Vita Sancti Martini

ac primum inter Alpes deuia secutus incidit in latrones. cumque unus securi eleuata in caput eius librasset ictum, ferientis dexteram sustinuit alter: uinctis tamen post tergum manibus uni adseruandus et spoliandus traditur. qui cum eum ad remotiora duxisset, percontari ab eo coepit, quisnam esset. respondit Christianum se esse.

quaerebat etiam ab eo an timeret. tum uero constantissime profitetur, numquam se tam fuisse securum, quia sciret misericordiam Domini maxime in temptationibus adfuturam: se magis illi dolere, qui Christi [*]( 3 pictaniae F corr. m. 2 (episoopum pictauae A) 4 erpectata AM, inclita spectata F 5 expetiuit AFv II aliquantum V, scd ntum in litura 6 diaconatos MY: diaconii AFv 7 implicari et m. uinciri Q 8 uir AV: uir Dei FQ 9 uno BY: hoc AFv II id » officii Y 11 praecipit V || dispexisset Y 12 multS AF 15 hilarii V corr. AFv || multia BY: multisque AFv II obstrictos ABFMQV: adstrictus Gisel. ex tribus suis et v17 ingressus V: adgressus AFvII fratribus HMV: fratres AFv 18 ac om. F in rasura 19 secarim eleuatam Av 20 deiteram B d alii pauci (etiam duo Traiectini Vonckii): dextera AVv, dexterae FQ 21 postergum AF II adseraandus Y: ad aeruandum B, seraandus AFv II spoliandus F: spoliandum B, custodiendus AFM 22 percunctari MV 24 foisse tam v 26 sed magis Y teete de Prato || illi AV et Ubri fere omnes: ilia F II condolere deit. pauci ) [*]( 8* )

ingressusque euangelicam disputationem uerbum Dei latroni praedicabat. quid longius morer? latro credidit prosecutusque Martinum uiae reddidit, orans ut pro ae Dominum precaretur. idemque postea religiosam agens uitam uisus est, adeo ut haec, quae supra rettulimus, ex ipso audita dicantur.

Igitur Martinus inde progressus cum Mediolanum praeterisset, diabolus in itinere, humana specie adsumpta, se ei obuiam tulit, quo tenderet quaerens. cumque id a Martino responsi accepisset, se quo Dominus uocaret intendere, ait ad eum:

quocumque ieris uel quaecumque temptaueris, diabolus tibi aduersabitur. tunc ei prophetica uoce respondens, Dominus mihi, inquit, adiutorest: non timebo, quid faciat mihi homo. statimque de conspectu eius inimicus euanuit.

itaque ut animo ac mente conceperat, matrem a gentilitatis absoluit errore, patre in malis perseuerante: plures tamen suo saluauit exemplo.

Dehinc cum haeresis Arriana per totum orbem et maxime intra Illyricum pullulasset, cum aduersus perfidiam sacerdotum solus paene acerrime repugnaret multisque suppliciis esset adfectus—nam et publice uirgis caesus est et ad extremum de ciuitate exire conpulsus — Italiam repetens, cum intra Gallias quoque discessu sancti Hilari, quem ad exilium haereticorum uis coegerat, turbatam ecclesiam comperisset, Mediolani sibi monasterium statuit. ibi quoque eumAuxentius, auctor et princeps Arrianorum, grauissime insectatus est, multisque adfectum iniuriis de ciuitate exturbauit. cedendum itaque tempori arbitratus ad

insulam, cui Gallinaria nomen est, secessit comite quodam [*]( 5 agere FMQ II adeo mei: om. v 6 ei BV: ab ÅFv 7 mediolanium V 8 itenere V (tales litterarum e et i in V confusiones posthac non omnes notabimus) II obuiam F 10 tendere M, eo tendere coni. de Prato 12 profiteca V II respondens — inquit BV: respondit AFv 13 homo mox statimque V II de MY: e AFv 14 ac AVi et F 15 a om AFv II —* peraenerantem V (patrem in malis pereenerantem reliquit F) 17 dehinc V: deindeAFc 18 cum adnersns — pugnaret Fin marg. m. 2 19 repugnaret BMF: pugnaret AFv 20 nam publice v 22 hilarii AFv et eorr. V || eii [limn — nirtntem] erectns (p. 117, 22): inclusa desunt in V, eum una scheda interciderit 27 cui gallinaria nomen est AFMQ: gallinariam nomine v )

sed cum uim ueneni in se grassantis uicina iam morte sensisset, imminens periculum oratione repulit statimque omnis dolor fugatus est.