In Hieremiam Prophetam Libri Sex

[*]( 21, 13. 14 )Ecce ego ad te, habitatricem uallis solidae atque campestris, ait dominus, qui dicitis: quis. percutiet — siue terrebit — nos et quis ingredietur domos nostras? et uisitabo super nos; quodque sequitur: iuxta fructum studiorum uestrorum dicit dominus, in LXX non habetur. et succendam. inquit, ignem in saltu eius et deuorabit omnia in circuitu eius.

Pro \'habitatrice uallis solidae atque campestris\' LXX transtulerunt: ecce ego ad te, qui habitas in ualle Sor campestri, pro quo Symmachus \'petram\', Theodotio \'obsessam\' interpretati sunt. Aquilae prima editio \'solidam\', secunda \'Tyrum\'; \'Sor\' enim siue \'Sur\' lingua Hebraea et \'Tyrum\' et silicem et \'coartatam\' sonat.

loquitur autem contra Hierusalem, quae obsidione uallata est siue in similitudinem Tyri quasi mari grandi ita Babylonio exercitu cingitur et euadere non potest aut certe, quae se instar petrae durissimae inexpugnabilem putat atque robustam pro soliditate murorum et magnitudine et dicit: \'quis terrere nos poterit et quis ingredietur domos nostras?\', cum e contrario [*]( 2 cf. Matth. 16. 21. 17, 21. 22. 20, 17- 19. 26, 2. Marc. 10, 32—34. Lnc. 18, 31-33 9 *Hier. 21, 13 12 *Hier. 21, 14 14 Hier. 21. 13 15. 16. 17. 18 *Hier. 21. 13 25 Hier. 21. 13 ) [*]( 1 aperire (a s. u., sed eras.) M uideantnr perire r 2 populam] apostolam v 3 qui om. R 4 nihilhominns TM 5 sustinerent VP 10 donias TV,Aa.c.,v 13 et V, om. OTBDP,MAa.c. deuoranit VP.Mp.c.Aa.c. omnia om. V 14 habitatricem A atque] eim cdd. OBD 16 uallem Va.r. 17 aquila et (t s. u., sed eras.) M aquila P solida VP 18 hebraica B 19 tirum V cohortata OTD quo artata V antern] hoc V 21 grandiq; Mp.c. ita om. M 24 magnitudinem P dicat F potuerit Aa.r. 25 ingreditur P domus OTRV,Ap.c.,v )

nisitabo autem uos in perniciem et reddam uobis fructum malitiae uestrae et ego succendam ignem in saltu uestro, non Babylonius, ut putatis, non rex Chaldaeorum. sed mea haec omnia ira perficiet). \'saltum\' autem uocat Hierusalem et omnem circa regionem, quae frugiferas arbores bonorum operum non habet, quod sit incendio praeparatus. pulchreque \'uallem\' appellat \'campestrem\', quod peruia sit hostibus, et non \'montem excelsum\', qui difficulter ascendi potest, iuxta quod et in Isaia dicitur: uisio uallis Sion.

quicquid ad domum regiam et ad urbem metropolim prophetatur, referamus ad ecclesiasticum ordinem et principes ecclesiarum, eos dumtaxat, qui se superbiae et diuitiis lasciuiaeque tradiderint. nec statim quia domus regia est, ab interitu liberabitur, quomodo et, qui de stirpe fuere Dauid, pauci admodum sunt inuenti. qui placuerint domino, ut ipse Dauid. Ezechias et losias, magnaque pars principum et stirpis regiae in uniuersum populum iram domini prouocauit.

[*]( 22, 1 5 )Haec dicit dominus: descende in domum regis Iuda et loqueris ibi uerbum hoc et dices : audi uerbum domini, rex Iuda, qui sedes super solium Dauid, tu et serui tui et populus tuus, qui ingredimini per portas istas! haec dicit dominus: facite indicium et iustitiam et liberate ui oppressum de manu calumniatorum et aduenam et pupillum et uiduam nolite contristare neque opprimatis inique — siue impie — et sanguinem inno- [*]( 9 cf. Eaai. 40, 9 10 *Esai. 22, 1 15 cf. Echi. 48. 22 (25). 49, 4 (5) 27 *Hier. 22, 3 ) [*]( .1 loquitur Aa.c. dijs R 3 nrae V 4 babillonias T babylonios Aa.c. chaldeorum codd. 5 ira] ita V 6 omneml quae add. M circa] e add. s. u. M 10 et om. DVP eaaia MVP,Dp.c.Aa.c. syon DV 12 etj ad add. v 13 qui} in add., sed eras. A 14 liberatur A 15 de om. D atyrpe Pp.c. sunt] & add. T 16 ut u in ras. м ait P ezecias O,Ma.c.m2 20 uerbum] et add. V alt. et om. T dieena Tp.c. 21 sedis P,Aa.c. 26 contristari Bp c. )

si enim facientes feceritis uerbum istud, ingredientur per portas domus huius reges sedentes de genere Dauid super thronum eius et ascendentes currus et equos, ipsi et serui et populus eorum. quodsi non audieritis uerba haec. per memet ipsum iuraui. dicit dominus. quia in solitudinem erit domus haec. Haec uisio.

immo hic sermo domini. uel ante iit ad prophetam. quam Sedecias ad eum nuntios mitteret, uel certe postquam nuntiis praecepit, quid regi referre deberent, praecipitur Hieremiae, ut nequaquam per nuntios loquatur ad regem, sed ipse uadat ad palatium et ibi loquatur ei.

simulque animaduertamus diuinam sapientiam, quod per nuntios iubet tristia nuntiari mixtis et prosperis, si agere uoluerit rex paenitentiam. hic uero, quia ipsi imperatur, ut pergat, non tristia nuntiat et captiuitatem - iam iamque uenturam, sed monet, quid facere debeat, ut uitet inpendentem sententiam dei. regum autem proprium est facere iudicium atque iustitiam et liberare de manu calumniatorum ui oppressos et peregrino pupilloque et uiduae, qui facilius opprimuntur a potentibus. praebere auxilium.

et ut curam eis praeceptorum dei maiorem iniceret, intulit: \'nolite contristare, ut non solum eripiatis, sed ne patiamini quidem per uestram coniuentiam ab aliis contristari, et sanguinem innocentem non effundatis in loco isto!\' homicidas enim et sacrilegos et uenenarios punire non est effusio [*]( H cf. Hier. 21, 1 cf. Hier. 21. 3-; 21 Hier. 22. 3 23 *Hier. 22,3 ) [*]( 1 effandetis P -4 trano (v s. alt. o). M throno Aa.c. carros MAa.c. 6 per] in Vulg. ipso Vulg. iurauit R S di T 9 sedechias DP,Aa.c. nuntios ad eum v 10 rei R referri F,Ta.c.m2 refferreA praecipiturq; Mp.c. 12 eis P 13 tristitia TRMAVa.c. tristitiS FP 15 tristitia V,Aa.r. tristitia FP 16 iam om. V aentara P 17 regnuni Pa.r. 18 atque] et De de manu om. V calumniatorem RPa.c. 19 pr. et om. M 20 oppraemantur Ma.c. eis post dei tr. D 21 maiore M inicirent P contristari Rp.c. id add. s. w. n3 A 22 solum] non add. a patimini V 23 conbibentiam OTB conibentiam F eohibentiam DV conuentiam P 24 innoctem M non om. M )

\'si,\' inquit, haec feceritis, o reges Iuda, tenebitis pristinam potestatem et cum ambitione ingrediemini portas Hierusalem; sin autem facere nolueritis, o domus regia, non tam domini erit crudelitatis quam tuae uoluntatis, ut omnis ciuitas redigatur in solitudinem .

quicquid regiae domui dictum est. intellegant episcopi sociique eorum, presbyteri atque diaconi, et omnis ordo ecclesiasticus, quod, si fecerint, quae praecepta sunt, et inter cetera innocentem sanguinem non fuderint scandalizantes minimos quosque et percutientes conscientias singulorum, optineant traditam sibi a domino dignitatem: sin autem facere noluerint atque contemserint, ipsi redigant ecclesiam in solitudinem.