Historiae Adversum Paganos

idemque Antoninus Commodum filium suum adsumpsit in regnum; praeteriti etiam temporis per omnes prouincias tributa donauit omniaque simul fiscalium negotiorum calumniosa monumenta congesta in foro iussit incendi seuerioresque leges nonis constitutionibus temperauit. postremo in Pannonia constitutus repentino morbo diem obiit.

Anno ab Urbe condita DCCCCXXX Lucins Antoninns Commodus quintus decimus ab Augusto patri successit in regnum mansitque in eo annis xiii.

aduersus Germanos bellum [*]( AVCTORES § 10 Orosius § 12 idemque—temperauit Hier. 2193* et 2194 || postremo — obiit Hier. 2195* (repentino add. Orosius) cap. 16 § 1 Lncius seqq. Evtr. 8, 15 et (xv et xm) Hier. 2196 § 2 adaersus-obiecit Eutrop. 8, 15 || interfecit—excellere sec. Hier. 2207 ) [*]( EXPILATORES 19 L. Antoninus Commodus, 21 adueraus—p. 473, 2 deprauatus compilauit Beda D. t. r. a. 4131 ) [*]( 1 constatis R1 2 praeoee (-is D) PBD 3 romanus P*D 4 ∗refecert (i s. s. m. 1) P 6 territus D 6 coegeret (-it m. 3) P\' || internitionem (it in et m. 2 B) R1D 9 exstare (8 cras.) P 10 lettere D 18 adsnmsit P assompait Bl 15 fiscalium] P2R2 ς fiscalia D fiscaii PlB1 || negotiorom (et titnlorum I. s. m. 3) P negociorum R1 neguciorum (o in ras. m. 1) D 16 congesta|∗∗∗∗∗ (eras. gesta) B 17 panonia D 18 diẽ (̃ m. 2 ut uid. add) P 19 nongentissimo trecissimo (quarta i ex corr. sed statim add.) D || lutius B || cum modus D 20 successit (cc m ras. m. 2) R 21 annis-XIII- (nis XIII. in ras. m. 1) P )

flagitia regis poena Vrbis insequitur. nam fulmine Capitolium ictum, ex quo facta inflammatio bybliothecam illam, maiorum cura studioque compositam, aedesque alias iuxta sitas rapaci turbine concremauit. deinde aliud incendium postea Romae exortum aedem Vestae et Palatium plurimamque Vrbis partem solo coaequauit.

Commodus cunctis incommodus in domo Vestiliani strangulatus interisse fertur, hostis generis humani etiam unius iudicatus.

Post hunc a senatu creatus est senex Heluius Pertmax sextus decimus ab Augusto. qui sexto mense quam regnare coeperat Iuliani iuris periti scelere in palatio occisus est.

lulianus interfecto Pertinace inuasit imperium sed mox a Seuero apud pontem Muluium bello ciuili uictus et interfectus est mense septimo postquam coeperat imperare. ita inter Pertinacem et Iulianum unus annus absumptus est. [*]( AVCTORESg § 3 flagitia-insequituz. nam Orosius || fulmine—concremauit Hier. 2204 illis maiorum—studique ex 6, 15 § 31 repetitis || deinde-coaequauit Hier. 220sg § 4 Eutrop. 8, 15 (mortuus Euir., uiuus Oros.) et Hier. 320sh; ad cnnctis incommodus cf. Vita Taciti 6 § 4 § 5 et § 6 Bier. 2209l et 2209m et Eutr. 8, 16 et 17 ) [*]( EXPILATORES 17 a Seuero—19 imperare compilauit Beda D. t. r. a. 4144 ) [*]( 1 cete∗um (er. i) D || luxoriae (o m. ant. corr. ex n P) PR1D || obeequitatis P 2 dedecora. v II gladiatoms D 3 pugnauit D || amphiteatro JB ampheatro D || ∗∗|se (er. se) D 5 aduertit D || flagitiũ JB* 6 pęna B* || capitulium D capitolum Ra || ∗ictum B 7 inflãmatio (x add. m. 2 ut uid.) P || bybliotheoam] H biblyothecam PB bibliotheeam D 10 ueste RD II plurimique C add. m. 2 vt uid.) PB plurimaque D 11 coaequauit (co in ras. m. 1 aut 2) P II cunctis incommodua om. B1 II u∗estiliani (fuit ae) P aestaliaai D uestialiani V 12 straugylatus P strangilatus (i in ui m. 2) B || uiuus (u alt. statim s. s.) D 15 qui sexto] Dς quinto PBT H quam (am in. o corr. m. ant.) P 18 uictus et] uictus est (sed est eras.) D 19 pernacem D 20 abs∗umtus P )

Anno ab Vrbe condita DCCCCXLIIII Seuerus, genere Afer Tripolitanus ab oppido Lepti, qui se ex nomine imperatoris, quem occisum ultus fuerat, Pertinacem appellari noluit, septimus decimus ab Augusto destitutum adeptus imperium XVIII annis tenuit.

hic natura saeuus, multis semper beliis lacessitus, fortissime quidem rempublicam sed laboriosissime rexit. Pescennium Nigrum, qui in Aegypto et Syria ad tyrannidem adspirauerat, apud Cyzicum uicit et interfecit. Iudaeos et Samaritas rebellare conantes ferro cohercuit.

Parthos Arabas Adiabenosque superauit. quinta post Neronem persecutione Christianos excruciauit, plurimique sanctorum per diuersas prouincias martyrio coronati sunt.

hanc profanam in Christianos et Ecclesiam Dei praesumptionem Seueri caelestis ultio e uestigio acta subsequitur. nam continuo rapitur uel potius retrahitur in Galliam Seuerus e Syria ad tertium ciuile bellum;

unum iam enim Romae aduersus Iulianum, aliud in Syria contra Pescennium gesserat, tertium Clodius Albinus, Iuliani in occidendo Pertinace socius, qui se in Gallia [*]( AVCTOKES § 1 et § 2 Eutrop. 8,18 et (3 XVII et 5 XVIII) Hier. 2210 § 3 Iudaeos — cohercuit Hier. 2213 || Parthos — superauit Eutrop. 8, 18 § 4 quinta-coronati sunt aec. Hier. 2218 (cf. codd. BFMB) et Rufin. 6, 1 § 6 in Syria sqq. Eutr. 8, 13 ) [*]( EXPILATORES 1 Seuerus — 2 Lepti, 3 septimus dec.—7 rexit exscripsit Beda Hist. eccl. 1, 5 11 plurimi.. per diuersas—12 coronati sunt exscripsit Bella D. r. t. a. 4145 15 tertium—p. 475, 2 fuBum est innuit verbis ciuilium bellorum Beda Hist. eccl. 1, 5 ) [*]( 1 nongentissimo quadragissimo quarto D || seuerus (pr. s radendo ex r) D 3 occisus multus D occisǔ ∗ultus (-au mu- 1) R2 || appellare D 5 -XVIII- Rv, item Hier.; XIIII. P decim et septim D idem numerus in ceteris omnibus et apud Bedam; anno sexto decimo mense tertio Eutr. 8, 19 || tenit R1 || semper] sepe D 7 piscannium D || aegipto D 8 aspirauerat PB || cizycum B cizicum D 9 iudeos R1. || cohercuit] PBD 10 adiabennoeque D 18 eclesiam P || praesumptionem] B praesumtionS (add. m. 2) P praesumptione D || seueri (s in ras. m. 2) P seuere D 14 uesltio D 16 enim iam G3 h || romę (. eras. sed a m. ut uid. 2 rest.) B 17 alium D || piscennium D 18 socios m. 2 in ras. (o alt. in u corr. m. post.) P socius (m. 2 in ras.) B )

Seuerus uictor in Britannias defectu paene omnium sociorum trahitur. ubi magnis grauibusque proeliis saepe gestis receptam partem insulae a ceteris indomitis gentibus uallo distinguendam putauit. itaque magnam fossam firmissimumque uallum, crebris insuper turribus communitum, per centum triginta et duo milia passuum a mari ad mare duxit.

ibique apud Eboracum oppidum morbo obiit. reliquit duos filios, Bassianum et Getam: quorum Geta hostis publicus indicatus interiit, Bassianus Antonini cognomine adsumpto regno potitus est. 504

Anno ab Vrbe condita DCCCCLXII Aurelius Antoninus Bassianus idemque Caracalla octauus decimus ab Augusto principatum adeptus est mansitque in eo annis non plenis septem.

uixit patre asperior, omnibus autem hominibus libidine intemperantior, qui etiam nouercam suam Iuliam uxorem duxerit. hic contra Parthos bellum moliens, inter Edessam et Carras ab hostibus circumuentus occisus est. [*]( AVCTORES § 7 Eutr. 8, 19 exceptis defectu—sociorum, magnisgestis, crebris - communitum Orosianis § 8 Eutr. 8, 19 (morbo add. Orosius) cap. 18 § 1 Aurelius - § 2 Eutr. 8, 20 et (14 XVIII) Hier. 2227 et (18 inter-Carras) Hier. 2233 ) [*]( EXPILATORES 3 uictor—12 potitus est (omissis 8 per — passuum) exscripsit Beda Rist. eccE. J, 5 6 magnam — 9 duxit.. obiit repetiuit Beda D. r. t. a. 4145 ) [*]( 2 lugdonem D 3 opperessus (priorem e del. m. 1) P oppressus (sus 8. 8. m. 1) D || brit tanias P brittanias RD 4 sotiorum R2 || grauibus R1 5 proheliis D || a* (er. c ut uid.) B 7 firmissimumque] crebrissimumqae D || ∗∗∗tttribus (er. tur) D 8 cxxx et duo milia PB 9 obiat D 10 basi∗∗anum (er. si) D || getam] D zetham PB || zetha PB getam D 11 adsumto P assumpto B1 18 nongentissimo sexagissimo secundo D 14 cara galla D 15 annis om. D || septem uiiit patre] tre D 17 du- xerit] G1N1v Eutr. duxerat PRG3WX2 duiit DYTO 18 carras] D charras PB )

Post hunc nonus decimus ab Augusto Ophilus Maorinus, qui praefectus praetorio erat, cum filio Diadumeno inuasit imperium sed emenso anno continuo apud Archelaidem militari tumultu occisus est.