Epistulae

Jerome, Saint

Jerome, Saint. S. Euesebii Hieronymi Opera, Section 1 (Pars I-III): Sancti Eusebii Hieronymi Epistulae (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 52-54). Hilberg, Isidor, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1910-1918.

caesam fustibus flagellisque aiunt non sensisse tormenta, sed hoc lacrimis, hoc pedibus eorum egisse prostratam, ne te a suo consortio separarent, ne sustineret adulescentia, quod senilis aetas timere non poterat. Christus dura corda molliuit et inter cruentos gladios inuenit locum pietas.

cumque et illam et te ad beati apostoli Pauli basilicam barbari deduxissent, ut uel salutem uobis ostenderent uel sepulchrum, in tantam laetitiam dicitur erupisse, ut gratias ageret deo, quod te sibi integram reseruasset, quod pauperem illam non fecisset captiuitas, sed inuenisset, quod egeret cotidiano cibo, quod saturata Christo non sentiret esuriem, quod et uoce et opere loqueretur: nuda exiui de uentre matris meae, nuda et redeam. sicut domino uisum est, ita et factum est. sit nomen domini benedictum. [*]( 3 Uergil. Aen. II 361--365 et 369 13 Uergil. Aen. VI 266 28 *Hiob 1, 21 1 eorum AD tamquam g aqua D 3 alt. quis] qui D 4 aut] ut A lacrimas A 9 parsim D 10 domus Aa.c.m2D 12 in om.A 13 cruentus (cr in ras.)A 15 ei om.B intrepidu (-du D)ADa.c.m2 intrepidoque Ap.c.m2 16 introgressus Aa.c.m2D 17 tun. exc. B uoluntaria A 18 cesa D cessa (pr. s exp.) A 19 prostr. eg. g 20 adolesc. B adolescentiae ex adulicentiae (sic) m2A 21 aetas timere] et aestimare A 22 pietatis Dp.c.nii beati Qm.ç 23 duxissent A nobis A 24 sepulcrum DB 25 grat; (= gratus) D quod] qui B int. sibi g 28 utero g )

156

14. Post aliquot menses sana, integra uegetoque corpusculo dormiuit in domino et te paupertatulae suae, immo per te pauperes reliquit heredes claudens oculos in manibus tuis, reddens spiritum in tuis osculis, dum inter lacrimas tuas illa rideret conscientia uitae bonae et praemiis futurorum. haec tibi, Marcella uenerabilis, et haec tibi, Principia filia, una et breui lucubratione dictaui non eloquii uenustate sed uoluntate gratissimi in uos animi et deo et legentibus placere desiderans..

CXXVIII. AD PACATULAM.

Causa difficilis paruulae scribere, quae non intellegat, quid loquaris, cuius animum nescias, de cuius periculose uoluntate promittas, ut secundum praeclari oratoris exordium spes magis in ea laudanda quam res sit. quid enim horteris ad continentiam, quae placentas desiderat, quae in sinu matris garrula uoce balbuttit, cui dulciora sunt mella quam uerba?

audiat profunda apostoli, quae anihbus magis fabulis delectatur? prophetarum aiviy/aata sentiat, quam tristior gerulae uultus exagitat? euangelii intellegat maiestatem, ad cuius fulgura omnis mortalium hebetatur sensus? ut parenti subiciatur, horter, quae manu tenera ridentem uerberat matrem? [*]( 13 cf. Cicero, de re publ. inc. sedis fr. 5 M. ) [*]( 1 aliquod D,Ba.c. menses] dies g sano, integro g 2 obdormiuit g paup. suae] pauperem B 4 tuis osculis g tuis oculis A oculis tuis B tuis D conscia AD 6 filia principia B 7 in uos an. grat. AD 8 desid.] add. ex- plicit ad principiam uirginem D ) [*](F = Veronensis XVI. 14 s. IX. ) [*](J = Vindobonensis lat. 934 s. IX. ) [*](I = Turicensis Augimsis 41 s. IX. ad pacatulam FJI ad Gaudentium (coll.fine epistulae) g; Hieronymi nomen non exhibent tituli codicum ) [*]( 11 intelligit g 12 cuius] eius Ip.c. uol. peric. g periculosa Ip.c. ) [*]( 13 exodium g in ea magis g 14 sit quam res g orteris Fa.c.m2Jp.c. ortoris Ja.c. ortaris (a in ras., ris s.l.)I quae] queque Fp.c.m2 placenta Fp.c.m2,Jla.c. placentia Jp.c. 15 balbutit l:a.c. 17 A(eras.I)ENirMATA codd. aenigmata g 18 tristitior F,Ja.r. gemliae Fa.r. gerulice I 19 sens. heb. g sensus s.l.m2F,om.JI 20 horter Ia.c.m2 horteri Fa.c.m2J hortor Ip.c.m2 hortari Fp.c.m2 )

157

itaque Pacatula nostra hoc epistulium post lectura suscipiat; interim [*]( ) 3 modo litterularum elementa cognoscat, iungat syllabas, discat nomina, uerba consociet atque, ut uoce tinnula ista meditetur, proponatur ei crustula mulsi praemia et, quicquid gustu suaue est, quod uernat in floribus, quod rutilat in gemmis, quod blanditur in pupis, acceptura festinet; interim et tenero temptet pollice fila deducere, rumpat saepe stamina, ut aliquando non rumpat, post laborem lusibus gestiat, de matris pendeat collo, rapiat oscula propinquorum, psalmos mercede decantet, amet, quod cogitur dicere, ut non opus sit, sed delectatio, non necessitas, sed uoluntas.