Historiae Adversum Paganos

contemplabatur enim de eo, quantam uim in ulciscenda fide imperator posset exerere, qui tantam constantiam pro retinenda quondam miles habuisset.

Horum anno imperii tertio Gratianus Yalentiniani filius imperator est factus. eodem anno apud Atrebatas uera lana de nubibus pluuiae mixta defluxit.

Praeterea Athanaricus rex Gothorum Christianos in gente sua crudelissime persecutus, plurimos barbarorum ob fidem interfectos ad coronam martyrii sublimauit, quorum tamen plurimi in Romanum solum non trepidi, uelut ad hostes, sed certi, quia ad fratres, pro Christi confessione fugerunt.

Yalentinianus Saxones, gentem in Oceani litoribus et paludibus [*]( AVCTORES § 8 Hier. 2383 § 9 Athan.—in Bom. solum.. fugerunt Bier. 2385m § 10 Hier. 2389x exceptis gentem - meditantes (cf. Ammianus MarceUinus 28, 5 § 1). ) [*]( EXPILATORES 6 anno-7 factus adhibuit Paulus 276, 16-18 7 eodem - 8 defluxit exscripsit Paulus 277, 13-15 9 Praeterea- 11 sublimauit compUauit Paulus 277 not. lin. 10-12 9 Athan.— 13 fugerunt adhibuit Isidorus Hist. Goth. 6 14 Valentinianusp. 514, 5 insederunt excerpsit Paulus 280 14 Saiones — p. 514, 5 ineederant] hinc Saxones Burguntionesque (unt m. 2 ex ut) qui plus LXXX milia armatorum primum Reni in limbo castra metassent (sic ) Ior- danis Chron. p. 237 E* 14 Saxones - 514, 1 terribilem adhibuit Isidorus Orig. 9, 2, 100 ) [*]( 2 quo aduiuentis (d in b corr. m. 3) P quod niuentis B quoadiuuentis D quod at uiuentis adinuantis V U conpręssus D conpssus (on in õ∗ mut. m. 2) B 3 nlcBscenda D ulciscendi P1R ulciscendq corr. m. ant. P || pOBsit DGV 4 exerere] DNtM exercere PRG VWX2 (ς) υ || retinende pa || quodam Ra; post hoc 8. 8. - f- qfi. fuit miles et ñ. Ipator m. saec. fort. XIII B 7 atrebatas] PR adrabatas D 9 athanaricus] GVX2, athnaricns W haitanaricus PRK hiatanaricus D ha.tanaricus M; athalaricus N halarichus (h prior s. 8. m. ant.) Nt 10 crudelissimae PD crudelissimQ (si 8. s. m. 1, ę radendo corr. in e) R || barbaro rum (o in ras. m. 1) P 12 plurimi (mi s. s. m. 2) P || non om. D || ad hostes sed certi quia om. D 13 quia] PRGONWX2 qui VNt quasi H quod (KM) fsh, om. T 14 gemtem D ) [*]( V. ) [*]( 33 )

Burgundionum quoque nonorum hostium nouum nomen ., qui plus quam octoginta milia, ut ferunt, armatorum ripae Rheni fluminis insederunt.

hos quondam subacta interiore Germania a Druso et Tiberio, adoptiuis filiis Caesaris, per castra dispositos in magnam coaluisse gentem atque ita etiam nomen ex opere praesumpsisse, quia crebra per limitem habitacula constituta burgos uulgo uocant, eorumque esse praeualidam et perniciosam manum, Galliae hodieque testes sunt, in quibus praesumpta possessione consistunt;

quamuis prouidentia Dei Christiani omnes modo facti catholica fide nostrisque clericis, quibus oboedirent, receptis blande mansuete innocenterque uiuant, non quasi cum subiectis Gallis sed uere cum fratribus Christianis. [*]( AVCTORES § 11 Hier. 2389c (armatorum Orosius addidit perperam) § 12 ignotus § 13 Orosius ) [*]( EXPILATORES 4 nouum nomen et § 16 his uid. isus esse Fredegar, cf. Monod, Bibl. de l\'école des Mutes études 35 (1878) p. 230 sqq. 4 nomen—5 insedernnt adhibuit Isidorus Orig. 9, 2, 99 5 hos— 9 nocant adhibuit Isidorus Orig. 9, 2, 99 12 Christiani-facti expressit Paulus 280, 24 sq. ) [*]( 1 inniis] inmis D || sitam (si s. s. m. 1) B II adque PR1 II ternbilem D 2 meditantem β burgnndiorum KM Burbundiorum V II nonum om. D solus, post nomen exhibet W 4 octoginta milia] DGV (-genta D) IXXXWςβ(item Hier.), LXX-mῑ̄l. P Lxx-mil B dccc LXX X2Z II octoginta] octogenta St octingenta 5 heni R1 II insederunt (e prior s. s.m. 1) D 6 a druso-7 gentem] per castrorum limites (limes ) positi a tiberio caesare (cea- ) in magnam coaluere (coalere R coalueruut 2 coluerunt corr. in caluerunt ) gentem 3 II tibeo D 7 dispoaitas P* || coauisse D 8 adque P U ex opere praes.] ex locis sumpserunt 3 U praesumsisse PD II crebro D 9 limites 3 II uulgo burgos St 10 pernitiosam R pernitios D || galli∗∗∗ (hastae 3 er.) B 11 persnmpta D praesumta P 12 omnes Christiani v 18 re*ceptis (c in ras. m. 1) D II blan ãnsuite (n ex m radendo factum) D 14 innocenterque] GVTW (ς) innooentesque PRKMNX2 innocentes D || uioant (n statim ex t corr.) D ||non om. D 15 xpianus (nis ex nus radendo factae) D )

Anno autem undecimo imperii sui Valentinianus, cum Sannatae sese per Pannonias diffudissent easque uastarent, bellum in eos parans apud Brigitionem oppidum subita effusione sanguinis, quod Graece apoplexis uocatur, suffocatus et mortuus est.

Post quem Gratianus filius Occidentis imperium tenuit, Valente patruo in Orientis partibus constituto; Valentinianum etiam, fratrem suum paruum admodum, socium creauit imperii

Anno ab Yrbe condita MCXXVIII Valens tricesimus nonus imperium quattuor annis Valentiniano mortuo tenuit, cui soli, cum impie ageret, potuisset erubescere. ilico uelut effrenata libertatis audacia legem dedit, ut monachi, hoc est Christiani qui ad unum fidei opus dimissa saecularium rerum multimoda [*]( AVCTORES § 14 Bier. 2391 1k et (bellum-parans) ut uid. Bufinus 11, 12 § 15 Hier. 2391k et (paruum admodum) Rufinus 11,12 uel 13, exceptis Occidentis et in Orientis partibus cap. 33 § 1 imperium — tenuit Hier. 2391k et 2394, cf. 2381 || legem sqq. sec. Hier. 2391x ) [*]( EXPILATOHES 1 Anno - 4 uocatur insertis Victorianis excerpstt Paulus 280, 26-281, 9 5 Gratianus — tenuit, 6 Yalentinianum .. 7 fratrem suum.. socium — imperii adhibuit Beda D. t. r. 4332 5 Gratianus-7 imperii excerpsit Paulus 282, 3-not. lin. 2 8 Anno -9 teauit exscripsit Paulus 282, 1-3 8 Valens.. 9 imperium—annis.. tenuit adhibuit Beda D. t. r. 4332 10 cum impie- 11 dedit expressit Paulus 282 not. lin. 10-283, 6 ) [*]( 1 xi PB ||imperiij DGVWΚΜβ (g) regni PRX2 2 easque (8 s.s. m. 1) D 3 brigitionem oppidum om. D brigitionē C add. m. 2) PB bricitionem T brigione G briccionem VW brigantione H || sanguinis om. D 4 quod] quae β||grece BD II apoplizis PR1 5 post quem] postquam D || filiussuus 0 filius eius Maυ 7 parnolum (-uulum β) admodum (amm- ) || sotium Bl 8 millesimo oentissimo octauo D II trecesimus nonus D xxxvnn PB 9 imperium (all. i in rae. m. 1) P imperium onentis ,β|| IIII PB n annis] DGVW (ς)β annos PRN1X2; in archetypo anñ. fuerit 10 cum in ras. m. ant. (fuitne co/// ?) P II impie (e m ras. al. m. exae poat deletam aliam corr.) B || ageret] PRς, h in adn., Grubits p. 36 agere DVKM ageret et v || erubesceret (-bisc- D) DV II uelati DW || effrenatam V 11 libertatis] PRWX2liber DHN libera G1VN1KM liberaque G2 n audacia (i m ras. m. 1) P audatia D 12 qui ad unum] quia-dudum (a et - erasa) R || ad] da D || demissa D ) [*](33* )

uastas illas tunc Aegypti solitudines harenasque diffusas, quas propter sitim ac sterilitatem periculesissimamque serpentum abundantiam connersatio humana non nosset, magna habitantium monachorum multitudo compleuerat.