sit etiam quod ait: semen et messis, frigus et [*]( B ) aestusaestasetuerdieetnoctenoni\'equiescent. quod secundum litteram significat permansura manentibus secundum institutionem domini et statum suum temporibus [*]( 10 Job 14, 4 sq. 19 Gen. 8, 21 21 G<-n. 8. 22 Phiio Quacst. II 55 ) [*]( 1 iuuentute in r<M. T 3 diligenter (alt.) enim FZ!f\'M et (enin) del.) Tx 7 immunitas T (muni m2ex minu) 10 unias P (i s. u.) 12 autem PTB enim cet. 16 luMria F et (u s. 9) T dclicus P (e m2 ex i) efffctibus P c< (e pr. w ras. ex a) T\'B 17 consuenerunt B crescit P (it ex &) genus igitur B 21 frigus et aestus, aestas et npr scripsi (Φύχος xαί xαύμα, ϑέρος xαί έαρLXX, cf. p. 473. 10 et Philo Quaest. II 55) hiems (hiemps TBCM) et aestus (atatus r. aestas N) libri, ftigQa et aestus, hiems ct aes.aa ed. Rum. 23 quod eras. D, om.N )
altior autem sensus hoc habet, ut per semen intellegamus principium, per messem inteliegamus finem. in utroque [*]( E ) salutis est causa. alterum sine altero inperfectum est, quia ait: \'ubi principium est, finis quaeritur nec potest esse sublato fine principium et finis in principium recumt.\' ergo semper in eadem recursurum, dum in hoc mundo est, genus memorat humanum, ut cum incipit annus, finiatur, cum finitur, incipiat, non medio mundus tempore resoluatur. ita et mens quando aliquid uidetur incipere, ad finem usque contendat et operis sui terminum quaerat. quando finit aliquod opus\', non quasi [*]( F ) consummato opere ferietur, sed in alia recurrat opera et semper incrementa uirtutis exerceat, quando quidem uidet quod in fructus suos semper terra reuocetur, qui diuersi aut uere et
aestate ut in partibus orientis aut aestate autumnoque nascantur [*]( 1 futura post nemorosa <rctMNpoMMM< JDjV nam cum a. «. jP. cum Y T om. B 7 dicitur T aatcmno P atque 0)M. DNCM 8 cantilenae P (i in raa.) 9 si F ita CM iste] esse T 11 humore T\'DNBCM 12 mensumpra P (corr.mensu*supra) menau**ra T\' 13 certtjnp certum P temporum OM. B 17 quia sit T quia.. P quia cet. 18 potest esse ex postea M< uidetur P 21 finiatur Fy 25 finiatur N finietur C3f alia P \'i ex t M)3) 27 ant aestate DA\'C\'3f )
et ideo mens sapientis moderamina iusta dispensat, ne iram et timorem permisceat et fiat confusio quaedam animo illius atque diluuium. die quoque et nocte quod ait, per diem intellegis inluminantem uirtutem, per noctem recognoscis [*]( c ) tenebrosam insipientiam. itaque et in timore tamquam in frigore potest esse inluminans uirtus. similiter et iracundiam potest reprimere temperantia, ut in timore aliqui non penitus resoluatur et magis timore dirigatur ad opera uirtutis, uerbi gratia si persecutor insistat, ut plus deum timeas et perpetua magis supplicia quam praesentia putes esse uitanda, quae dum times, accendaris ad gloriam perfidiae iratus et sceleri, rursus iracundia succensus diuino commotionem timore modereris.
Et benedixit dominus Noe et filios eius dicens: [*]( D ) [*]( 26 Gen. 9, 1 sq. Philo Quaest. II 56 ) [*]( 2 partus m3ex portos P aedunt P (a cr<M.) educant DNCM 4 ad (t N. d) P M<J T m1 5 έαρί scripsi aere Mft 6 !ap scripsi aer P (ex ear) ce<. 8 phoeniciae B foeniciae fT fpniciae D frniciae cc<. 12 neceaae eat om. DN 13 corporea nec. natura T 19 in (eras.) iracundiam P 20 temperantiam P <m aJt. eras.) T (m alt. exp.) aliquis TB et (s s. u.) T\' resolQantur DNCM 21 timore dirigatur T per timorem dirigantur M timorem dirigat (dirigant DNC) cet. 23 subplicia T 24 accen iaris P <c pr. ex d) 25 diuini commotionem (m ult. eras..) timoris T )
quod in confusione non fuisset obnoxius confusioni. altior autem sensus habet quod iustus magnitudine et multitudine uirtutis augetur atque doctrinae et replet terram quasi cor quoddam, in quo sit receptaculum intellegibilium. ita nihil uacuum sapientiae esse patitur, quod insipientia possit [*](c ) inuadere. dominatur igitur terrenis omnibus passionibus, sed etiam sensibus corporalibus, bestias quoque sibi quodam terrore subigit et timore, m quibus species uidetur inesse malitiae atque feritatis. inmitis enim et agrestis est omnis malitia: inflatur aerio quodam tumore. nec illud obscurum quod reptilia quaedam letalium quandam habent speciem passionum, a quibus uenenum quoddam menti uidetur infundi. omnibus ergo his imperat iustus, quibus non commiscetur, sed coercet [*]( D ) ea, si mens eius non delectatione, non cupiditate ducatur, non tristitia et timore frangatur, non etiam luxuria atque deliciis tamquam lubricum et caducum uitae istius agat cursum, sed continentia ac temperantia ableget a se uir sapiens huiusmodi passiones.
sed quia subdidit statim: omnia reptilia quae sunt uiua erunt uobis in escam, ne forte te moueat [*]( 22 Gen. 9, 3 Philo Quaest. II 57 ) [*]( 2 uterq; P (q; m r<M.) ita s. tt. F 8 cont.agio P 5 confusioni PTB passioni cet. 6 magnitadinem P (m del. m3) 7 doctrinae 2\' doctrina cet. 9 sapientia TDN 10 dominatur igitur T et in spatio uacuo m2 7x donatur (s. m3 t domat is) igitur P donatur igitur CJtf domatis igitur D dogmatis (g s. u. m2 B) igitur NB terrenis ?\' non solum terrenis P (non solum s. u. m3) ce<. 11 senaibua P (ib a. tt. m3) 12 anbigit P (g <. u.) T sobdidit B aubicit T (c s. u.) cet. inesse PTB esse ce<. 14 ac inSatur C illud P (m scribere uoluit libra- rius, sed statim d correxit) 16 uidetur menti B 17 iustas OM. B 18 ea*** P dilectione (corr. m2) P 19 etia P (tia in ras. m2) luxoria P et (v s. o m2) T 21 ac] et DN ab!egpt T abliget F (corf. M<3j T\' (corr. m1) CM abiget B abigat DJV )