De Rerum Natura
Lucretius
-
- et quae mobilitas ollis tranantibus auras
- reddita sit, longo spatio ut brevis hora teratur,
- in quem quaeque locum diverso numine tendunt,
- suavidicis potius quam multis versibus edam;
- parvus ut est cycni melior canor, ille gruum quam
- clamor in aetheriis dispersus nubibus austri.
- Principio persaepe levis res atque minutis
- corporibus factas celeris licet esse videre.
- in quo iam genere est solis lux et vapor eius,
- propterea quia sunt e primis facta minutis,
- quae quasi cuduntur perque intervallum
- non dubitant transire sequenti concita plaga;
- suppeditatur enim confestim lumine lumen
- et quasi protelo stimulatur fulgere fulgur.
- qua propter simulacra pari ratione necessest
- inmemorabile per spatium transcurrere posse
- temporis in puncto, primum quod parvola causa
- est procul a tergo quae provehat atque propellat,
- quod super est, ubi tam volucri levitate ferantur,
- deinde quod usque adeo textura praedita rara
- mittuntur, facile ut quasvis penetrare queant res
- et quasi permanare per intervallum.
- Praeterea si quae penitus corpuscula rerum
- ex altoque foras mittuntur, solis uti lux
- ac vapor, haec puncto cernuntur lapsa diei
- per totum caeli spatium diffundere sese
- perque volare mare ac terras caelumque rigare.
- quid quae sunt igitur iam prima fronte parata,
- cum iaciuntur et emissum res nulla moratur?
- quone vides citius debere et longius ire
- multiplexque loci spatium transcurrere eodem
- tempore quo solis pervolgant lumina caelum?
- Hoc etiam in primis specimen verum esse videtur,
- quam celeri motu rerum simulacra ferantur,
- quod simul ac primum sub diu splendor aquai
- ponitur, extemplo caelo stellante serena
- sidera respondent in aqua radiantia mundi.
- iamne vides igitur quam puncto tempore imago
- aetheris ex oris in terrarum accidat oras?
- quare etiam atque etiam mitti fateare necessest
- corpora quae feriant oculos visumque lacessant.
- perpetuoque fluunt certis ab rebus odores,
- frigus ut a fluviis, calor ab sole, aestus ab undis
- aequoris, exesor moerorum litora circum,
- nec variae cessant voces volitare per auras.
- denique in os salsi venit umor saepe saporis,
- cum mare versamur propter, dilutaque contra
- cum tuimur misceri absinthia, tangit amaror.
- usque adeo omnibus ab rebus res quaeque fluenter
- fertur et in cunctas dimittitur undique partis
- nec mora nec requies interdatur ulla fluendi,
- perpetuo quoniam sentimus et omnia semper
- cernere odorari licet et sentire sonare.
- Praeterea quoniam manibus tractata figura
- in tenebris quaedam cognoscitur esse eadem quae
- cernitur in luce et claro candore, necessest
- consimili causa tactum visumque moveri.
- nunc igitur si quadratum temptamus et id nos
- commovet in tenebris, in luci quae poterit res
- accidere ad speciem quadrata, nisi eius imago?
- esse in imaginibus qua propter causa videtur
- cernundi neque posse sine his res ulla videri.
- Nunc ea quae dico rerum simulacra feruntur
- undique et in cunctas iaciuntur didita partis;
- verum nos oculis quia solis cernere quimus,
- propterea fit uti, speciem quo vertimus, omnes
- res ibi eam contra feriant forma atque colore.
- et quantum quaeque ab nobis res absit, imago
- efficit ut videamus et internoscere curat;
- nam cum mittitur, extemplo protrudit agitque
- qui inter se cumque est oculosque locatus,
- isque ita per nostras acies perlabitur omnis
- et quasi perterget pupillas atque ita transit.
- propterea fit uti videamus quam procul absit
- res quaeque. et quanto plus ante agitatur
- et nostros oculos perterget longior aura,
- tam procul esse magis res quaeque remota videtur.
- scilicet haec summe celeri ratione geruntur,