Divinarum Institutionum

Lactantius

Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part I. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1890.

recte ergo Socrates et eum secuti Academici scientiam sustulerunt, quae non disputantis est, sed diuinantis.

superest ut opinatio in philosophia sola sit: nam unde abest scientia, id totum possidet opinatio. id enim opinatur quisque quod nescit. illi autem qui de rebus naturalibus disputant, opinantur ita esse ut disputant. nesciunt igitur ueritatem, quoniam scientia certi est, opinatio incerti.

redeamus ad superius illud exemplum. age, opinemur de statu et qualitate urbis illius quae nobis rebus omnibus praeter nomen ignota est. ueri simile est in plano sitam, lapideis moenibus, aedificiis sublimibus, uiis pluribus, magnificis ornatisque delubris.

describamus si placet mores habitumque ciuium. sed cum haec dixerimus, alius contraria disputabit et cum hic [*](EPITOME 11 s.] c. 26, 1 s. 14 s.] c. 26, 6 id — ignorat. ) [*](AUCTORES 14 s.] cf. Cic. Tusc. IV 11, 26 haec autem — nesciat. ) [*](EXPILATORES 17 s. quoniam — incerti] cf. Isidor. orig. II 24, 2. ) [*](B(G)RpHPV] 1 inmobile (n ex m) B3, immortale V 3 disputaro o in ras. ex ndo) B2 4 uelle om. B si disserere] sidus serere V \'• remotissime G 6 numquam P cuius P 7 ea re] aere G reni I erp. m. 2) V 8 uiwdicemus P3 non om. P1 (s. I. P3) V 9 auteamus pI, corr. P3 qua II possumus IiV\\ u ras. in i corr. V2 in possimus qua (sed - mintts cert.) desinit codicis G pag. 44 (107) quanto magis om. P 10 qui] qua P1, corr. P3 putant se Hl 11 dementesquae B 12 achademici (h s. I. H2) RH, sic saepius 13 pilosophia B 15 ribus B 18 ad] in P illil. I B 19 quae] que a (a in ras. m.2?) V omnibus rebus P 20 ignorata V lapidosis H meuibus R, moeniis H, moen*is (e er.) V 21 uiis] suis H uiis pluribus magnificis om. P subornatisque R 22 habitum P rSled ex id B, et II 23 disputauit B VI et] et qui R haec B quo*que (d er.) H )

183
quoque perorauerit, surget tertius et alii deinceps et opinabuntur multo disparia quam nos opinati sumus.

quid ergo ex omnibus erit uerius? fortasse nihil. \'at omnia dicta sunt quae in rerum naturam cadunt, ut necesse sit aliquid eorum esse uerum.\' at nescietur quis uerum dixerit.

potest fieri ut omnes ex parte aliqua errauerint, ex parte adtigerint ueritatem. stulti ergo simus, si hoc disputatione quaeramus: potest enim superuenire aliquis qui opiniones nostras derideat nosque pro insanis habeat, qui uelimus id quod nesciamus quale sit opinari.

uerum non opus est longe posita conquirere, unde nemo fortasse ueniat qui nos redarguat.

age opinemur quid nunc in foro geratur, quid in curia. longum est id quoque. dicamus interposito uno pariete quid fiat: nemo id potest scire nisi qui audierit aut uiderit. nullus igitur audet id dicere, quia statim non uerbis, sed re ipsa praesenti refutabitur.