Dialogi

dicam, inquit, uobis, sed uos nulli quaeso dicatis: Agnes, Thecla et Maria mecum fuerunt. referebat autem nobis uultum adque habitum singularum.

nec uero illo tantum die, sed frequenter se ab eis confessus est uisitari: Petrum etiam et Paulum Apostolos uideri a se saepius non negauit. iam uero daemones, prout ad eum quisque uenisset, suis nominibus increpabat. Mercurium maxime patiebatur infestum, Iouem brutum adque hebetem esse dicebat.

haec plerisque etiam in eodem monasterio constitutis incredibilia uidebantur, nedum ego confidam omnes, qui haec audient, credituros. nam nisi inaestimabilem uitam adque uirtutem Martinus egisset, nequaquam apud nos tanta gloria praeditus haberetur. quamquam minime mirum, si in operibus Martini infirmitas humana dubitauit, cum multos s hodieque uideamus nec Euangeliis credidisse. a Martino autem saepe angelos uisos familiariter et sensimus et experti sumus.

rem minimam dicturus eum, sed tamen dicam. apud Nemausum episcoporum synodus habebatur, ad quam quidem ire noluerat, sed quid gestum esset scire cupiebat. casu cum eo iste Sulpicius. nauigabat, sed procul, ut semper, a ceteris in remota nauis parte residebat. ibi angelus, quid gestum esset in synodo, ei nuntiauit. nos postea tempus habiti concilii sollicite requirentes satis [*]( 3 pie quaerentibuB BMV: perquirentibus AFv 6 intente. enim V || scilicet V: licet AFv 9 incredibilia BM 10 nisi si B II existimet B 11 inquam V II nulli quaeso AFV: quaeso nulli v 12 dicetes V II tecla AF II praeferebat F 13 adque om. A pr. m. 18 in eodem etiam v 23 dubitauit V: dubitauerit AFv 24 nec euangeliis BV: ne eu. quidem AFQv 30 resedebat V, solus residebat BM II ei post ibi habent AFv 31 consilii V )

Ceterum cum ab eo de fine saeculi quaereremus, ait nobis, Neronem et Antichristum prius esse uenturos: Neronem in occidentali plaga subactis decem regibus imperaturum, persecutionem ab eo eatenus exercendam, ut idola gentium coli cogat.

ab Antichristo uero primum Orientis imperium esse capiendum, qui quidem sedem et caput regni Hierosolymam esset habiturus: ab illo et urbem et templum esse reparandum.

illius eam persecutionem futuram, ut Christum Deum cogat negari, se potius Christum esse confirmans, omnesque secundum legem circumcidj iubeat: ipsum denique Neronem ab Antichristo esse perimendum, adque ita sub illius potestate uniuersum orbem cunctasque gentes esse redigendas, donec Christi aduentu impius opprimatur.

non esse autem dubium, quin Antichristus malo spiritu conceptus iam natus esset et iam in annis puerilibus constitutus, aetate legitima sumpturus imperium. quod autem haec ab illo audiuimus, annus octauus est: nos aestimate, quam iam in praecipiti consistant, quae futura metuuntur.

Haec cum maxime Gallus, necdum explicitis quae statuerat referre, loqueretur, puer familiaris ingressus est, nuntians, Refrigerium presbyterum stare pro foribus.

dubitare coepimus, utrum Gallum adhuc esset melius audire, an exoptatissimo nobis uiro, qui officii causa ad nos ueniebat, occurrere.

tum Gallus: etiamsi non ob aduentum sanctissimi sacerdotis relinquenda nobis haec [*]( 1 eadem ibi V: ea ibi ab episcopis AFv 3 Ceterum cum - futura metuuntur (§ 4 extr.) haec om. AF et codd. plerique, sed exstant in MV, cod. Ven. (apud de PratoJ et in 3 libris (Trudonensi, Bethl. et Parc.) Giselini II ab eo om. M 4 ante christum V et sic per totum hoc caput 5 regibus subactis decem v (i. e. hoc loco ed. Gis.) II persecutionem V: persecutionemque M Ven., persecutionem autem v 7 primum Yen. et M: primo V, otn. v II orientale., II esse cap. imperium M 9 et orbem V: urbem v 10 futuram esse v II Dominum v 11 iubeat circumcidi M Ven. 12 ipsum MV: et ipsum., 13 ita om. v 14 aduentu Christi v II non esse — metuuntur om. M Ven. 16 iam natus Parco et V: om. v 18 uos aestimate — metuuntur Parco et V: uos autem aestimate quo in praecipitio consistunt quae futura suut v 20 et sulpicius haec F II explicatis v 21 loqueremur V II ingreditur A 23 melius esset B )