Historiae Adversum Paganos

Orosius, Paulus

Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.

Carthaginienses fracti bellis et cladibus exinaniti pacem Regulo poposcerunt. sed cum intolerabiles et duras condiciones pacis audissent, tutius rati sese armatos mori quam miseros uiuere, pretio non solum Hispanorum uel Gallorum auxilia, quae iam dudum plurima habebant, sed etiam Graecorum [*]( AVCTORES § 16 Liuius 18 (cf. Eutr. 2, 21) cap. 9 § 1– § 4 Liuius 18 (cf. Eutr. 2, 21), sed haec § 4 audacis facti conscius Vergilii sunt Atn. 11, 812 ) [*]( EXPILATOKES 4 oppressa est — 6 miraculo fuit compilauit Paulus 41 not. lin. 9 — text. lin. 26 ) [*]( I 1 coBtorum Ra corporum L 2 hic Rbh || qui Rbh 3 unus B || ictus L; silicum crebris et ponderoris uerberibus procubuisse serpentem ex Liuio narrat Valerius Max. 4 circumuenta Rbh || opprassa D oppressus Rb 5 c-xxx R 6 aliquandiu RD 7 aduersus B || id est om. pcig. extr. D || basdrybales LR hasdrubalis D .8 inter. accitum et ex octo uel nouem litt. er. B || hamilcarem] L amykbarem R amilcarem (a in ras. m. D D 9 karth- R || decim septem D xvn R 10 capta] campa D || v R || decim et octo D x et octo R || elepanti (p in ph m. 1) D; elephanti ante decem et octo traiscit k K abdnccionem cessere (omissis ti oppida usque ad in dedi) D 11 oppida (a ex i al. m.) R H . LXXX . et duo L LXXXII B || dedi∗∗tionem B 12 karth- B || belles Ra 13 recolo D || intollerabiles (pr. 1 er.) R tolerabelis D || condicionia D conditiones B 14 totine rati L adiurati (tn mg. t tutius rati) R 15 praetio LR* praecio D || spanorum D 16 grecorum B || comparanda Rb. )

231
conparanda duxerunt.

itaque Xanthippum Lacedaemoniorum regem cum auxiliis accitum, ducem bello praefecerunt. Xanthippus, inspectis Poenorum copiis atque in campum deductis, longe in melius mutato apparatu pugnam cum Romanis conseruit.

ingens ibi ruina Romanorum uirium fuit: nam triginta milia militum Romanorum in illa tunc congressione prostrata sunt. Regulus ille dux nobilis cum quingentis uiris captus est et in catenas coniectus decimo demum anno Punici belli nobilem triumphum Carthaginiensibus praebuit.

Xanthippus tam audacis facti conscius rerum instabilium mutationem timens ilico ex Africa migrauit in Graeciam.

Igitur Aemilius Paulus et Fuluius Nobilior consules audita captiuitate Reguli et clade exercitus Romani transire in Africam cum classe trecentarum nauium iussi Clipeam petunt. eo confestim Carthaginienses cum pari classe uenerunt; nec differri potuit nauale certamen.

centum et quattuor naues Carthaginiensium demersae, triginta cum pugnatoribus captae, praeterea triginta et quinque milia militum ex ipsis caesa sunt; Romanorum autem nouem nauibus depressis mille centum periere. milites. consules apud Clipeam castra posuerunt.

duo Hannones imperatores Poenorum eo rursus cum magno exercitu [*]( AVCTORES § 5- § 9 Liuius 18 (cf. Eutr. 2, 22 et ad % 8 Periocha) ) [*]( 1 xantippum (z ex c) R xant ipsum D || lacedem- (e pr. in ras. al. m.) R lacaedaem- D || regem] debuit ducem ut est in Periocha 2 lantippns (x ex c) R xantippis D 4 inseruit L 5 romanarum R1Gh male || xxx R || militum romanorum] L militum D romanorum Rv 6 in illa tunc om. D 7 D R || et s. u. add. a m. 1b in L 9 karth- R || xantippus RD || tam audacia facti om. D || conscios L concius D 10 stabilium L || illico D || afriga D, 11 greciam B 12 et om. D || fuluius] fabius R2 13 romani] roma D || afrigam D 14 nani niam D || clipeam] L clypeam R clepeam D || eo] & B 15 karth- R || differri in ras. m. 1 D deferri L 16 c et IIII. R || karth- B 17 tregenta D xxx R || practeria R* 18 triginta et quinque] L xxx & u- R tregenta et quinque D 19 vim R || nanibusl B H -I-C. R 20 clipeum], LD clypeam R 21 ponorum La || rursum R )

232
conuenerunt proelioque commisso nouem milia militum perdiderunt.