Divinarum Institutionum

nam quid prodest aut falsis religionibus liberari aut intellegere ueram? quid aut uanitatem falsae sapientiae peruidere aut quae sit uera cognoscere? quid, inquam, prodest caelestem illam iustitiam defendere? quid cum magnis difficultatibus cultum dei tenere, quae est summa uirtus, nisi eam diuinum praemium beatitudinis perpetuae subsequatur?

de qua nobis est in hoc libro disserendum, ne priora omnia irrita et infructuosa uideantur, si hoc cuius causa illa suscepta sunt incertum relinquamus, ne quis forte arbitretur tantos labores in cassum suscipi, dum eorum caelesti mercede diffidit, quam deus statuit ei qui haec suauia terrae bona prae sola nudaque uirtute contempserit.

satis et huic parti faciamus cum testimoniis diuinarum litterarum tum etiam probabilibus [*](EPITOME c. 1—5] c. 62,4 - 64,4. 13-582, 8] c.62, 4 (ab deique). ) [*](AUCTORES 3] Cic. p. Mur. 6, 14. ) [*](EXPILATOBES 3] Saluian. de gub. dei III 1,1. ) [*](BHPj 3 habeat P fundamentu P1, fundamentå* corr. P3 5 robusrtis\'que H2 6 perduxerimus H 7 restat (s et at in ras. m. 3) B 8 quo* (d er.) H 9 arutl (ante falsis) B7 falsis] a falsis H 10 uerum H 11 inqua (~ tn. 2) H prodeest B 13 eam] eadem H; cum uel eum edd. 14 qua ex quo P 15 in om. P 16 uirde\'antur H2 in incertum P edd. 17 reliwquamus II5 18 suscipi, in mg. ere add. m. 3?, sed nunc erasum, P du(mj B* horum B 19 suauia - sola] suauitate prae bona sola P prae] per B 20 satisque et II 21 tum s. I. add. m. 2, rubro renouauit alia man., B probauimus B\', probabimus JB3 argumentis] argumentis uatum B )

exponam igitur rationem mundi, ut facile possit intellegi et quando et quare sit effectus a deo, quod Plato, qui de mundi fabricatione disseruit, nec scire poterat nec explicare: quippe qui caeleste mysterium, quod non nisi prophetis ac deo docente discitur, ignorabat ideoque in perpetuum dixit esse fabricatum. quod longe secus est, quoniam quidquid est solido et graui corpore ut initium cepit aliquando, ita finem capiat necesse est.

nam Aristoteles, qui cum non uideret quemadmodum posset tanta rerum magnitudo interire, et hanc praescriptionem uellet effugere, semper ait fuisse mundum ac semper fu-

turum, prorsus nihil uidit, quia quidquid est necesse est habuerit aliquando principium nec omnino quicquam potest esse nisi coeperit. nam cum terram et aquam et ignem disperire consumi extinguique uideamus, quae sunt utique mundi partes, intellegitur id totum esse mortale cuius sunt membra mortalia.