Historiae Adversum Paganos

Orosius, Paulus

Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.

Igitur idem Cyrus proximi temporis successu Scythis bellum intulit. quem Thamyris regina quae tunc genti praeerat cum prohibere transitu Araxis fluminis posset, transire permisit, primum propter fiduciam sui, dehinc propter opportunitatem ex obiectu fluminis hostis inclusi.

Cyrus itaque Scythiam ingressus, procul a transmisso flumine castra metatus, insuper astu eadem instructa uino epulisque deseruit, quasi territus refugisset. hoc conperto regina tertiam partem copiarum et [*]( AVCTORES cap. 7 Iustinus1, 8 ) [*]( EXPILATORES 10 Cyrus—11 regina .. p. 99, 8 cum — delenit excerpsit Seuerus Chron. p. 453 ) [*]( 1 uelut PRb om. R* II hereditas traderetur BD 2 eamdem B || famnlam B 3 temtamenti P timtamenta D || sucoubuit (c pr. in ras.) B 4 babyllon B babilon D II ingens (ng in ras. al. m.) B II is onente P 5 brachia PR || expedione B || caeciderunt P cicideruiit B 6 annaetate P anczietate BB (sed c er. in B) 7 romae B II reip. L II inbicillitate B imbecillitate RbD 9 cotremesonnt B 10 successus| sed s finalis a 1 m. del. L successu∗ (eras. s in P certe et ut uid. in R) PB || schytis L sc.ythis (eras. ut wid. h) B 11 intulit∗∗∗| B II quem] quam D || thamyris] LPB thamiriB RD 12 proibere. (er. t) D II transitum (-9 B) RB || azaris D || posset (t al.) R 13 propter] sic pp R II oportunitatem LPBB opurtonetatem D 14 ciras D II ingresus B 15 a om. D || metatns] metatus estB 16 astu] astu castra B castra B éII in structa. B structa P II aepulisque P ∗epulisque B 17 conperto LPR*B cο̃∗ perto Rb II reginam D )

99
filium adulescentulum ad persequendum Cyrum mittit.

barbari ueluti ad epulas inuitati ebrietate uincuntur, mox reuertente Cyro uniuersi cum adulescente obtruncantur.

Thamyris exereitn ac filio amisso uel matris uel reginae dolorem sanguine hostium diluere potius quam suis lacrimis parat. simulat diffidentiam desperatione cladis inlatae, paulatimque cedendo superbum hostem in insidias uocat.

ibi quippe conpositis inter montes insidiis ducenta milia Persarum cum ipso rege deleuit, adjecta super omnia illius rei admiratione, quod ne nuntius quidem tantae cladis superfuit.

regina oaput Gyri amputari atque in utrem humano sanguine oppletum coici iubet non muliebriter increpitans: Satia te, inquit, sanguine quem, sitisti, cuius per annos triginta insatiabilis perseuerasti.

Anno ab Vrbe condita CCXLV Darius Cyro apud Soythas , interfecto post aliquantum interuallum sorte regnum adeptus est.

regnauit enim medius eorum Cambyses Cyri filius; qui [*]( AVCTORES § 1 anno - CCXLV ignotus (cf. Eus. 1495) || Darius— adeptus est et § 4 Darius—recuperauit adhibitus ut uid. Iustinus 1,10 || § 2 adhib. ut uid. Iustinus 1, 9 ) [*]( 1 adolescentulum B 2 uelut PB II ∗epulas B II primum (primo S) ante ebriet. add. PRBDv II aebrietate B *ebr. B 8 cyro∗∗ (3 wi 3 litt. erasae) P ciro D || aduliscente D adolesc. B II obtruncatur (n m. 2) P || tbamyris] LPBB tamiris D 4 amiso B 5 potiu] promptius BD II simttlad P* 6 disperatione PBl II claudis (i eras.) P || illatae (1 pr. in ras. ut uid.) R mlatim (— m. I) D peullatim|que D II decedendo PB 7 superbo P II insidiis B || conpossitis B compositis PB conpositis interpositis D 8 docenta D cc PRB 9 rei om. B || nuncius D 10 superf*uit (1 er.) B || capod R2B II ampotari R1D 11 adque P*BD || utre L utrum D || D D ter coici] PB coIci D coici (n m. fort. 1*) L coici B 12 muliebribus (ter m. P aut m. 1*) L mulieriter P\' II satieta-te L II inquid LP*R*D18 tregenta D xxx PB || pereerasti B 15 ANNO (A in A mut.) — DARIUS litteris maiusculis B II • co - mo XL. quinto L ducentisemo quadraginsemo quinto D II ciro D || aput P* II scythas R schytas L 16 aiiquantulum B II aorta] LPBBD forte (errore typogr. ut vid.) 8, indeque h II adSptus R* 17 eet om. B ) [*]( 7* )

100
deuicta Aegypto cunctam Aegypti religionem abominatus caerimonias eius et templa deposuit.

post hunc etiam magi sub nomine quem occiderant regis regno obrepere ausi; qui quidem mox deprehensi et oppressi sunt.

Darius itaque, unus ex his qui magorum audaciam ferro coercuerant, consensu omnium rex creatus est. qui postquam Assyrios ac Babylonam a Persarum regno deficientem bello recuperauit, Antyro, regi Scytharum, hac uel maxime causa bellum intulit, quod filiae eius petitas sibi nuptias non obtinuisset.

magna scilicet necessitas, pro unius libidine hominis septingenta milia uirorum periculo mortis exponi. incredibili quippe apparatu cum septingentis milibus armatorum Scythiam ingressus , non facientibus hostibus iustae pugnae potestatem,

insuper repentinis incursibus extrema copiarum dilacerantibus, metuens ne sibi reditus interrupto ponte Histri fluminis negaretur, amissis [*]( AVCTORES§ 4 Antyro —§ 7 Iustin, 2, 5 § 8-13 exceptis illis § 5 insuper—dilacerantibus et § 6 et quem — sensit quae uidentur esse Orosiana ) [*]( 1 aegipto D || cnnctam aegypti om. m. 1 add. 8. I. m. 2 L || aegipti D || abhominatas BB (bh ai. m. ut wid. B) 2 caeremonias PB || eius ∗et (er. s) D || depossnit B || post 8. 2. add. m. 2 L 8 regntl (Bed ũ in ras.) PB || obripere B obrebere D II ausi qui] PB ausi; qui om. m. 1 sed 8. 8. m. 1 uel 2 (si; in ras.) B ausi si L ausi| D 4 mox quidem B || depraehensi LPBBD II opprasssi D obpraesi B 5 his (h in rcu.) P hiis B II cohercuerant PR1 coezercuerant B* caercuerat D conhercuerat D 6 asyrios B assirius D 7 babylonam] LPR* babyllonam B babilonam D babyloniam Bb || a om. LBD || defeciente (cum ras. supra e fin.) P II recuperauit] recupej (pag. extr.) L 8 antyro] LPB*; sic haud dubie Orosius, qui apud Iust. fort. Idantyrus legens id ut ab nomine alienum omisit; anthyro Rb antiro D ancyro B || scbytarum L 9 magacilicet (n et a add. m. 2) P 10 libin ne D II unit P || homines B II doo PB sic aoo B II miL. P mil- B 11 apparatu ∗∗∗∗∗∗∗∗(rasura m. 1) B 12 doc PRB || schytiam L II non om. D 13 hostibus om. B* II punge D II potestatẽ C al. m. 8. 8. ?) B 14 extrena D 15 histri] LPBBD || amissio L amisis B )

101
octoginta milibus bellatorum trepidus refugit, quamuis hunc amissorum numerum inter damna non duxerit, et, quem habendum uix quisquam ambire ausus esset, perditum ille non sensit.

inde Asiam Macedoniamque adgressus perdomuit. Ionas quoque nauali congressione superauit. deinde in Athenienses, cur Ionas aduersum se auxilio iuuissent, impetum fecit atque arma direxit.

porro autem Athenienses ubi aduentare Darium conpererunt, quamuis auxilium a Lacedaemoniis poposcissent, tamen, cum detineri Persas quadriduanae religionis otio conpertum haberent, spem occasione sumentes instructis tantum decem milibus ciuium et Plataeensibus auxiliaribus mille aduersum sescenta milia hostium campis Marathoniis proruperunt.