Epistulae

Quattuor autem psalmi sunt, qui habent \'orationis\' titulum: sextus decimus, qui inscribitur: oratio Dauid et incipit: exaudi, deus, iustitiam meam, et octogesimus quintus similiter: oratio Dauid et octogesimus nonus, qui nunc in manibus est: domine, refugium factus es nobis, et centesimus primus, qui habet titulum: oratio pauperis, cum anxius fuerit et in conspectu domini effuderit precem suam.

Dauid et pauper, qui, cum diues esset, pauper pro nobis factus est, refertur ad Christum, qui sedit super pullum asinae iuxta Zachariam pauper atque mansuetus. Moyses autem, per quem dominus legem dedit, cuius ore audiuimus loquentem deum: faciamus hominem ad imaginem et similitudinem nostram, statimque infertur: et fecit deus hominem, ad imaginem dei fecit eum; masculum et feminam fecit illos, ab initio conditionis hominis usque ad mortem et resurrectionem omnia explicat, qualis creatus sit, quanto uiuat tempore, quid agat in saeculo, [*]( 3 Ps. 89, I 5 Ps. 99, 1 7 Ps. 98, 1 12 Ps. 16, 1 13 *Ps. 16, 1 14 Ps. 85, 1 15 Ps. 89, 1 16 Ps. 101, 1 18 cf. II Cor. 8, 9 19 cf. Zach. 9, 9 22 Gen. 1, 26 23 *Gen. 1, 27 ) [*]( 2 numer B numerum h sed in ras. m2B et Y 4 ad om. 0 6 XCIX\' 0 7 e})raico B ten.] habeturO 10 nomina s.J.O 11 quatuor YOf) 13 deus] domine 0 14 sim. or. Dau.] inclina dne scilicet oratio dauid 0 inclina, domine; 15 es] e B 16 tit. habet ? 17 in consp. dem.] coram dno 1) 18 pauper] add. refertur ad xpm 0 19 pro nobis pauper OB ref. ad Chr. om. 0 20 zacariam Oa.c.B mansuefactus 0 21 moses Y 24 ad im. suam, ad im. dei s 25 eum] illum 0 fecit] creauit 0 )

et quoniam ipse, qui haec scribit, homo est, sub persona sua de omni generis humani condicione testatur. sunt autem, qui hunc psalmum siue orationem ad Israheliticum populum referant: quomodo in solitudine offenderit deum atque conciderit et non meruerit terram repromissionis intrare — proque patribus ingressi sunt filii — et rursum placatum expectent deum, quod in Christi conpleatur aduentu.

\'Oratio\' iuxta grammaticos omnis sermo loquentium est, cuius etymologian sic exprimunt: \'oratio est oris ratio\'. in scripturis autem sanctis difficile orationem iuxta hunc sensum legimus, sed eam, quae ad preces et obsecrationes pertinet.

aiunt Hebraei uno psalmorum uolumine quinque libros contineri : a primo usque ad quadragesimum et a quadragesimo primo usque ad septuagesimum primum et a septuagesimo secundo usque ad octogesimum octauum et ab octogesimo nono, qui quarti libri initium est et quem nunc disserimus, usque ad centesimum quintum — in quorum omnium fine duplex \'amen\' positum est, quod Septuaginta transferunt \'fiat, fiat\' — et a centesimo sexto usque ad finem instar duodecim prophetarum, qui et ipsi, cum proprios libellos ediderint, unius uoluminis nomine continentur.