Liber Apologeticus

Diabolus interrogatur a Domino: unde ades? at ille respondit: circumiens terram et peragrans quae sub caelo sunt adsum. rogo te: sollicitudo ista diaboli bonae uoluntatis an malae est? fatearis necesse est: omnino malae. hoc enim et sequens expostulatio eius ostendit.

manifestatio ista diaboli tempore Iob facta est, scilicet [*]( I AVCTORES 2 Matth. 5, 45 7 Amos 5, 8 10 Cor. 1, 9, 10 17 Gor. 1, 3, 7 22 Iob 1, 7 ) [*]( 1 quia] ΣΥΦΧ que ψ quae v || fecit] ΣΥ facit ΦΧψv 6 enacuere Φ1 9 quia] qua 2 10 est] sit ex est (?) corr. 9r 11 quis] qui T 12 terre$13 ultra] aliud ultra ΦΧ || quod] quid ψ 15 laboris ΣΥΦ1 || ymbre ψ 16 spali X || etiam testimonio ψ || **omnes (in marg. quoque ras.) ψ 19 adintorium (um in o corr. m. 1 aut 2) Φ || per id metire] v permetire ΣΥΦΧψ n per singula] singula hg 28 respondene ΣΥΦΧ 24 assum ψ || diaboli ista ψ 25 bone Φ || male$26 mala Υ&X )

itaque cum uideas hominibus ignaris tantam diaboli in disperdendum incubuisse nequitiam, nullamne credis Dei in custodiendo gratiam praefuisse? aut forte frustra dictum putas: Domini est terra et plenitudo eius, orbis terrarum et uniuersi qui habitant in eo.

at uero, ut adesse adiutorium Dei et per singula et per singulos manifestius probes, en ipse diabolus dum testatur de uniuersitate, de uno interrogatur: animaduertisti, inquit Deus, in puerum meumlob, quia non est quisquam similis illi super terram?

nouit speciatim unumquemque Dominus, nouit et diabolus; ille potestate naturae, iste labore nequitiae; iste ut temptet, ille ut probet. Iob contradicente aduersario a creatore laudatur. uult Dominus opus iudicare hominis, quod ipse operatur in eo, at uero de adiutorio etiam diabolus confitetur. dicit enim: nonne tu circumsaepsisti quae sunt extra domum et intra domum eius?

expetente inimico famulum suum Deus spoliat per temptationem, non nudat, aufert substantiam et dat gratiam: ecce, inquit, omnia quaecumque habet do in manu tua, sed ipsum [*]( AVCT0RES 9 Psalm. 23, 1 13 Iob 1, 8 20 Iob 1, 10 23 Iob 1, 12 ) [*]( 1 iherlm X ierl\'m V 3 tamen (supra a et in marg, ras.) V || circuiens W 5 disperdendum] ΣΦΧ dispergendum TVv 7 in diap. incnb. neq.] incnbnisse nequitiam in disperdendum v || dieperdendum] dispergendum ut uid. ante corr. V || nullamne] 2* nullam in Σ\'ϒΦa nnllam ΦbX nullam hinc v 11 eo] ea fsgh || et per singula om, h 12 probes] probem 2 13 animaduertisti] ti finales in duarum lite. ras. Φ, i fm. ex e corr. X || inquid Φ 18 uult] uult enim 2 || iudicare fort. in ras. Ψ 19 ad ϒΦΧar at (t in ras.) V 20 circnmsaepisti (-ep- Ψ) ΣϒΦΧaΨ 22 inimica T 23 & dat gfam in ras. W || inquid ϒΦ )

nemo ex hoc aestimet diabolum ad seducendam in corpore tantummodo animam laborare nisi etiam ab ipso corpore uellendam, si non saucium infirmumque hominem miserentis Dei tutela muniret et obuia cunctis insidiarum eius conatibus semper occurreret.