Historiae Adversum Paganos

Orosius, Paulus

Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.

MACEDONIA habet ab oriente Aegaeum mare, a borea Thraciam, ab euro Euboeam et Macedonicum sinum, a meridie Achaiam, a fauonio montes Acrocerauniae in angustiis Hadriatici sinus, qui montes sunt contra Apuliam atque Brundisium, ab occasu Dalmatiam, a circio Dardaniam, a septentrione Moesiam.

ACHAIA undique propemodum cincta est mari; nam ab oriente habet Myrtoum mare, ab euro mare Creticum, a meridie Ionium mare, ab Africo et occasu Cephaleniam et Cassiopam insulas, a septentrione sinum Corinthium, ab aquilone angustum terrae dorsum, quo Macedoniae coniungitur uel potius Atticae; qui locus Isthmos uocatur, ubi est Corinthus, habens in Attica ad boream non longe Athenas ciuitatem. [*]( ( EXPILATORES 1 Macedonia — 5 Moesiam adhibuit Isidorus Orig. 14, 4, 13 6 Achaia — 11 Gorinthus compilauit Isidorus Orig. 14, 4,14 ) [*]( 1 machedonia (5 R) PR || confinis..aegeo (egeo RL) mari 3 || aegeum P (sie ubique), RBDA || thraciam] A thraceam D tra*chiam (fort. h incohata erasa) P trachiam R traciam B 2 euuoam B I) machedonicam (e ex ę R) PR || meridiae D 3 achaim (ai in ras. m. 2, a s. s. m. 2) P achaiam et aegeum mare B || a fauonio (a f in ras. m. 2) P a faaonio (a ex b eorr. 2) R a fabonio B p acrocerauniae] BD acroeheranniae PBA acroceraonios 8 acrocerannios v || agustiis P || hadria- tici] B h etiadrici (h m. 1, ati m. 2) P hadriaticu (s eras. ?) R atriatici D 4 snnt] sitiMst (sicnt at m. 1, dittographia natum) R2 || aboliam D || adque P1R1B || brnndissium PA brudissiũ (n m. 1, i m. 2) R bryndisium habet B 5 dalmaciae D delmatiam A || eir..tio R || septemtrione PRB II moesiam in ras. P othesiam B mis. 3 6 aachai P acha·ιa R Achaiã D || undi*que (una litt. eras., texi corr.) P . 7 myrteo mari R mirteum mare LM || myrtoum] A myrthoum (0 in e corr. m. 2 R) PR myrteam BD mortuum B II ereticum] grecum LM greco R || ad meridiae D 8 ionium mare] ionium Ham S) B I II affrico B || cephal. et om. 3 || cefalliniam PR habet coephaliam B II casiopam B cassiopiam 9 cassiopas 3 9 a s. s. m. 1 D II septemtrione (-em P\') P2RB || corintom B corinthum B || angustQ (tii in ras.) R 10 quo] qui Rb quod 8 || machedoniae P machędonię R || pucins D 11 isthmos] BA isthemos PR isthomos D istmos B || chorinthus B || habens] hinc sunt (cf. § 24 sub finem) 9 || attieam B attico $ 12 boreum D || athenas ciuitates 8 )

24

DALMATIA habet ab oriente Macedoniam, ab aquilone Dardaniam, a septentrione Moesiam, ab occasu Histriam et sinum Liburnicum et insulas Liburnicas, a meridie Hadriaticum sinum.

PANNONIA NOBICVS ET RAETIA habent ab oriente Moesiam, a meridie Histriam, ab Africo Alpes Poeninas, ab occasu Galliam Belgicam, a circio Danuuii fontem et limitem qui Germaniam a Gallia inter Danuuium Galliamque secernit, a septentrione Danuuium et Germaniam.

ITALIAE SITVS a circio in eurum tenditur, habens ab Africo Tyrrhenum mare, a borea Hadriaticum sinum; cuius ea pars. qua continenti terrae communis et contigua est, Alpium [*]( EXPILATORES 1 Dalmatia-4 sinum adhibuit Isidorus Orig. 14, 4, 8 5 Pannonia — 8 secernit compilauit Isidorus Orig. 14, 4,16 10 Italiae — p. 25, 1 obstruitur adhibuit Isidorus Orig. 14, 4, 18 ) [*]( s 1 Delmatia A dalmacia D II mahedoniam (sic e 8. a.) P machedoniam B 2 aeptemtrione PBS || moesiam] est an 8 mis. RM (8 non inspectus) || histriam] PBBDA9 istr. M austr. a (non inspectus 8) 8 insulaB libur∗nicas (o eras.) P insulas xz liburnicas B II liburnicũ 8 || meridiae D II hadriaticum] PRB (ũ in ras., ex a ut uid. P) hatriaticum D adriaticam 8 atriat. 2 5 pannoniae 8 || rqtia A retia PBB3 ritia D retiae 8 || habet 8 || ab orientẽ̴̴cesiã D II misiam 3 6 a meridie] ab enro I meridiae (sic ae ubique) D || histriam] PRBDABR II affrico B II alpis DR || poeninas] PBBDA (i in ros. P) appenninas 8 apinninas a appenninos m 7 galieam D II bellicam D II cirtio B || septentrione 3 || frontem danubii 8 II danuuii] DAR danui B dannbii PRLM (ex dami bii m. ut uid. 2 P) II et] uel 3 || qui germ. — 8 secernit] qui inter gallias et germaniam a dannbio dirimit B sa gallis inter danuuium om. 3 || a om. D gallia] galleam D II danunium] DA dannium B danubium PRB II galliamqu∗e (a eras.) P galleamquae D 9 septemtrione P (ê), B (m in n ras. mut.), B || danuuium] DA danuium B dannbium PB habet danubfum 8 10 situs] nenerabilis et siugnlaris situi 8 || a circio in enrum] a circione. urum D || cirtio B || tenditur om. B extenditur 3 II habens] habet 8 || affrico B 11 tyrrenum PRDB (tyrreno M tyrrenum R tirreno 2 casu abl.) || hadriaticum] PbBB hatriaticum PaD atriatic. R II sinum] mare in sinu 8 || ea para qua cont. terrae comm. et] continentia terrae 8 12 qua] quae AG Port. Z Grubite || contenenti B* || alpium] nbi al. pium 8 )

25
obicibus obstruitur.

quae a Gallico mari super Ligusticum sinum exsurgentes, primum Narbonensium fines; deinde Galliam Raetiamque secludunt, donec in sinu Liburnico defigantur.

GALLIA BELGICA habet ob oriente limitem fluminis Rheni et Germaniam, ab euro Alpes Poeninas, a meridie prouinciam. Narbonensem, ab occasu prouinciam Lugdunensem, a circio oceanum Britannicum, a septentrione Britanniam insulam.

GALLIA LVGDVNENSIS, ducta per longum et per angustum inflexa, Aquitanicam prouinciam semicingit.

Haec ab oriente habet Belgicam, a meridie partem prouinciae Narbonensis, qua Arelas ciuitas sita est et mari Gallico Rhodani flumen accipitur.

NARBONENSIS PROVINCIA, pars GALLIARVM, habet ab oriente Alpes Cottias, ab occidente Hispaniam, a circio [*]( EXPILATORES §§ 63-66 fortasse adhibuit Isidorus Orig. 14,4,25 ) [*]( 1 obstraetnr D cingitar 8 || |quę gallicū corr. in quęa gallico m. 1 P quae gallico B\' || legasticam B n sinum om. 8 2 si.exurgentes (s s. s. m. 2) P exsurgentes (prior B erasa) B exsurgant 8 II primum] hinc incipiant 8 || finis D II galleam D gallia 8 8 rętiamque A : retiamqae PRBD retiaqae 8 || se cludunt B || doneo om. 8 || in sinum liburnicam (om. defigantur) 8 || sinum B II liburnico (i altera in ras.) P liburnicom B || difigantur Bl 4 orientem D II flumenis D || reni (h 8. 8. m. 1 P) PA rhyni B 5 euro] euro habet BD II poe-ninas] PBBD appenninas 8 || miridiae D || prouinciam] s. s. m. 2: errat 8 -tiam B\' 6 lagudunensem B lagdonensem D om. 8 || eirci∗∗o (er. n ?) B 7 ocianam D || britannicum] B brittanicam PR1DAB brittannicam B* || aeptemtrione (ne s. s. 1 P) PRB II brittaniam PB18 brittanniam B* britannicam B brittanicam D II insolam D 8 gallea D II lugdonenses D IIlongum] longam est 8 9 fleza D || aquitacam P* aquit- (i 2, ex a?) B || haec] quae 8 10 meridi P* || prouin*ciae (n ras. ex m) P || narbonensis (r ex 1 inter scribendum corr.) P narbonenses D 11 arilas (r ex b m. I) D harelas PRA || ciuetas D || et mari] AR2Gbv; ubi mari V ubi a mari 8 in 0 glossa ubi pone et s. s. a manu 2; et ubi T; mari PR1BDGA || rhotani D rodani PR2 rodanus 8 || accipitur] PRB9 accepitur D excipitur h 12 proaintia P || partem B || gallearum D 13 alpm (aItera a erasa) P alpęs (( eras., s 2) R || scottias B *∗cottias (ante c erasa s; supra i erasa c) R || hyspaniam B || circi∗o (n erasa) R || aquitanicam] PR1 BDB aquitaniam B2v )

26
Aquitanicam, a septentrione Lugdunensem, ab aquilone Belgicam Galliam, a meridie mare Gallicum quod est inter Sardiniam et insulas Baleares, habens in fronte, qua Rhodanus fluuius in mare exit, insulas Stoechadas.

AQVITANICA PROVINCIA obliquo cursu Ligeris fluminis, qui ex plurima parte terminus eius est, in orbem agitur.

haec a circio oceanum qui Aquitanicus sinus dicitur, ab occasu Hispanias habet, a septentrione et oriente Lugdunensem, ab euro et meridie Narbonensem prouinciam contingit.

HISPANIA uniuersa terrarum situ trigona est et circumfusione oceani Tyrrhenique pelagi paene insula efficitur.

huius angulus prior, spectans ad orientem, a dextris Aquitanica prouincia, a sinistris Balearico mari coartatus, Narbonensium [*]( AVCTOEES § 67 cf. Partsch p. 32 § 69—74 cf. Detlefsen in Comment. in hon. Mommseni p. 23 sqq. ) [*]( EXPILATORES 3 in fronte — 4 Stoechadas compilauit Isidorus Orig. 14, 6, 38 5 Aquit. — 6 agitur compilauit Isidorus Orig. 14, 4, 27 10 Hisp.—11 efficitur adhibuit Isidorus Orig. 14, 4, 28 ) [*]( 1 septemtrione PRB Illugudunensem B lugnensem D || aquiloni D 2 galliam] gallicam D || sardeniam B 3 beleares Pl || habens] hinc sunt (cf. § 24) 8 II qual (erasa e ?) R II rodanus PRB 4 enit (sic puncto 8. s. 1 m.) B II stoecades (stocades R) insulae...in frontS (fontem R) narbonensis prouinciae qua rodanus fl. i. m. e. 3 || insulas decadas 9 II sthoecadas PaR1 A stychadas B sthicadas PbR2 sticadas D 5 aquitauia BRML2 II pronintia PR om. 3 II curso D || ligeris] DR ligeri PRBA2 ligere M II flumenis D II qui] om. R (non LM) 6 in orbem agitur] eamque paene (pene RM) in orbe oingit 3 || urbem 1 D orba В 7 cirtio R || oceanum habet S || qu P || hyspanias B ispanias 8 8 habet om. B || ab oriente et septentrione B || septemtrione RB (sic septentrione P) || lugudunensem B lugdonensem D 9 meridiae D || narbonenees prouincias B 10 hyspania B om. 8 II tritona BmII est] add. g (uelut TO) v, om. PRBDAB 11 ociani D II 1 tyrren* que (eras. e) P tyrrenique R tyrrini que D terrenique B || pylagi B II paenq a. ras. R pene DВ || effecitur D || angulos P* 12 propior B || expectans C || ad om. B ab Ra || aquitaca P* aquitania D aquitanicam S II prouinciam В 13 sinistra- D dextris (sic) 8 II ualearico PR1 Baliarico D baleari circo S II narbonensium finibus cuartatus ingreditur B II conarctatus B coartatur PR )

27
finibus inseritur.