Historiae Adversum Paganos

Quamobrem non est mirandum, si nunc quoque aliqui reperiuntur, qui cum a ceruicibus suis inpendentem gladium praetento Christiano nomine auerterint, ipsum nomen Christi, quo solo salui sunt, aut dissimulent aut infament grauarique se eorum temporibus. adserant, quorum meritis liberantur.

Anno DCCCX ante urbem conditam Amphictyon Athenis tertius a Cecrope regnauit. cuius temporibus aquarum inluuies maiorem partem populorum Thessaliae absumpsit paucis per refugia montium liberatis, maxime in monte Parnaso, in cuius circuitu Deucalion tunc regno potiebatur,

qui tunc ad se [*]( AVCTORES u. 1 ut filios — 8 profligarint aec. Exod. 1, maxime 11.13; 2, 11 4 ceruicibus-gladium Cicero Tuscul. 5, 21 § 62 9 Amph.—10 regnauit Iustin. 2, 6 § 7-9 10 cuius—p. 54, 2 ferunt Iustin. 2, 6 § 10.11 ) [*]( EXPILATORES 9 Amphict.-10 regnauit compilauit Isidorus Orig. 13, 22, 4 et 15, 1, 44 10 cuius—p. 54, 2 ferunt exscripsit Isidorus Orig. 13, 22, 4 ) [*]( 1 adque PaBD 2 affecerint PRD adficerint B; affixerint 0 adflixerint ςh (affligerent . . oneribus Vulg. Exod. 1, 11); item pro addirerint interpolauit K, pro profligarint 0 || uerba internec. proflig. om. B || intercionibus (ne s. 8. 1) P internicionibus P2D internitionibus (-net- al. m.) B 3 profiigarent D 4 aliqui om. D || repperiuntur B || qui cum] q in ras. 2 uel 3 litterar. statim scr. D || impendantem D 6 aut dissimulent] audisse molent D || dissimilent R1 desimulent B || imfament B 7 grauari.que P grauariquae D || asserant (s pr. in ras.) B 9 octengentisimo decimo D DCCC B || amphyction B amphiction D amphytion PR* amphytrion R\' pamphyction A; amfictioni casu gen. lib. 13 R amfixion lib. 15 R 10 creerope B || inluiee B illuuiee (1 pr. in ras.) B 11 tesBaliae PR thesaliae BDR || absumpsit] BDB absumsit Rb adsumpsit RM adsumsit PaRa (in P litterae d pars superior non omnino erasa, sic d) 12 refugia montium] refugiunnontium (sic) D || magimae D || parnaso RBDJ parnasio PR* parnasso A 13 circuito D || deucalion] PRDSVDt deuealio P* deocalion i || qui] q in q mutauit B )

tunc etiam in Aethiopia pestes plurimas dirosque morbos paene usque ad desolationem exaestuauisse Plato testis est.

et ne forte diuisa tempora esse credantur irae Dei furorisque bellici, ea tempestate subactam Indiam Liber pater sanguine madefecit, caedibus oppleuit, libidinibus polluit, gentem utique nulli umquam hominum obnoxiam, uernacula tantum quiete contentam.

Anno autem ante Vrbem conditam DCCCV infanda Aegyptiis mala atque intolerabiles plagas incubuisse Pompeius Corneliusque testantur: qui quidem, cum haec ambo de Iudaeis referenda proponant, aliquantulum me pro sui diuersitate mouerunt.

ait enim Pompeius siue Iustinus hoc modo: Aegyptii cum scabiem ac uitiliginem paterentur, responso moniti [*]( AVCTORES § 3 eadem Eus. 498, cf. 495c 2 Plato (Timaeo 22 C) cum Eus. laudatus 6 ea tempestate-9 contentam] ignotus (cf. Eus. 508. 691.718) 10 DCCCV cf. Vnger, Manetho p. 186 11 Pompeius, 14 Pompeius siue Iustinus] Aegyptii—p. 55, 5 sunt Iust. 36, 2 § 12.13 11 et p. 55, 5 Cornelius] p. 55, 6 Plurimi -16 pepulissent Tacitus Hist. 5, 3 ) [*]( 1 susceptus D || germana B || parnasi] Bm parnasii PR parnassi (-sse D) DA parnaci R || iugal R || fouit Iluitque D 2 propteria D || hominum] PRBDJ humanum v || ferunt (fe in ras. ex fue) B 3 aethyopia B ethiopia D || pestis D || dirusque morbus D 4 paene usque om. D pene post ras. R || desolacionem D || exaestuabisse (b in u corr.) PR 5 esse credantur] PR credantur BDh || furorisquae D furoresque B 6 belliti P || sanguine* (m ut uid. eras. in P, m eras. uersu extr. in R) PB 7 Imadefecit (m ex corr. add.) R madaefecit D 8 nulli (n statim m. 1 corr. ex litt. incerta) D || uernacolam D 10 autem om. Bv || ubem R || octingentesimo quinto D 11 adque PaBD || intollerabilis D || comilius. quae D 12 cum 8. lin. add. m. 1 P || iudeis D 18 ali*quantolum (li ex u m. 1 corr. et t er.) D || sui] PRBD sua Zh || diuersitate cum ras. supra e fin. P deuersitate D || mouerunt (m in ras.) P 15 scapiem D || ae} PRD et Bh cf. § 11 et c. 8 § 5 || uiti*liginem (fuit uituliginem) P || jpatirentor B || ȧḋmoniti B )

at uero Cornelius de eadem re sic ait: Plurimi auctores consentiunt orta per Aegyptum tabe, quae corpora foedaret, regem Bocchorim adito Hammonis oraculo remedium petentem purgare regnum et id genus hominum ut inuisum deis alias in terras auehere iussum.

sic conquisitum collectumque uulgus postquam uastis locis relictum sit, ceteris per lacrimas torpentibus Moysen, unum exulum, monuisse, ne quam deorum hominumue opem exspectarent sed sibimet duci caelesti crederent, primo cuius auxilio praesentes miserias pepulissent.

Itaque Cornelius dicit, quod ipsis Aegyptiis cogentibus Iudaei in deserta propulsi sint, et postea subiungit incaute, quia ope Moysi ducis in Aegypto miserias propulissent. [*]( 1 mosen B || pestis (i raswra ex e) R pestes PBt || serperit D 2 pllunt P || ezsulam B 3 sagra D || furtu D || abstutlit (1 eras.) P obtulit B || quae] q: D 4 repetentis D 5 c̃pulsi * P n ad P || corailius D || ait om. B 6 et plurimi (et s. s. m. rec.) P plurimi (p in P mut.) R || auctoris D 7 tabae que D || foedarat (at ex et) R || bochorim B || adito (a in ras. paullo maiore) P audito B 8 hammoms] PRA (h ex z A1) amicionis D conmunis B || oracolo D || remedium.. petentem R || porgare D 9 et id in ras. 3 uel 4 litt. m. 1 D || deis (corr. m. 2) P diis (i pr, in ras. R) RBD be h . 10 terra. sauehere D || heauere P1 hauere P1 abiere R || iusum B || con- qsitam (q ex q) R conquesitum D conquissitum B 12 caeteris B || lacrimis D || turpentibus D || mosen B 13 exsulum PB || nequã (ã in 5 corr.) R nequaquam B || hominum B 14 expectarent PRD || ab ntrisque deserti post ezspectarent ex Tacito (ubi tamen ab deest) mterpoiata b || sibimet] sibi et B || ut ante duci add. b 15 primo (o in ras.) P || credentes ante praesentes add. v || presentes D || misserias B meserias D 16 pepulissent-18 miserias om. B || corniliusD || dicet D 17 indei D || sunt D 18 quia] PRD quod v || moyse D || propulissent] PRB populissent D pepulissent v )

item Iustinus adserit pulsum aeque cum populo Moysen sacra Aegyptiorum fuisse furatum, quae Aegyptios armis recipere molientes, coactos tempestatibus ac repulsos, domum redisse. et hic aliquid amplius etsi non totum prodidit quod ille celauit.