Historiae Adversum Paganos

sed Athenienses audito belli euentu, ne [*]( AVCTORES g 14 et § 16 Iustin. 8, 2 § 1.3.4.3 ) [*]( 1 antem totum uocab. scr. m. 2 fort. compendii loco P || optinendam t 7 PbRa || grecIae PB 2 inmoderatione∗hebanorum (er. s, t m. 1) D || inmoderata B 3 ∗∗∗dedit (3 litt. erasar. spatium) P || lacędemonios (, eras.) R. || focenses LPRD || cedibus PR1D (cęd- R2) 4 commone P commane R || gra..... (extrema euanida) P greciae B 5 concylio PB* || pecuniae (ae m a corr.) P || quanta PR 6 confugere (con m. 1 aut 2) L || ocogerunt (e 8. I. m. 2) P Mcoegerant (o al. m. is ras.) R 7 focenses LPBD || fylamelo PB filo.mol|lo D n lacedemoniorum B lacae daemoniorum D 8 comMa P || fatigatisqae hostibus P1, hostibusque fugatis v 9 caeperunt P coeperunt R || plio P || immensas L1aPaD || atriusque L 10 fylomelus PB filomellus D || est s. 8. in B || locum om. L* loco a. I. add. L1b II phocenserο· f 42v enomaam L focenses oenomaum PRD Phocenses Onomarcham Fabr. h 12 theeali PRa || dilectu] LD dilecto (1 in e corr.) B delecto P 13 philippam in ras. angustiore P phillippum D || machedoniae LaR1 || hostem (m in ras.) P 14 laborabant (ba add. m. 2) P || expeti.erunt P expetierant R || praelio P 15 focensibus LPBD || pene PB || internicionem PD internitionem (it in et corr.) B || caecis D 16 philipum P philippum (li statim ex || corr.) D )

Igitur Philippus ubi exclusum se ab ingressu Graeciae praestructis Thermopylis uidet, paratum in hostes bellum uertit in socios: nam ciuitates, quarum paulo ante dux fuerat, ad gratu- * landum ac suscipiendum patentes hostiliter inuadit, crudeliter

diripit, omnique societatis conscientia penitus abolita coniuges liberosque omnium sub corona uendidit, templa quoque uniuersa subuertit spoliauitque, nec tamen umquam per xxv annos quasi iratis dis uictus est.

post haec in Cappadociam transiit ibique bellum pari perfidia gessit, captos per dolum finitimos reges interfecit totamque Cappadociam imperio Macedoniae subdidit.

inde post caedes incendia depraedationesque in sociis urbibus gestas parricidia in fratres conuertit, quos patri ex nouerca genitos cum coheredes regni uereretur, interficere adgressus est.

cum autem unum ex his occidisset, duo in Olynthum confugerunt: quam mox Philippus hostiliter adgressus urbem antiquissimam et florentissimam, caedibus ac sanguine repletam opibus hominibusque uacuauit, abstractos [*]( AVCTORES § 16—§ 22 Iutin. 8,3 § 1-4.6.10-15 exceptis § 21 praeoccupato — dispersa et § 22 de regni terminis ambig. et uita Orosianis, quorum hoc uita fort. confictum est ex scelere Iustini § 15 ) [*]( P 1 filipus P || greciam RD || thermopilarum (term. R) PRD 2 aduentibus D 8 philipus P || ingressum L || greciae RD 4 termophylis PR termopilis D || uidet R 5 sociit (is in us w. 1) D || ciuetastis D 6 ad suscipiendum om, D || inuadit crudeliter om. D 7 diripuit PR (Bed u expuncto m P) || paenitus RaD 9 umq, (j in quã mutauit m. 2) P || per] p\' (i. e. per) in p mutauit m. 2 P || &∙xxu∙afi∙ (∙& m. 3) P xxav ann R uiginti et quinque annos LD 10 dis] L diis PRD || haec (aec in ras.) P || cappa doceam D 11 transit D || cessit D || dolum (um in ras.) P 13 \'\'praedationesque R depraecationisquae D 15 patri] pari P1 16 aggressus Rb || occidisset (di ex de corr.) P 17 olyntam PRD || confugerent P || aggressus Rb 18 sq. uerba ac sanguine repi. op. hominibusqua om. L 19 uabstractis (u m. 1) D )

dein cum, excidio socieram et parricidio fratrum elatus, licere sibi omnia quae cogitauisset putaret, auraria loca in Thessalia et argenti metalla in Thracia inuasit ac, ne quod ius uel fas inuiolatum praetermitteret, praeoccupato mari et classe dispersa piraticam. quoque exercere instituit.

praeterea, cum eum fratres duo Thraciae reges de regni terminis ambigentes iudicem ex consensu praeoptauissent, Philippus more ingenii sui ad indicium tamquam ad bellum cum instructo exercitu ingressus inscios iuuenes uita regnoque priuauit

Athenienses uero, qui prius Philippi ingressum Thermopylarum munitione reppulerant, ultro paoem eius expetentes fraudulentissimum hostem de neglecta introitus custodia commonuerunt.

ceterae etiam Graeciae ciuitates ut intentius ciuilibus bellis uacarent, sub specie pacis et foederis sponte se externae dominationi subiecerunt,

maxime cum Thessali Boeotiique poscerent Philippum, ut professum se aduersum [*]( AVCTORES § 23 — § 27 Iustin. 8, 4 § 1.3.4.6.11.12, sed haec §23 frandul.-commonuerunt, § 25 et pretio, § 27 dispositis — emunit Orosio debentur, in illis § 26 sacramento confirmans Iustiniana male detorsit ) [*]( 1 subplicio P1R || nece P*D || dehinc LD || aotioram JB* 2 licere in ras. ampliore P libere L || quae] q; R1 8 cognita uisset D || putaret templa B || thesalia PRa || et argenti] LPD et statua idolorum argenti B argenti (omisso et temere) h 4 trachia PB tracia D || euasit L2 6 e∗ũ P 7 thraciae] L1 thragiae L\' trachiae PR traciae D || regis (i in e corr.) L 8 praeobtauissent (b in p corr.) R 9 instructu PB* || insocios La r (cf. 5, 5 § 11) inscios in ras. P 11 uero] autem R || pius R || t∗ermopylarum (erasa h) P termopilarum D termophilarum R 12 reppellerant L repulerant PRD 13 fraudolentissimum R2 || ne;glec∗∗ta (g et c al. m.) R || comminuerunt L* commo∗uerun sibi (erasa n) B 14 ceterae (e prima corr., fort. ex ae) P caetere D || etiam] tñ P (tamen X2) tunc R || greciae B 15 speciae (a eras.) B 16 dominacionis D || thesali PB* 17 boeotiique] LRa boetiique (boetii in ras. angustiore P) PRb brotiiquae D || philippum (ph ex f corr. uid.) P || ∗se (eras. a) R \' ) [*]( V. ) [*]( 11 )

Philippus tacite utrisque diuersa promisit, Phocensibus pacem et ueniam se daturum sacramento confirmans, Thessalis uero adfuturum se mox cum exercitu spondet, bellum tamen ab utrisque parari uetat.

igitur Philippus instructis copiis angustias Thermopylarum securus ingreditur easque occupatas dispositis praesidiis emunit.

tunc primum se non Phooenses soli, sed omnis Graecia captam-esse persensit: siquidem primos Phocenses Philippus rupta fide calcatoque sacramento infandae dilacerationi dedit, inde omnium urbes finesque populatus cruenta praesentia effecit, ut etiam absens timeretur.

ubi uero in regnum redit, more pastorum, qui pecora sua nunc per aestiuos nunc per hibernos saltus circumducunt, populos et urbes, ut illi replenda uel relinquenda quaeque loca uidebantur, ad libidinem suam transfert.

miseranda ubique facies et atrocissimum miseriarum genus obuersabatur, perpeti [*]( AVOTORES § 28—§ 31 Iustin. 8,5 § 1.4.5.7—11 exoeptis praeter alia quaedam his § 28 calcatoque sacramento et cruenta — timeretur Orosianis ) [*]( 1 focenaes PR focensis D 2 focenses PR fooensis D || lachedemoniis PR1 lac∗edemoniis R\' 3 differre D || auferrę D || 0 praetio (-cio D) RD || pretibus (c m. rec.) L praecibus PR || laborarent philippus (rent phi in ras. m. 2) P 4 tacede D || -que in ras. P || focensibus PRD 5 thesalis uero (is uero in ras.) P I thesalis uero B 6 affuturum (pr. f in ras.) R 7 utrique B 8 thermophylarum B 9 dispositi (s s. s. m. 2) L II emunit] L 8 munit D emuniuit PR emuniit ed. 1542, Fabr., h || focenses LPB focensis D 10 soli om. m. 1 P || sed] LPBD sed et v || grecia BD 11 focenses LPRD || phillippus D || infandae (in ex im corr.) P 12 delaceratiom P haec 13 effecitp. 164,12 regnabat folio uno dempto ante f. 44 desunt in L 14 redit] D, item GKV rediit PRv 15 praes tiuoa D || sAltus (A. ex 0 uel u) B 16 ue1 D || retinquendam D 17 transfret D || ubi D 18 obseruabatur D )

premit miseros inter iniuriarum stimulos superfusus pauor ipsaque dissimulatione dolor crescit hoc altius demissus quo minus profiteri licet timentium, ne ipsae quoque lacrimae pro contumacia accipiantur.

alios populos, anulsos a sedibus suis, finibus hostium apponit; alios in extremis regni terminis statuit; quosdam aemulatione uirium, ne possint quod posse creduntur, in supplemento exhaustarum urbium diuidit.