De Opificio Dei

Lactantius

Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part II, Fasc 1. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1897.

cibi uero in aluum recepti et cum potus umore permixti cum iam calore percocti fuerint, eorum sucus [*](AVCTORES 2—4] ex eojem auctore (Varrone?) Non. p. 9, 21 Merc.: mutus onomapoeia est incertae uocis quasi mugitus. nam mu sonus est proprił qui intellectum non habet; cf. Ueb. die Quellen\' p. 264. 6 s.] cf. Nemes. p. 209 M. jl(\'.(( yap—anoaaXoviE;. ) [*](BFPVJ 1 \'pr ofecto F put at F 2 sunt F \',en\'.im F 3 . ge;runt F hii BF, hi* (i er.) P illu ni (foramen) F 4 mugi- - e ntes F quorcT Pv <tr>ansitus F 5 pl enam F 6 /quo\',d F aliquA, do F an sed aliquando ? 7 \'aliq uo F obsaeptus om. P uo \'ce m F 8 <fac.natque F loquen»*tibus V 9 CU III F - ob strui F ut om. V 10 quia] BPV, quoniam F uo cem F ne] FPV, ne auditum.B aamittere B3, |\'adsmittere F llloquSn di • (- euanid., n add. m. 2) F patefactum V ■ in>eatus F 12 in ■ F • n -ares F 13 pos sunt F aer om. P <itc>m F 14 frigore scripsi (cf. Verg. Eel. II 22), frigoris BF (in quo nari umtrigorisa F, pro frig. pit. praecl. hoc praecluserit rigor P praeclusrer\'it B3; prae- . a cluse ritp er F 15 pos) sim ua F obstructa (a euanid. s. I. restit. w. 2) F ..mjeajijdi B2 facultate. (m er.) BV, ,":fa>cultate F 16 ciui Bl, corr. B3, cibi F alujum Plf 17 umore (h 8. I. er., quod add. m. 2) B (pariter p. 42,15. 20. 43, 8), rh\'1umore V1, h refecit F3. item p. 42,15. 43, 8 fuerirn"t V1, n refecit V3 sucos Bae, corr. m.l uel 2 )

42
inenarrabili modo per membra diffusus inrigat uniuersum corpus et uegetat.

intestinorum quoque multiplices spirae ac longitudo in se conuoluta et uno tamen substricta uinculo quam mirificum dei opus est! nam ubi maceratos ex se cibos aluus emiserit, paulatim per illos internorum anfractus extruduntur, ut quidquid in ipsis inest suci quo corpus alitur.

membris omnibus diuidatur. et tamen necubi forte obhaereant ac resistant, quod et fieri poterat propter ipsorum uoluminum flexiones in se saepe redeuntes et fieri sine pernicie non poterat, obleuit ea intrinsecus crassiore suco, ut purgamenta illa uentris ad exitus suos facilius per lubricum niterentur.

illa quoque ratio subtilissima est. quod uesica, cuius usum uolucres non habent, cum sit ab intestinis separata nec ullam habeat fistulam qua ex illis urinam trahat, conpletur tamen et umore distenditur.

id quomodo fiat non est difficile peruidere. intestinorum partes quae ab aluo cibum potumque suscipiunt, patentiores sunt quam ceterae spirae et multo tenuiores.

hae uesicam circumplectuntur et continent: ad quas partes cum potus et cibus mixta peruenerint, fimum quidem crassius fit et transmeat, umor autem omnis per [*](AVCTORES 12 s.] cf. Nemes. p. 148 M. ta at xottiv oux sysi. «>s opvtfl-s;. EXPILA TORES 4 ss.j cf. Isidor. de diff. rer. XVII 68. ) [*](BFP VJ1 unijiiersum B, utrum e an o incertum in F 2 uegitat F1. corr. F3 8 una P 5 albos ut uid. Bae, part. ras. corr. m. 1 uel 2 6 quid P in ipsis] F, ipsis JiV, fort. recte, om. P quo* (d er.) V 7 ne cui V 8 etfiere (t ras. ex f. ut uid.) sic B 9 redundantes B perni.cije P1-\' 10 obleuit ea] V. obl..ita (en er.) sic B, obpleuit ea P 11 ill in illa euanuit, F 12 suptilissima F. pariter p. 43, 2 uesica (u exb et ic i in 1 uel 2 litt. er. m. 3) B, ue- ex ui- P2\' 14 qug V \' 15 desten- ditur F 16 intestinorum enim partes P. recte ? ab mtestinoruin incipit fol. 2U F ral\'uo P2\' ciLbflj V 17 suscipiat F pat*cntiores (i er.) B, potentiores P post et er. & V 18 teneriores B, tenuioris P1. VV corr. P2\' uisicam BlJi 19 potos et cibos (corr. m. 1 ?) F firmi mum B, sinum V 20 crassius (c ras. ex g) V translattl (sic) humor- ad (hu postea add. m. 1, a er.) V \'autem1 B )

43
illam teneritudinem percolatur eumque uesica, cuius aeque tenuis subtilisque membrana est, absorbet et colligit, ut foras qua natura exitum patefecit emittat.

De utero quoque et conceptione, quoniam de internis loquimur, dici necesse est, ne quid praeterisse uideamur: quae quamquam in operto latent, sensum tamen atque intellegentiam latere non possunt.