Historiae Adversum Paganos

Anno ab Vrbe condita DCCX interfecto Iulio Caesare Octauianus, qui testamento Iuli Caesaris auunculi et hereditatem et nomen adsumpserat idemque, qui postea rerum potitus Augustus est dictus, simul ut Romam adulescens admodum uenit, indolem suam bellis ciuilibus uouit.

nam, ut breuiter coaceruationem malorum explicem, bella ciuilia quinque gessit : Mutinense Philippense Perusinum Siculum Actiacum. e quibus duo, hoc est primum ac nouissimum, aduersus M. Antonium, secundum aduersus Brutum et Cassium , tertium aduersus L. Antonium, quartum aduersus Sex. Pompeium, Cn. Pompei filium, confecit.

Antonius a senatu hostis pronuntiatus [*]( AVCTOTES Un. 6 qui cum-7 adsumpsit Pauli Ep. ad Philipp. 2, 6 d 7 cap. 18 § 1 Eutropius 7,1 exceptis anni numero (000 fere ac nono Eutr.) et ex Liuio 117 sumptis his auunculi atque Romam... uenit § 2 bella et q. s. Suetonius Aug. 9 § 3-§ 6 interfecit Liuius 118 et 119 ) [*]( 1 sammaq (q i. e. quae m. 1 in ras., ex jm F) D 4 salubri D || humilitatem (em in is corr.) L 5 oportune (-ę a. r. B) PB oportunae D ||compositis PR || augustucaesaris (0 ilico ex s) D || caesaris] LPRDςZ caessaris tempore H caesaris temporibus c 7 assumpsit R3 adsumsit P || ut om. L || fleret] fleret et PR1 ||institutio (to del.) P 8 iam (i ex t) P || mundum) orbem L solus9 exemplum D 10 septingentensimo (-tissimo D) decimo LD 11 testam R2 testamentum (sed -tũ in -to corr. R2) R2D ||iuli] PR1 iulil LR2D || heriditatem D 12 assumpserat R2 adsumserat P || potitu] potine D 13 adulicens D 15 explicem (plic 8. s. m. 2) L 17 ac] et υ || aduersum D || m̄ (s. e. marcum) L marcum PRD ||*antunium D 18 aduersum (priore loco) D (idem. in seqq. bis adnersus) 19 lucium PD lutium B ||antanium D || sertum LPRD ||gnei PRD om. (fine uersus) L 10 antunius D )

Pansa primo ueniens exceptus insidiis, inter suorum clades ipse quoque pilo graruiter uulneratus ab eodem uulnere interpositis diebus est mortuus. Hirtius auxilium collegae ferens magnas Antonii copias uasta strage deleuit. Caesar catenus castra custodiit.

secunda aduersus Antonium pugna magnae utrimque strages actae sunt. namque tunc ibi Hirtius consul occisus est, uictus fugit Antonius, Caesar uictoria potitus est, cui D. Brutus de coniuratione occisi Iuli Caesaris confessus preces paenitentiae fudit.

Dolabella Trebonium , unum ex interfectoribus Caesaris, Zmyrnae interfecit. Dolabellam senatus hostem pronuntiauit. consulum occisorum uterque exercitus Caesari paruit.

postea D. Brutus in Gallia a Sequanis captus et occisus est. Basilus autem, aeque unus de percussoribus, manu seruorum suorum necatus est.

Lepido satisagente Caesar Antoniam recepit in gratiam atque ob fidem reconciliatae gratiae filiam eius matrimonio sortitus est.

inde cum ad Vrbem accessissent ac rumor de futura proscriptione ortus esset, C. Thoranius uir praetorius nihil tale metuens incursu militum domi suae interfectus est aliique conplures trucidati sunt.

itaque, ne [*]( AVCTORES § 6 Dolabellam—§ 12 Liuius 119 et 120 ) [*]( EXPILATORES 1 hinc apud Mutinam Eutropianis inseruit Paulus 162 not. lin. 6 ) [*]( 1 decimum P decium LRD || apad] LPRDv ad h 2 hyrtius B hircius D 3 antunium D 4 philo PR1 5 ab] ad D 6 hircius D || antunii D 7 uastas trege D || costodit D 8 secundum D || antunium D II magnae (m s. s. m. 2) B 9 nunc L n hyrcius D 10 antunius D || caesar] sa sar D II decius LPRD 11 iuli] L iulii PRD II praeces LRD || p∗enitentiae (erasa a) B paeni- łenciae D 12 fudit] dedit L, item KME II tribunium D 18 zmyrnae] LPB myrnae D 15 decius LPRD 16 basilus] L uasillus PR pasillus D 17 antunium D 18 adque PB\' || sidem P\'B\' 20 proscribtione LP II ġ̄ . L gaius PRD 21 uir praetorius om. D || dominae suae L domui sui D D conplaris D complures B*. )