Liber Apologeticus

Orosius, Paulus

Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.

Sed dicis: Ccur tanta me lacessis iniuria, cur tam arrogantis uerbi inuidia grauas? egone me seruus conparare audeam Domino meo, egone terra et cinis conferam Verbo Dei? egone morti obnoxius dici debeam uictori mortis aequalis?\'

bene quidem, o condemnata nequitia, dans testimonium Deo humiliaris in uerbis, sed aliter sensus tuus clamat in paginis. dicis hominem posse esse sine peccato; iterum ac saepius repeto.

homo, qui hoc potest, Christus est: aut praesume nomen aut depone fiduciam. Deus illud uni tantum donauit et hoc non nisi primogenito in multis fratribus. sic catholica fide traditur, sic tenemus.

sane Dominus noster admonuit infideles: ego ueni in nomine Patris mei, et non me recepistis. ueniet alius in nomine suo, forsitan ipsum recipietis. aut nobiscum illum, cui credimus peccatores, unum sine peccato eundemque unigenitum sequere aut, si tu es ille alius, confitere.

ipse est dominus Iesus, qui morte deuicta et diabolo triumphato ascendens in altum captiuam duxit captiuitatem, dedit dona hominibus; de cuius plenitudine nos omnes accepimus; sicut apostolus docet: unicuique autem nostrum data est gratia. secundum mensuram donationis Christi.

et ad Romanos idem magister gentium scribit: dico enim [*]( AVCTORES 1 in — 2 currimus Oantic. 1, 3 13 prim. — fratribus Rom. 8, 29 15 loh. 5, 43 20 Ephes. 4, 8 22 de cuius sqq. Ioh. 1, 16 23 Ephes. 4, 7 25 Rom. 12, 3 ) [*]( 1 odore XflIhg 2 eius] tuorum W || affłatu] Φv afflatus ZT Χψ 4 ad uers. |cessis — 5 grauasl in marg. i W || arrogantis] ΣΥΦΧ arrgantib; (sic) W arrogantibus v 5 uerbi] ΣΦΧ aerbis Υψν || comparare Χψ 6 E.góne (eras. r) W || conferam] 9feri me in ras. idemque praemisso i antea in marg. not. ψ 7 debeo 2 8 condempnata ΣΥΦΧ 9 paganis fshg 10 dicis] dicis enim 2 || sepias ΣΥΦΧbψ sepiui X* 12 una Tl 14 ammonuit ΥΦΧ 16 forsitam X 20 deoicta (i in ras.) W 22 de cuins] Decus T || caias] ZX eius Φψν )

629
per gratiam, quae data est mihi, omnibus qui sunt inter uos: non plus sapere quam oportet sapere, sed sapere ad sobrietatem, et unicuique, sicut Deus diuisit mensuram fidei.

deinde ad Corinthios praedicat: diuisiones uero gratiarum sunt, idem autem spiritus; et diuisiones operationum sunt, idem autem Dominus; et diuisiones ministrationum sunt, idem uero Deus qui operatur omnia in omnibus, et post enumerationes plurimas gratiarum atque uirtutum subicit: haec autem omnia operatur unus atque idem spiritus, diuidens singulis prout uult.

deinde per conparationem membrorum in corpore hominis manifestat corpus unitatis Ecclesiae ex disparibus operum modis in unam perfectionis conuenire concordiam, probans nullam penitus esse membrorum, quod non egeat alterius ope atque conpage, ipso domino capite constituto, in quo sunt omnes sensus ac thesauri sapientiae ac scientiae absconditi.

unde et nobis dedit sensum, per quem sciremus, quod est Verbum in Christo Iesu, in quo est omnis plenitudo diuinitatis corporaliter; in quem iuxta testimonium Iohannis descendens Spiritus Sanctus et permanens in ipso, esse Dominum declarauit.

itaque si et nemo habet, nisi qui a te petit, et nemo nisi secundum diuisionem mensuramque accipit et, qui acceptum habet, ad ipsum custodiendum alieno eget auxilio: qua, rogo, amentia sibi de plenitudine promittit, qui in singularitate non sufficit?

de Domino euangelista [*]( AVCTORES 5 Cor. 1, 12, 4-6 10 Cor. 1, 12, 11 16 Coloss. 2, 3 18 loh. Ep. 1, 5, 20 19 Coloss. 2, 9 21 descendens — 22 ipso Ioh. 1, 32 23 qui a te petit Matth. 5, 42 ) [*]( 4 |fidei — 5 pdi in ras. m. 1 2 || chorinthios ØX 7 ministrationum] operationum Øa 8 haec idem uero deus-9 enumerationes plurimas om. Υψν 12 comparationem ΣΧψ 13 ex om. hg. 14 nullam 2 15 menbrorum X || opere TZ operum ØX || compage Χψ 16 quo sunt] ΣΦΧ quo Υψν 17 et scientiae sunt absconditi v 22 in ipso] ψν in ipsum ΣΥΦΧa. ipsum (addita interp. ante ipsum) Xb; fort. corr. in ipso ipsum || si et] ΣΥΦΧ et si W si ν 23 qui] quia v 24 accepit fshg || alienum Φa )

630
testatur: erat autem lux uera, quae inluminat omnem hominem uenientem in hunc mundum. dicit uero Dominus apostolis suis: uos estis lux huius mundi. ibi in solo Domino lux tota, quia uera: hic in cunctis apostolis lux quidem, sed de luce quae tota est.

et cum hoc in apostolis ita est, in quorum electione uniuersum Ecclesiae corpus adsumptum est, quid nos — nos, inquam, et singuli — quid post eos uideri possumus, nisi secundum apostolum Petrum homines ignari credentes tantum per fidem euangelico pheticoque sermoni, tamquam lucernae lucenti in caligoso loco?

quasi inlnstrati etiam ipsi persuademur, nt praeparatae in operibus bonis sint lucernae ardentes in manibus nostris, quae multimodis temptationibus fatigatae et defectu semper proprio et uerbere periclitantur alieno. unde et Dominus in Euangelio ait: et si ipsa lux, quae in nobis est, tenebrae sunt: ipsae tenebrae quantae erunt?