De Mortibus Persecutorum

Lactantius

Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part II, Fasc 2. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1897

discusso deinde somno notarium iussit acciri et sicut audierat, haec uerba dictauit:

Summe deus, te rogamus, sancte deus, te rogamus: omnem iustitiam tibi commendamus, salutem nostram tibi commendamus, imperium nostrum tibi commendamus. per te uiuimus, per te uictores et felices existimus. summe, sancte deus, preces nostras exaudi: brachia nostra ad te tendimus: exaudi sancte, summe deus.

scribuntur haec in libellis pluribus et per praepositos tribunosque mittuntur, ut suos quisque milites doceat. creuit animus uniuersis uictoriam sibi credentibus de caelo nuntiatam.

statuit imperator proelium diei Kalendarum Maiarum, quae octauum annum [*](1 totidem. qui ed. Oxon. 1680, item Bentleius, totidemq. C; totidemque Bal, sed totidem atque in Erratis, totidem. hic itaque Columbus 2 fort. pergente Bal (in Erratis) 12 quiescenti (ti in ras.) C otius C H <id> si Heumann cum surgere Bal, Csurgere C 15 ipse Boherellus, ipso C; consurgere—uisus est et cum ipso-adstare ToUius; et ipse-adstare Heumann tunc] bic Heumann 17 asciri C, corr. Tollius 28 die uel diem Cuperus, in diem aut ad diem Columbus, die etiam Bentleius )

227
nuncupationis eius implebant, ut suo potissimum natali uinceretur, sicut ille uictus est Romae.

Maximinus uoluit praeire matunus: pridie mane aciem composuit, ut natalem suum postridie uictor celebraret. nuntiatur in castra mouisse Maximinum. capiunt milites arma obuiamque procedunt. campus intererat sterilis ac nudus, quem uocant Serenum.

erat iam utraque acies in conspectu. Liciniani scuta deponunt, galeas resoluunt, ad caelum manus tendunt praeeuntibus praepositis et pro imperatore precem dicunt. audit acies peritura precantium murmur.

illi oratione ter dicta uirtute iam pleni reponunt capitibus galeas, scuta tollunt. procedunt imperatores ad conloquium.

ferri non potuit Maximinus ad pacem: contemnebat enim Licinium ac desertum in a militibus existimabat, quod ille esset in largiendo tenax, ipse autem profusus, eoque proposito mouerat bellum, ut exercitu Licinii sine certamine accepto ad Constantinum duplicatis uiribus statim pergeret.

Ergo propius acceditur, tubae canunt, signa procedunt. Liciniani impetu facto aduersarios inuadunt. illi uero perterriti nec gladios expedire nec tela iacere quiuerunt.

Maximinus aciem circumire ac milites Licinianos nunc precibus sollicitare, nunc donis. nullo loco auditur. fit impetus in eum et ad suos refugit. caedebatur acies eius inpune et tantus numerus legionum, tanta uis militum a paucis metebatur.

nemo nominis, nemo uirtutis, nemo ueterum praemiorum memor: quasi ad deuotam mortem, non ad proelium uenissent, sic eos deus summus iugulandos subiecit inimicis. iam strata erat ingens multitudo. uidet Maximinus aliter rem geri quam putabat.

proiecit purpuram et sumpta ueste seruili fugit ac fretum [*]( 1 implebunt C, corr. Bal 3 coposuit C post tridie C 4 in del. Schoell 6 Bterelie C utroque C, corr. Bal 8 pro imperatore Heumann, pro imperatorem C; post imperatorem Bal 12 ferri Bal, ferre C; perpelli Heumann, flecti Buenetnann, moueri Brandt 13 cxistimabat Bal, extimabat C; aeatimabat anonymus p. 64 15 exercitum C, corr. Bal licini C certamina C, corr. Bal 19 quieuerunt C; corr. Bal 22 cedebatur C impune C 23 metebatur Bal, metuebatur C 27 maximnus C putarat Heumann )

228
traiecit. at in exercitu pars dimidia prostrata est, pars autem uel dedita uel in fugam conuersa est: ademerat enim pudorem deserendi desertor imperator.