Chronica

namque Helena, mater principis Constantini, quae Augusta cum filio conregnabat, cum Hierosolymam agnoscere concupisset, reperta ibi idola ac templa protriuit: mox usa regni uiribus basilicas in loco Dominicae passionis et resurrectionis et ascensionis constituit.

illud mirum, quod locus ille, in quo postremum institerant diuina uestigia, cum in caelum Dominus nube sublatus, continuari pauimento cum reliqua stratorum parte non potuit, siquidem quaecumque applicabantur, insolens humana suscipere terra respueret, excussis in ora apponentium saepe marmoribus.

quin etiam calcati Deo pulueris adeo perenne documentum est, ut uestigia impressa cernantur.

et cum cotidie confluentium fides certatim Domino calcata diripiat, damnum tamen arena non sentiat, et eandem adhuc sui speciem, uelut impressis signata uestigiis, terra custodit. [*]( 18—29 Paulini ep. ad Seuerum 31. ) [*]( 1 praeclarae b: praecarae P 2 conectandas P, connectendas edd. 7 quia adnersum P, em. Vonck 18 adhornata P, eat adornata b 20 concnpisceret b 21 basylicas P, basilicam b 23 postrem\' (posiremns) P 24 sublatus est b 28 docimentaiQ P 30 eandem Laubmann: eadem P )

Eiusdem reginae beneficio crux Domini tum reperta: quae neque in principio obsistentibus Iudaeis potuerat consecrari, et postea dirutae ciuitatis oppressa ruderibus, non nisi tam fideliter requirenti meruit ostendi.

igitur Helena primum de loco passionis certior facta, admota militari manu atque omnium prouincialium multitudine in studia reginae certantium, eSbdi terram et contigua quaeque ac uastissima ruinarum purgari iubet: mox pretium fidei et laboris tres pariter cruces, sicut olim Domino ac latronibus duobus fixae fuerant, reperiuntur.

hic uero maior dinoscendi patibuli, quo Dominus pependerat, difficultas ommum animos mentesque turbauerat, ne errore mortalium forsitan pro cruce Domini latronis patibulum consecrarent.