Divinarum Institutionum

Nusquamne igitur sapientia est? immo uero inter ipsos fuit, sed nemo uidit. alii putauerunt posse sciri omnia: sapientes utique non fuerunt; alii nihil: ne hi quidem sapientes fuerunt: illi, quia plus homini dederunt, hi, quia minus; utrisque in utramque partem modus defuit. ubi ergo sapientia est?

ut neque omnia scire te putes, quod est dei, neque omnia nescire, quod pecudis. est enim aliquid medium quod sit hominis, id est scientia cum ignoratione coniuncta et temperata.

scientia in nobis ab animo est, qui oritur e caelo, ignoratio a corpore, quod ex terra; unde nobis et cum deo et cum animalibus est aliqua communitas.

ita quoniam ex his duobus constamus elementis, quorum alterum luce praeditum est, alterum tenebris, pars nobis data est scientiae, pars ignorantiae. per hunc quasi pontem transire sine cadendi periculo licet: nam illi omnes qui se in alteram partem inclinauerunt, aut dextro aut sinistro uersus ceciderunt. utraque autem pars [*]( i BRHPVj 1 est om. H scire (corr. m. 3) P, scire RHV, (s. cire B nam] non H quia H, qui* (a er.) V repraehen(dit) B nesciat ut uid. B 2 sci(ens) B (ess)e B (ui)hil B sciat] faciat H (quaeperuersitas) B 5 con+icis (1I ? er.) B 6 quo*que (d er.) H confiteris quorq; (q. m. 3 ?) P 7 promouet P 8 rconlfectis B2 philophis B se* (d er.) H 11 sciri (alt. i ex e m. 3) P sapientes] hi sapientes edd. 12 hi om. H desapientes 1 q; (exp. m. 1 ?) P fuerunt om. H 13 hii H 14 utram (corr. m. 2) V parte<m) B ibi (irus. ex u) R 15 om(nia) B \'tel FJ de(i) B 16 (aliquidm)edium B h(o;mini(si)d B 17 ign(ora)tione B tf\'lnper(a)ta B 18 (n)obis B <iuira\' B* oritu(re) BreI P3, ae V 19 c(orpor)e B quod] qui R ex] est ex edd. 20 iis R 22 post tenebris s. I. pressum add. P3 pars — scientiae om. P 24 inclinauerant P 25 uersum V )

Academici contra physicos ex rebus obscuris argumentati sunt nullam esse scientiam et exemplis paucarum rerum inconprehensibilium contenti amplexi sunt ignorantiam, tamquam scientiam totam sustulissent, quia in parte sustulerant.

physici contra ex iis quae aperta sunt argumentum trahebant (omnia) sciri posse contentique perspicuis retinebant scientiam, tamquam totam defendissent, quia ex parte defenderant. ita neque hi clara neque illi obscura uiderunt, sed utrique dum solam scientiam consertis manibus uel retinent uel eripiunt, non uiderunt in medio constitutam forem, quae illos ad sapientiam transmitteret.

uerum Arcesilas ignorantiae magister cum Zenoni obtrectaret principi Stoicorum, ut totam philosophiam euerteret, auctore Socrate suscepit hanc sententiam, ut adfirmaret sciri nihil posse.

itaque coarguit existimationem philosophorum, qui putassent ingeniis suis erutam esse atque inuentam ueritatem. uidelicet quia mortalis fuerat illa sapientia paucisque ante temporibus instituta ad summum iam incrementum peruenerat, ut iam necessario consenesceret ac periret, extitit repente Academia tamquam senectus

philosophiae, quae illam conficeret iam deflorescentem, recteque Arcesilas uidit adrogantes uel potius stultos esse qui putent scientiam ueritatis coniectura posse conprehendi.

sed tamen falsa dicentem redarguere non potest nisi qui scierit ante quid uerum sit. quod Arcesilas ueritate non cognita facere conatus introduxit genus philosophiae asystatum, quod latine [*](EPITOME 1—11] c. 27, 1 at - labat. ) [*](BRHPVJ 1 errauerunt H ex ex & P 2 esse om. H et om. H 3 et iiicoupraeheusilium (a del. m. 3) B 5 partes P sustulerunt B iis li, his cett. 6 omnia sciri edd., cf. § 1. 20; sciri C, nisi quod scire Bl, corr. B* 7 Hscientiam B 8 defenderunt B itaque R hii P 9 utfique B, utrimque H consectis FM 10 forem V1, s. l. i porta add. F2, fore cett.; constitutum pontem qui conl. § 4 Volkmanntis, obseru. tniscell. 1872, pag.13 13 auctorem B 14 nihil sciri B posset V 15 aestimationem B erutam] seruatam H 16 ueritattfm B2 muortalis (ai er.) H 18 rut\' B3 iam] etiam H necessaria H 19 rsencctus\' II1 20 recte H 21 statos se VI, supra se add. t esse V1 22 putant HP cõlpraehendi B, comprehtfndi M2 24 quod] ut H 25 atsystatum ex ausustutum ut uid. B3, aciuataiTov edd., sed cf. § 13 asystati )