Divinarum Institutionum

Sibyllae tamen aperte interituram esse Romam locuntur et quidem iudicio dei, quod nomen eius habuerit inuisum et inimica iustitiae alumnum ueritatis populum trucidarit.

Hystaspes quoque, qui fuit Medorum rex antiquissimus, a quo amnis nomen accepit qui nunc Hydaspes dicitur, admirabile somnium sub interpretatione uaticinantis pueri ad memoriam posteris tradidit: sublatuiri ex orbe imperium nomenque Romanum multo ante praefatus est quam illa Troiana gens conderetur. [*](AUCTORES 13 ss. Romam] cf. Orac. Sibyll. VIII 9-159. 165 (III 364). 171-173. § 19 Hystaspes] cf. Hilgenfeldium, Nouum Testament. extra canonem receptum, fascic. IV ed. alt. (1884) pag. 64, et locos ab eo adlatos. ) [*](EXPILATORES 15-17] Isidor. orig. XIII 21, 12. ) [*](BHSPj 1 terrae ImarJique P 3 uterentur H 4 haec] et haec (ae ex a m. 3) P lacerata> PJ 5 cibilibus H intestino ras. ex in testimonio S rursu S 6 recidit S ad alteram] adulteram H 7 duce B2 8 ipsam H 9 recentium S uteretur S 10 resta*t (n er.) S interitursl P3 senec*tute (in ras. et s. 1. m. 2) P 11 declarant SP post ambage 2 uel 3 litt. eras., quarum extrema m ?, B 12 ne om. P apert*e V (a er.) B 13 locuntur B, loquuntur HP, loquantur (corr. m. 2) S 14 numen Bl, corr. B3 15 histaspes Bae, corr. m. 1 uel 2, histaspex H, 4 hydaspes S, hystaspes (corr. m. 3) P 16 fuit H, fuerit BP, fuerat S 17 amnis (quoque) edd. hysdaspes B Isidor., chydaspes H admirabilis omnium HP 18 uaticinantis (tcrt. i ex e m. 3) P 19 sublatuiri B, r sublatuiLri P, sublatum iri HS; cf. ad pag. 23, 4 20 precatus H )

Quomodo autem id futurum sit, ne quis incredibile arbitretur, ostendam. in primis multiplicabitur regnum et summa rerum potestas per plurimos dissipata et concisa minuetur. tum discordiae ciuiles in perpetuum serentur nec ulla requies bellis exitialibus erit, donec reges decem pariter existant, qui orbem terrae non ad regendum, sed ad consumendum partiantur.

hi exercitibus III mensum auctis et agrorum cuius destitutis. quod est principium euersionis et cladis. disperdent omnia et comminuent et uorabunt.

tum repente aduersus eos hostis potentissimus ab extremis finibus plagae septentrionalis orietur, qui tribus ex eo numero deletis qui tunc Asiam obtinebunt, adsumetur in societatem a ceteris ac princeps omnium constituetur.

hic insustentabili dominatione uexabit orbem, diuina et humana miscebit, infanda dictu et exsecrabilia molietur, noua consilia in pectore suo uolutabit, ut proprium sibi constituat imperium, leges commutet et suas sanciat, contaminabit diripiet spoliabit occidet: denique inmutato nomine atque imperii sede translata confusio ac perturbatio humani generis consequetur.

tum uero detestabile atque abominandum tempus existet, quo nulli hominum sit uita iucunda. eruentur funditus ciuitates atque interibunt non modo ferro atque igni, uerum etiam terrae motibus adsiduis et eluuie aquarum et morbis frequentibus et fame crebra.

aer enim uitiabitur et corruptus [*](EPITOME 2-20] c. 66, 3 s. 20—636, 8] c. 66, 4. ) [*](AUCTORES 2-20] cf. Dan. 7, 2 ss. 7. 8. 17. 23—25. § 5-12] cf. Apocal. c. 6 et \'Hippolyti\' libellum περì τη̌ς συντελείας tou ϰόσμου c. 8, in quo nonnulla traduntur ex eodem ut uid. quo Lactantiana c. 16 ss. fonte deriuata. 23—636, 4] cf. Orac. Sibyll. VIII 178-181. ) [*]( y BHSPJ 3 minuetur] minuetur regno (corr. m. 2) H 6 non—consumendum] non regendum P 7 hii* Cn er.) B coactis S agris cultoribus Heumannus; cf. Buenemannum 8 distitutis Bl, corr. B1 9 et (ante comminuent) om. P malim deuorabunt cum Epit. 66, 3 aduersu S 10 plagae (g ex c m. 2) P 11 quitribus P3 tun*c (i er.) B 12 societate S 13 hi*c (n er.) S 14 dictu et] dicta et H, dicet P 15 uolu*tabit (p er.) S 16 leges (alt. e ex i m. 3) P commutabit et suas sanciet H edd.: cf. Epit. 66, 3 et om. S 17 rdiripietl H2 spoliauit S 18 sedretlranslata H2 19 consequitur S 20 euertentur H 22 motis S diluuio P )

fontes quoque cum fluminibus arescent, ut ne potus quidem suppetat, et aquae in sanguinem aut amaritudinem mutabuntur.

propter haec deficient et m terra quadrupedes et m aere uolucres et in mari pisces. prodigia quoque in caelo mirabilia mentes hominum maximo terrore confundent, et crines cometarum et solis tenebrae et color lunae et cadentium siderum lapsus.

nec tamen haec usitato modo fient, sed existent subito ignota et inuisa oculis astra. sol in perpetuum fuscabitur, ut uix inter noctem diemque discernat, luna iam non tribus deficiet horis, sed perpetuo sanguine offusa meatus extraordinarios peraget, ut non sit homini promptum aut siderum cursus aut rationem temporum agnoscere: fiet enim uel aestas in hieme uel hiemps in aestate.