Divinarum Institutionum

qui emm referre iniuriam nititur, eum ipsum a quo laesus est gestit imitari. ita qui malum imitatur, bonus esse nullo pacto potest.

duobus igitur uerbis duas uirtutes maximas bono et sapienti uiro, innocentiam patientiamque, detraxit. sed quia ipse caninam illam facundiam, sicut Sallustius ab Appio dictum refert, exercuit, uoluit hominem canino modo uiuere, ut remordeat lacessitus.

quae retributio contumeliae quam perniciosa sit et quas edere soleat strages, unde oportunius petetur exemplum quam ei ipsius praeceptoris tristissimo casu, qui dum his philosophorum praeceptis obtemperare gestit, ipse se perdidit?

quodsi lacessitus I iniuria patientiam tenuisset, si dissimulare, si ferre contumeliam boni uiri esse didicisset nec illas nobiles orationes alieno titulo inscriptas inpatientia et leuitas et insania profudisset, numquam capite suo rostra, in quibus ante floruerat, [*](EPITOME 12 innocentiam] cf. c. 55, 4. ) [*](AUCTOBES 13] Hist. II 37 Dietsch. ) [*](BRHPVJ 1 differet R habe*t (n er.) B quam Bx (m del. B3) R, quasi (exp. m. 3) P 2 se om. H ante iram eras. in ut uid. B 3 uirtutem BI, m del. B3 post uirtute eras. non H 4 quod] quia R loqueretur] quaeritur P, quaeretur V 5 inte\'nt\'io\'ne\' (nt m. 3, ne m. 2) B 6 uideri B metere ut uid. m. 1, metire m. 2, *etirwe m. 3 B 7 his BPV 8 quemcumque B\', corr. B3 prouocauerit BH uirtutis bis Pl (pr. del. P3) V 9 nititur iniuriam P 11 pacto] modo P duals) B3 12 bono (alt. o in ras. ex i ? m. 2) B uoro R* 14 satlustius V oppio B dictu B refert (s. I. i er., quod add. m. 2) B uoluit] uoluit quoque V 15 uidere BI, corr. B2 16 paernitiosa (ae ex a m. 2) R 17 opportunius R, oportu*nius P 19 perdidit] petit BI, corr. B3 20 iniuria* (m er.) B si ferre] si (exp. m. 3) forte P, si forre sic V contumelia B1 (-liã B2) H 21 didixisset R 22 scriptas R 23 capiti Bl, corr. B1 )

sapientis ergo ac boni uiri non est uelle certare ac se periculo committere, quoniam et uincere non est in nostra potestate et est anceps omne certamen, sed est sapientis atque optimi uiri non aduersarium uelle tollere, quod fieri sine scelere ac periculo non potest, sed certamen ipsum, quod fieri et utiliter et iuste potest.

summa lgitur uirtus habenda patientia est, quam ut caperet homo iustus, uoluit illum deus, ut supra dictum est, pro inerte contemni. nisi enim contumeliis fuerit adfectus, quantum habeat fortitudinis in se ipso cohibendo ignorabitur.

si autem lacessitus iniuna laedentem perseqm coeperit, uictus est: qui uero motum illum ratione conpresserit, hic plane imperat sibi, hic regere se potest.

quae snstentatio sui recte patientia nominatur, quae una uirtus omnibus est opposita uitiis et adfectibus. haec perturbatum ac fluctuantem animum ad tranquillitatem suam reuocat, haec mitigat, haec hominem sibi reddit.

ergo quoniam naturae repugnare inpossibile est et inutile, ut non commoueamur omnino, prius tamen quam commotio illa prosiliat ad nocendum, quod fieri potest maturius, sopiatur. praecipit deus non occidere solem super iram nostram, ne furoris nostri testis abscedat. [*]( 8 supra] g 13. ) [*](EPITOME 2-17] c. 57, 1. ) [*](AUCTORES 20] Ephes. 4, 26. ) [*](BBHPVJ 1 rem publicam] rem publicam semper H, rem P. P, rem pro V 4 rev B* est (ante sapientis) om. B 5 post uiri s. I. est B1 aduersari B uelle om. BH 7 uirtus om. B 8 capere B inliustus B1 t noluit (n ex u) B* 9 contemsit in ras. ex sit ni ut vid. B1 10 acdeffectus JB1, affectus B3 ipse ipso R 11 si autem bis Bl, pr. expunx. B* iniuria* (m er.) B la\'edentem B* 12 uirtus, s. I. nulla add. m. 2 B qui Heumamaus, si C; si quis Bucncmannus ratione* (m er.) H 13 im- • * perauit H se om. H, si (e III. 2 ?) V substentiotio sic V 15 uitiis et] uitios si B1, in ras. corr. B* fluctuant« r n.2)B 16 pr. hae PV, corr. P3V2 17 quoniam] quiw B1 Ilpossibile B 18 ut om. B commoueatur H 19 commotio** (ri er.) B prosileat H, prosiluat V quo a d P1, quo Heusingerus, Emendat. pag. 109 20 post maturius di- stinxit Heusingerus, post potest edd. praecepit HPV 21 iracundiam Hl )

denique Marcus Tullius contra suum praeceptum, de quo paulo ante dixi, obliuionem iniuriarum in magnis laudibus posuit. spero te inquit Caesari, qui obliuisci nihil soles nisi iniurias —.

quodsi hoc ille faciebat, homo non a caelesti tantum, sed a publica quoque ciuilique iustitia remotissimus, quanto magis id nos facere debemus qui immortalitatis uelut candidati sumus?