Lucullus

Cicero, Marcus Tullius

Cicero. M. Tulli Ciceronis. Scripta Quae Manserunt Omnia. Plasberg, Otto, editor. Leipzig: Teubner, 1908.

'Unde memoria, si nihil percipimus?' sic[*](cf. p. 38, 12) enim quaerebas. quid[*](quid A 1NB1 quod B2 quasi A3 ) meminisse visa nisi conprensa non possumus? quid Polyaenus,[*](polienus N -nius AB2 polsaemus B 1 ) qui magnus mathematicus fuisse dicitur, is postea quam Epicuro adsentiens totam geometriam falsam esse credidit, num illa etiam quae sciebat oblitus est? atqui falsum quod est id percipi non potest, ut vobismet ipsis placet. si igitur memoria perceptarum conprensarumque rerum est, omnia quae quisque meminit

p.80
habet ea conprensa atque percepta; falsi autem conprendi nihil potest; et omnia meminit Seiron[*](seiron A2NB (om.A1) Siron Mue. ) Epicuri dogmata; vera igitur illa sunt nunc omnia.[*](meminit ... omnia (3) om. A1 ) hoc per me licet; sed tibi aut concedendum est ita esse, quod minime vis, aut memoriam mihi remittas oportet et fateare[*](fateare Dav. facere A 1N (esse om. N) -rem B1 facile A2B2 ) esse ei locum etiam si conprehensio perceptioque nulla sit.

'Quid[*](cf. p. 38, 16 ss.) fiet artibus?' Quibus?[*](quibus om. A2B) iisne quae[*](his ne quae N iis neque B iis que A2 A1 ) ipsae fatentur coniectura se plus uti quam scientia, an iis[*](an his N audis A1 aut iss A2 ) quae tantum id quod videtur secuntur nec habent[*](habet A1B1 (om. N)) istam artem vestram qua vera et falsa diiudicent?

Sed illa sunt lumina duo quae maxime causam istam continent. Primum enim negatis fieri posse ut quisquam nulli rei adsentiatur. at id quidem perspicuum est, cum Panaetius, princeps prope meo quidem iudicio Stoicorum, ea de re dubitare se dicat quam[*](quam A2B2 quem A1B1 quod N) omnes praeter eum Stoici certissimam[*](certissimum A1NB1 ) putant, vera esse responsa haruspicum[*](add. pl. (post har. Ern.)) auspicia oracula somnia vaticinationes, seque ab adsensu sustineat — quod is potest facere vel[*](vel Goer. ut A 1NB1 del. A2B2 ) de iis rebus quas illi a quibus ipse didicit certas habuerint, cur id sapiens de reliquis rebus facere non possit? an est aliquid quod positum[*](posito ApB1 (om. post quo N)) vel inprobare vel adprobare possit, dubitare[*](dubitare dav. -ri ANB) non possit? an tu in soritis poteris hoc cum voles, ille in reliquis rebus non poterit eodem modo insistere, praesertim cum possit sine adsensione ipsam veri similitudinem non inpeditam sequi.

Alterum est quod negatis[*](negantis A1B1 ) actionem ullius rei posse in eo esse qui nullam rem adsensu suo conprobet. Primum enim

p.81
videri oportet,[*](oportere Bai. ) in quo sit[*](sit est Reid ) etiam adsensus (dicunt enim Stoici sensus ipsos adsensus esse, quos quoniam adpetitio consequatur actionem sequi) — tolli autem omnia si visa tollantur. hac de re in utramque partem 5et dicta sunt[*](sint A1 ) et scripta multa †vide superiore†,[*](superiora A2NB2; vide sup. del. Dav.; multa, et oratione quidem multo ut vides uberiore Pl. ) sed brevi res potest tota confici. ego enim etsi maximam actionem puto repugnare visis obsistere opinionibus adsensus lubricos sustinere, credoque Clitomacho ita scribenti, Herculi quendam laborem exanclatum[*](credoque ... scribenti ut H. ... exanclatum Non. p. 107 (exanclare)) a Carneade, quod ut feram et inmanem beluam sic ex animis nostris adsensionem id est opinationem et temeritatem extraxisset, tamen, ut ea pars defensionis relinquatur, quid impediet actionem eius qui probabilia sequitur nulla re inpediente?

'Hoc' inquit 'ipsum inpediet, quod statuet ne id quidem quod probet posse percipi'. lam istuc te quoque impediet in navigando et[*](et del. Ald. ) in conserendo, in uxore ducenda in liberis procreandis, plurumisque in rebus, in quibus nihil sequere praeter probabile. Et tamen illud usitatum et saepe repudiatum refers, non ut Antipater, sed ut ais pressius; nam[*](cf. p. 41, 16) Antipatrum reprensum[*](responsum NA1 ) quod diceret consentaneum esse ei qui adfirmaret nihil posse conprendi id ipsum saltem dicere posse conprendi. quod ipsi Antiocho pingue videbatur et sibi ipsum[*](ipsum del. B2 ip Ac del. A2; cf. Non. ) contrarium;[*](quod ipse ... videtur ... contrarium Non. p. 163 (pingue)) non enim potest convenienter dici nihil conprendi posse, si quicquam conprendi posse [*](add. N) dicatur. illo modo potius putat urguendum fuisse Carneadem, cum sapientis nullum decretum esse possit[*](posset Ha. ) nisi conprehensum perceptum cognitum, ut hoc ipsum decre-

p.82
tum qui sapientis esse diceret,[*](add. Pl.) nihil posse percipi, fateretur esse perceptum. proinde quasi sapiens nullum aliud decretum habeat et sine decretis vitam agere possit.

sed ut illa[*](ille A) habet probabilia non[*](non om. B) percepta, sic hoc ipsum nihil posse percipi. nam si in hoc haberet cognitionis notam, eadem uteretur in ceteris; quam quoniam non habet, utitur probabilibus. itaque non metuit ne confundere omnia videatur et incerta reddere. non enim quem ad modum si quaesitum ex eo sit stellarum numerus par an impar sit, item si de officio multisque aliis de rebus, in quibus versatus exercitatusque sit,[*](add. N) nescire se dicat. in incertis enim nihil est probabile; in quibus autem est, in iis non deerit sapienti nec quid[*](quod utrobique Lb. ) faciat nec quid respondeat.

Ne[*](cf. p. 49, 2 ss.) illam quidem praetermisisti Luculle reprehensionem Antiochi (nec mirum,[*](mirum A3 uirum A 1FNB) in primis enim est nobilis), qua solebat dicere Antiochus Philonem maxime perturbatum. cum enim sumeretur unum[*](sumeretur unum bis A 1B1 ) esse quaedam falsa visa, alterum nihil ea differre a veris, non adtendere superius illud ea re esse[*](ea re aere B 1[A 1 a se A2B2 ea re a se Rom. ) conoessum quod videretur esse quaedam in visis differentia, eam tolli altero[*](altero N aliter A alter B) quo neget[*](negetur Pl. ) visa a falsis vera differre — nihil tam repugnare. id ita esset, si nos verum omnino tolleremus. non facimus; nam tam vera quam falsa cernimus. sed probandi species est, percipiendi signum[*](percipie (an -iem) disignum B1 A1 percipi. et id signum N) nullum habemus.

Ac mihi videor nimis etiam nunc agere ieiune. cum sit enim campus in quo exultare possit oratio, cur eam tantas in angustias et Stoicorum dumeta[*](dum ecta B 1 dumetae an -ta A2 A1 ) compellimus? Si enim mihi cum Peripatetico res esset, qui id[*](qui id A2B2 quid A1 quia N qui B1 ) percipi posse diceret quod inpressum esset

p.83
e[*](e A2NBA2 a M) vero, neque adhaerere[*](adhiberet Ven. 2 adderet Ha. ) illam magnam accessionem 'quo modo inprimi non posset a falso', cum simplici homine simpliciter agerem nec magno opere contenderem atque etiam si, cum ego nihil dicerem posse conprendi, diceret ille sapientem interdum opinari, non repugnarem, praesertim ne Carneade[*](carneadem A1B1 ) quidem huic loco valde repugnante. Nunc quid facere possum? quaero enim quid sit quod conprendi possit.