Epitome Divinarum Institutionum

Lactantius

Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part I. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1890.

nam cum bona malis contraria sint, utraque necesse est opposita esse inter se et quasi mutuo aduersoque fulta nisu consistere: nullum adeo contrarium est sine contrario altero.

quo enim pacto iustitiae sensus esse posset, nisi essent iniuriae, aut quid aliud iustitia est quam iniustitiae priuatio? quid item fortitudo intellegi potest nisi ex ignauiae adpositione, quid continentia nisi ex intemperantia? quo item modo prudentia esset, nisi foret contraria inprudentia?

proinde\' inquit \'homines stulti cur non hoc etiam desiderant, ut ueritas sit et non sit mendacium? namque itidem sunt bona et mala, felicitas et inportunitas, uoluptas et dolor. alterum enim ex altero, sicut Plato ait, uerticibus inter se contrariis deligatum: si tuleris unum, abs-

tuleris utrumque.\' uides ergo, id quod saepe dixi, bonum et malum ita sibi esse conexa, ut alterum sine altero constare non possit.

summa igitur prudentia deus materiam uirtutis [*](INSTITUTIONES 17-19] cf. § 4 loci post n 8, 6 additi. 19- C99, 2 (quod saepe dixi)] II 17, 1; III 29, 13-20; V 7, 3-10; 22, 11-17. VI 3. 4 passim; 5, 12; 15, 5—9; 22, 2 s.; VII 4, 12; 5, 7 ss. ) [*](AUCTORES 17] Phaed. 60 B. ) [*](77 1 ad] aduersus Gell. crisippus T 3 nihil- insulsius] nihil est prorsus istis, inquit, iusubidius Gell. 4 itidem cum Gellio Pf et erudittis Brit. pag. 416 coni. infra 15, ibidem T 5 necessum Gell. 6 esse inter sc] inter sese Gell. aduerso quaeque Gell. 11 posset Gell. adpositione T cum optimis xodd. Gellii, oppositione codd. recent., cf. 5 opposita 12 intemperantiae Gell., intemperantia T 13 foret e Gellio Do, forte T contra Gell. 15 namque Pf, namquae T 16 infortunitas Gell. dolor et uoluptas Gell. 17 sicuti Gell. 18 tuleris Lact. et Gell.; abstuleris uel sustuleris Dielsius ap. Gerckium; abstuleris a Gellio scriptum fuisse conicim conlato etiam loco de ira 13, 14 inuicem sibi alterutra (sc. bonum et malum) conesa sunt, ut sublato alterutro utrumque sit tolli necesse et uerhis § 4 loci post Inst. II 8, 6 (cf. minot. nostram s. u. EPITOME ad pag. 130, 5) in codd. RSj i additi ut alterum si tollas, utrumque sustuleris et loco pag. 6J\'7,15 )

699
in malis posuit: quae idcirco fecit, ut uobis constitueret agonem, in quo uictores inmortalitatis praemio coronaret.

Docui, ut opinor, cultus deorum non modo impios, sed etiam uanos esse, uel quod homines fuerint, quorum memoria post obitum consecrata sit, uel quod simulacra ipsa insensibilia et surda sint, quia sunt ficta de terra, nec oportere hominem, qui debeat spectare caelestia, terrenis se subiugare, uel quod spiritus qui eas religiones sibi uindicant, incesti et inpuri sint et ideo dei sententia condemnati ceciderint in terram, nec fas esse in eorum dicionem uenire quibus potior sis, si deum uerum sequi uelis.