Historiae Adversum Paganos

Orosius, Paulus

Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.

Anno ante urbem conditam MCLX confinem Arabiae regionem quae tunc Pentapolis uocabatur arsisse penitus igne caelesti inter alios etiam Cornelius Tacitus refert, qui sic ait:

Haud procul inde campi, quos ferunt olim uberes magnisque urbibus habitatos fulminum iactu arsisse; [*]( AVCTORES § 7.8 ignotus (§ 7 occideret: cf. Africamus p. 160, 3 sq. Routh; inceste cognito: uide Iustin. 1, 2, 10; cf. Pauly, Realencycl. SEMIRAMIS p. 966 init.) 8 confinem Arab. reg. Tacitus hist. 5,6 9 Peutapolis Sapient. 10, 6 10 Cornelias Tacitus] hist. 5, 7 ) [*]( EXPILATOEES 8 ante— MCLX .. 9 arsisse.. p. 46, 1 Sodoma compilauit Seuerus chron. p. 452 11 olim uberes, 46, 5 igne caelesti, 7 exustis, 8 peccatorum noxa, 12 in conf. — Pal., 13 quinque ciu., 46, 11 aeterna, 13 cineris adhibuit Isidorus Orig. 14, 3, 24 ) [*]( 1 capeditAtum D || sauguinẽq. | (q. in fine pag. al. m. add.) R || siciens D || inter incessabilia] inter conuiuia incessabilia (in s. s. m. 1e) G q. e. mera interpolatio 2 et stapra] B et strupa D ∗∗stupra sed non et eraso P stupra R || omicidia D || regiae (a erasaP) PRB 8 arceeitos B arcesitus D || meretriciae PBBD || habetus D || concupitu PB1 || oblectasait D 4 ltandem (t al. m. add. ?) R || filios B || fiagiciose D || conceptos B || impiae sed a erasa PB || expositos B || incesto R\'B || cognit∗o (erasa i) P 5 ∗∗priuatam (erasae pp) P || publeco D || praecipit D 6 filius D || dilata B 7 coNiugiis (N al.; o al. ex ũ) R || appetendis PB apedendis D || cuique] B\'BDh cui PB1 || libetum D || fierit D 8 a. a. u. c.] correxi ante annos urbis conditae (conditi D) PBBDv || m CLX B •I• CLX P I OLX. R mille centum sexagenta D 9 que D || pentabolis D || uocabatur (o in ras. ex a corr.) P || arsisse penitus (sse p in ras. aZ. m.) R || paenitus PB II igni B || caeleste D 10 alius D || reffert B || aic] sit D || haut PBD Aut R1 11 ad uers. olim-12 fnl adscr. h. (ad uberes pertinens?) Bm || uberis D 12 urbibus] PR\'B urbebus D uiribus P1R1 || habitos B habetatos D || ictu B et post ras. P )

45
sed manere uestigia, terramque ipsam, specie solidam, uim frugiferam perdidisse.

et cum hoc loco nihil de incensis propter peccata hominum ciuitatibus quasi ignarus expresserit, paulo post uelut oblitus consilii subicit et dicit:

Ego sicut inclitas quondam urbes igne caelesti flagrasse concesserim, ita halitu lacus infici terram et corrumpi reor.

quo dicto inuitus licet de exustis urbibus, quae procul dubio peccatorum noxa conflagrauerunt, et scisse se et concessisse confessus palam prodidit non sibi cognitionis fidem defuisse sed exprimendae fidei uoluntatem. quod nunc a me plenius proferetur.

In confinio Arabiae et Palaestinae, qua dimissi altrinsecus montes subiectis campis excipiuntur, quinque ciuitates fuere [*]( AVCTORES § 6-10 Genesis (18.) 19 et ignotus ) [*]( 1 sed (d ex t corr.) P et Taciti codex || specię Pa ∗∗speci∗e ή| pone i erasa a; fi m. 2 add. R speciae D || solidi C fort. ex corr. add.) PR soledam D 2 frugiaferam Bl fructiferam Bm || perdedisse D 3 quasi (i m. 2 add.) R 4 expraeserit B || uelad B || consilii∗ (s ut vide er.) B consiliae D || subicit] D citsubie∗∗∗ (cit m. 2) P subiecit (corr. 2) B subiecit B 5 inclitas (cl ab al. m. retractatae ut a d clarius distinguerentur; in marg. f incensas m. 2) R inditas PBDA indicas Taciti codex || condam D || urbis D || igni B || celeste D 6 concez serim P concesserem D consenserim B || alitus B || infici prima i in ras. P imfici B 7 corumpereor P || inuitus licet tus licet in ras.) P || exusti∗s P 8 conflagrauerant B 9 scisse se et concessisse] scissepe et D scisse B || confessus] confusus D conr fesaum B || prudidit (tertia littera periit lacuna; fuisse u uid.) D 10 non] et non B || cog∗∗∗nitionis (g in ras.) P cognicionis D || 8& P1 se (com. cum sqq.) B* || experimendae B pnmendae (corr. m. 2) P expri deprimendę (eras. i et 8. s. 0 2, deinde 8. 8. expri; ę 2 ex e) R 11 a me nunc BDh || proferitur D 12 palestinae PBBD || quo B || dimissi] Av dimisi# (in fine s erasa) P dimissis BB (s fin. in ras. al. m. in B) demissea D || altrissecua B 13 montes] PR1Av montibus R2B montebus D || subiectis campis R || •u• B || ciuitatis D )

46
Sodoma Gomorra Adama Seboim et Segor.

sed Segor ex his parua, illae amplae et magnae, quippe quibus et soli fecunditas suberat et Iordanes fluuius, per plana diffusus ac peropportune diuisus, augmentis ubertatis inpendebatur.

huic uniuersae regioni, bonis male utenti, abundantia rerum causa malorum fuit. ex abundantia enim luxuria, ex luxuria foedae libidines adoleuere, adeo ut masculi in masculos operantes turpitudinem ne consideratis quidem locis condicionibus aetatibusque proruerent.

itaque iratus Deus pluit super hanc terram ignem et sulphur totamque regionem cum populis atque urbibus exustam, testem iudicii sui futuram, aeterna perditione damnauit,

ut nunc quoque adpareat quidem forma regionis sed inueniatur regio cineris, mediamque conuallem, quam Iordanes inrigauerat, nunc mare superfusum tegat.

tantumque [*]( AVCTORES 1 Sodoma-Segor cf. Genesis 14, 2.8, Africanus ap. Sync. p. 188 Bonn § 8 fort. Sapient. 10, 7.8 9 pluit -10 urbibus Genesis 19, 24 13 mediamque —14 mare Genesis 14, 3 ) [*]( 1 gumurra B gomurra D II adame P adamae R || seboin B || n secor sed secor D 2 fecuditas P faecunditas B \'3 lordanes P iordanis R\'BDv II defusus B || peropportune] sh per oportuna PRB peroportuna D 4 impendebatur R2D || unUuersae R 5 regione D || habnndantia B ∗∗bundantia (corr m. 2) P * abundantia (eras. a) R 6 habundantia B II luxoria PRlD luxoriae B || ex luxoria PRlD to om. B II foede libidinis D 7 mascoli in mascolus D \' 8 turpi dinem (tu al.) R || nec R2BD || considerantis D || conditionibus, R II aetatu*busque P 9 proruerint Rl II iratus est B II pluuit B 10 sulpor P II adque PaB 11 aeterna (a fin. ex e corr.) P || perdicione D 12 dampnauit RB (sed p er. in R) II appareat PRB 13 post regio cineris aut post damnauit (ut Paris. 4878 8. XIII) aut post tegat (ut Xt) addunt haec: illic (illicque X,) poma uirentia et formatos (-tl X,) Quarum racemos (-mi X1 -mus X1), ut (om. X1) edentibus (s. 8. al edendi m. 1 aut 2 G) gignant (generent G generat X1) cupiditatem, si carpas, fatiscunt (facescunt XI) in cinerem fumumque excitant quasi adhuc (om. XaZ) ardeant interpolata ex Hegesippo 4, 18 S, uelut GX1 (hic in marg.) X,, et Z II cyneris B || lordanes P iordanis RBDv 14 inrigauerat] BD irrigauerat R* mruguerat (corr. m. i) P inriguerat R1 II tegat (t prior in ras.) P. )

47
de rebus ut putatur paruis diuinae indignationis accensum est, ut propter hoc, quod illi, male utentes bonis, fructus misericordiarum nutrimenta libidinum fecerant, terra quoque ipsa, quae has habuerat ciuitates, primum exusta ignibus, post oppressa aquis, in aeternam damnationem communi periret adspectui.