Liber Apologeticus

\'potest, inquit, homo esse sine peccato, tamen cum Dei adiutorio*. quid [*]( AVCTORES 3 Psalm. 88, 25 4 Paral. 1, 28, 6 16 Bom. 3, 4 (seriptum est: Psalm. 115, 11) 17 uani sqq. Psalm. 61, 10 ) [*]( 1 canctu] iunctis Σ2 || utr∗sque (eras. i aut 0) Φ1 || ad om. Φ1 2 utrique (tri in ras. m. 2, //////S m. 1) Φ 4: elige Φ1 5 ei] eH 2 illi... || p̃parat∗∗∗ (uid. fuisse pparauit) V 6 perficit puer] puer perficit T 7 sanctum] secandam ΣΥ || sanctus] scd ex scs corr. m. 1 X 8 preparat s 9 sed] sed tamen v || poene Φ 10 cepit TX9 || hic 8. lin. add. m. 1 aut 2 X 11 mnlto (o in a eorr. X) ZTX || peccato 2 12 dereliquid T 14 temporis] teporis T 17 nane ΣΥΦΧ1 20 ee (prius e corr., ex c ut uid.) # || optinere ? 22 ordine sed cum ras. supra e X || ante sperat rasura 5 litt., in qua uid. fuisse VUque, tertia lite. aut e aut o (non i) fuit & 23 impossibilitatis Ψ || inquid TX ) [*]( 41* )

nunc demum mihi uelnti ad exordium propositionis sermo reuocandus est et paulisper iniuriae dolore seposito cum reuerentia disputandi ad celsitudinem capitis recurrendum.

capnt enim nostrum est Christus Iesus, quem, sicut apostolus ait, proposuit Deus propitiationem per fidem in sanguine ipsius ad ostensionem iustitiae, propter remissionem praecedentium delictorum, in sustentationem Dei et ostensionem iustitiae eius in hoc tempore, ut sit ipse iustus et iustifieans eum, qui ex fide est Iesu.

itaque propitiator per fidem in sanguine suo positus ad ostensionem formamque iustitiae ipse est mediator Dei et hominum, homo Christus Iesus. de quo Iohannes usque ad ipsam paene inaccessibilem lucem introductus exclamat in principio erat Verbum et Verbum erat apud Deum et Deus erat Verbum. hoc erat in principio apud Deum, omnia per ipsum facta sunt.

ac post paululum exposita diuini operis ueritate subiungit: etVerbum caro factum est et habitauit in nobis; et uidimus gloriam eius, gloriam tamquam unici nati a Patre, [*]( AVECTORES 9 Rom. 3, 25 et 26 16 Tim. 1, 2, 5y 19 loA. 1, 1-3 22 Ioh 2, 14 ) [*]( 1 interim (teri m.|1 in ras.) Σ\' 3 patefaciat (pater in ras. m. 1; prima fuisse s aut f uidetur) 2 || enim (e ex i corr. et supra emen datio erasa)2 Ψ f 7 se∗∗∗posito (e ex i corr. et 2 aut 3 lin. erasae; uid. fuisse snpposito) Ψ 8 capnd T 9 proposuit d. propitiationem] posuit deus propitiatorem 18 § 6, cf. infra § 5 _10 ostensionem I iustitiae eius (omissis 11 propter remissionem —12 et ostensionem iustitiae) Z 12 snbstentationem ΦΨ sobtentationem T 18 inuterodactns Φ1 21 ac] at Ψ 22 neritate. (eras. m) X 23 habitabit Σ1ΥΦΧ1 .24 gloriam eius gloriam] scripsi, gloriam eius Z honorem eios gloriam ΥΦΧΨv || ttnquam r )

hic est unigenitus in patre, primogenitus in multis fratribus; in quo est omnis plenitudo diuinitatis corporaliter. hic ergo Dominus Christus, hic, inquam, filius Dei, in uirtute Patris et gloria quae in principio condidit et redemit in medio, etiam in nouissimo iudicabit.

Itaque post conditionem uniuersae, quae secundum uoluntatem eius extitit, creationis conpositis modum rebus inposuit, ut quod rationale factum fuerat ratione subsisteret, et quod libero donarat arbitrio, ne in licentiam perditionis excurreret, praecepti lege restrinxit: ut cum creatura.

creatorem et domini donum agnosceret et praecepti stabilitatem , in subiectione lapsus libertatem prospiciens ad hoc tantum ipsa libertate uti uellet, ut per eam seruitium quo regeretur eligeret digno habitus iudicio, ut ex prudenti seruitute defensionem, ex libera uoluntate mereretur mercedem, confirmante apostolo, qui ait: si enim uolens hoc ago, mercedem habeo.

\'fiant duo luminaria magna\' omnipotens Deus dixit et facta sunt, praecepitque, ut diuidant diem ac noctem et sint in signa et [*]( AVCTORES 1 qui—2 eius Petr. 1, 2, 22 2 tamquam-4 snum Isai. 53, 7 5 Ephes. 4, 8 7 Rom. 8, 29 [| in quo sqq. Coloss. 2, 9 22 Cor. 1, 9, 17 || fiant-p. 646, 1 annos Gen. 1, 14 et 16 ) [*]( 1 gratiae] ΣΥΦΧ gratia Ψ gloria v || ueritatis] 2 ueritate ΥΦ ΧΨv 2 tanquam X 3 sic] se 2 || aperuit V 4 cum] qui Σ2 || acculeum X 7 in patre] a patre 9 12 conditionem] ΣΥΧΨ condicionem Φ 13 exstitit W || compositis W compositioniB shg || imposuit W 14 fuerat (a ex i corr.) W 16 retrinxit Σa || creatura om. 2 || ∗∗creatorem (erasum &) Φ 17 subiectionS 2 18 ∗∗libertatem (eras. in) # || libertate ipsa W 19 regeneretur ΥΦΧ 20 nt ex (nt 8. 8. m. ut uid. 2) Φ || ex libera] ita ex libera v 21 mereretur mercedem] 2 mercedem ΥΦΧΨv 22 fiant duo] scripsi duo codices et edd. 28 magna luminaria ΥΨ || deus om. 2 || precepitque Φ 24 signa] signem T )

iussum a Deo est, ut germinet terra herbam, faenum lignumque fructiferum.. hoc etiam nunc annuis uicibus incessabili parturitione custodit; et tamen iratus saepissime Deus terrae fructus negata imbrium ubertate diminuit et quod auferre in totum potuit maluit castigare, ut et correptionem plaga ostenderet et ordinem natura seruaret.