Satyricon
Petronius Arbiter
Petronius. Heseltine, Michael, editor. London, New York: William Heinemann Ltd.; G. P. Putnam's Sons, 1913.
Fortior ominibus movit Mavortia signaCaesar et insolitos gressu prior occupat ausus.Prima quidem glacies et cana vincta pruinanon pugnavit humus mitique horrore quievit.Sed postquam turmae nimbos fregere ligatoset pavidus quadrupes undarum vincula rupit,incaluere nives. Mox flumina montibus altisundabant modo nata, sed haec quoque—iussa putares—stabant,et vincta fluctus stupuere ruina,[*](ruina Reiske: pruina.)et paulo ante lues iam concidenda iacebat.Tum vero male fida prius vestigia lusitdecepitque pedes; pariter turmaeque viriquearmaque congesta strue deplorata iacebant.Ecce etiam rigido concussae flamine nubesexonerabantur, nec rupti turbine ventiderant aut tumida confractum grandine caelum.Ipsae iam nubes ruptae super arma cadebant,[*](LO)et concreta gelu ponti velut unda ruebat.Victa erat ingenti tellus nive victaque caelisidera, victa suis haerentia flumina ripis;nondum Caesar erat, sed magnam nixus in hastamhorrida securis frangebat gressibus arva,qualis Caucasea decurrens arduus arceAmphitryoniades, aut torvo Iuppiter ore,cum se verticibus magni demisit Olympiet periturorum disiecit[*](disiecit Gulielmus: deiecit.) tela Gigantum.Dum Caesar tumidas iratus deprimit arces,interea volucer motis conterrita pinnisFama volat summique petit iuga celsa Palatiatque hoc Romano tonitru ferit omnia signa:iam classes fluitare mari totasque per Alpesfervere Germano perfusas sanguine turmas.Arma, cruor, caedes, incendia totaque bellaante oculos volitant. Ergo pulsata tumultupectora perque duas scinduntur territa causas.Huic fuga per terras, illi magis unda probaturet patria pontus iam tutior. Est magis armaqui temptare velit fatisque iubentibus uti.Quantum quisque timet, tantum fugit. Ocior ipsehos inter motus populus, miserabile visu,quo mens icta iubet, deserta ducitur urbe.Gaudet Roma fuga, debellatique Quiritesrumoris sonitu maerentia tecta relinquunt.Ille manu pavida natos tenet, ille penatesoccultat gremio deploratumque relinquitlimen et absentem votis interficit hostem.Sunt qui coniugibus maerentia pectora iungant,grandaevosque patres onerisque ignara iuventusid pro quo metuit, tantum trahit. Omnia secumhic vehit imprudens praedamque in proelia ducit: ” “
ac velut ex alto cum magnus inhorruit austeret pulsas evertit aquas, non arma ministris,non regimen prodest, ligat alter pondera pinus,alter tuta sinus tranquillaque litora quaerit:hic dat vela fugae Fortunaeque omnia credit.Quid tam parva queror? Gemino cum consule Magnus,ille tremor Ponti saevique repertor Hydaspiset piratarum scopulus, modo quem ter ovantemluppiter horruerat, quem fracto gurgite Pontuset veneratus erat submissa Bosporos unda,pro pudor, imperii deserto nomine fugit,ut Fortuna levis Magni quoque terga videret. ” “