Epistulae

Cumque dixisset iuxta Iohannis Apocalypsin euangelium sempiternum, id est futurum in caelis, tantum praecedere hoc nostrum euangelium, quantum Christi praedicatio legis ueteris sacramenta, ad extremum intulit — quod et cogitasse sacrilegium est — pro salute daemonum Christum etiam in aere et in supernis locis esse passurum. et, licet ille non dixerit, tamen, quod consequens sit, intellegitur: sicut pro hominibus homo factus est, ut homines liberaret, sic et pro salute daemonum deum futurum, quod sunt hi, ad quos uenturus est liberandos.

quod ne forsitan de nostro sensu putemur adserere, ipsius uerba ponenda sunt: sicut enim per umbram euangelii umbram legis inpleuit, sic, quia omnis lex exemplum et umbra est cerimoniarum caelestium, diligentius requirendum, utrum recte intellegamus legem quoque caelestem et cerimonias superni cultus plenitudinem non habere sed indigere euangelii ueritate, quod in Iohannis Apocalypsi euangelium legimus sempiternum, ad conparationem uidelicet huius nostri euangelii, quod temporale est et in transituro mundo ac saeculo praedicatum.

quod quidem etiam si usque ad passionem domini saluatoris uoluerimus inquirere, quamquam audax et [*]( 4 cf. Num. c. 31(?) 7 cf. Apoc. 14, 6 16 Orig. n. d. IV 3,13 (25) p. 343 sq. 24 cf. Apoc. 14, 6 .27 Orig. n. d. IV 3, 13 (25) p. 344 ) [*]( 1 sed] si B praelia II B 2 possunt IID 3 aduersarii (alt. i inras.)II resisterint 77 4 quod D 5 libro quoque II 7 iohannem II apocalipsin B uocem in D 10 et] ad II 11 est om.II aere] fere77 12 tamen s.l.B 13 sit] sic II si D intellig. IIp.r.B 14 pro s.l.m2II sint 77 15 hii 775 16 putemus D 17 umbra 77 18 quia] q;77 19 requir. est II inquir. B 20 intellig. IIp.r.B 23 ueritatem D apocalipsi TIB 27 ac] a 77 28 si (s.l.) etiam B 29 inq. uol. g )

Rursumque blasphemans de filio sic locutus est: si enim patrem cognoscit filius, uidetur in eo, quod nouit patrem, posse eum conprehendere, ut si dicamus artificis animum artis scire mensuram. nec dubium, quin, si pater in filio, et conprehendatur ab eo, in quo est. sin autem [*]( a ) conprehensionem eam dicimus, ut non solum sensu quis et sapientia conprehendat, sed uirtute et potentia cuncta teneat, qui cognouit, non possumus dicere, quod conprehendat filius patrem. pater uero omnia conprehendit, inter omnia autem et filius est: ergo e t filium conprehendit. et ut sciremus causas, quibus [*]( s ) pater conprehendat filium et filius patrem non queat conprehendere, haec uerba subnectit: curiosus lector inquirat, utrum ita a semet ipso cognoscatur pater, quomodo cognoscitur a filio, sciensque illud, quod scriptum est: \'pater, qui me misit, maior [*]( 2 cf. Eph. 6,12 9 Orig. n. d. IV 4, 8 (35) p. 359 19 ibid. IV 4, 8 (35) p. 360 23 ibid. IV 4, 8 (35) p. 360 26 *Ioh. 14, 28 ) [*]( 2 si om.n nequitia n 3 sint B 4 districtionem D distinctionem ex distrinctionem (r eras.) 77 5 distraxit 77 6 consummationem (ult. m eras.)Il consumatio D 7 saeculi n 8 passionem (m eras.) II 9 rursumque hic B de om.n sic -11 nouit] uidetur in eo quod nouit de filio sic locutus est si enim patrem agnoscit II est add.m2B 10 agnoscit n B 13 si] sit Bp.c.m2 pater] add. sit g 15 eam dic. compr. B 16 sensum codd. sapientia Ba.c.m2 -am cet. sed] add. et g 17 qui] que Bp.c.mk,unde quae Koetschau 19 comprehendat Bp.c.m2 21 alt. et om.n D 22 conprehendit II querat conpr. n comprehendat B 23 subnectit] nectit B 24 a semedipso D semetipsu B cognoscat B 25 siensque D 26 me om.ç\' ) [*](8* )