Epistulae

Quem sensum habeat, quod in euangelista Mattheo scriptum est: si quis uult post me uenire, abneget se ipsum. quae est sui abnegatio aut quomodo, qui sequitur saluatorem, se ipsum negat? — De quo in tertio commentariorum eiusdem Matthei libro ita breuiter locutus sum: qui deponit ueterem hominem cum operibus eius, negat se ipsum dicens: \'uiuo autem non ego, uiuit uero in me Christus\', tollitque crucem suam et mundo crucifigitur. cui autem mundus crucifixus est, sequitur dominum crucifixum.

quibus nunc haec addere possumus: postquam ostendit discipulis suis, quod oporteret eum ire Hierusalem et multa pati a sacerdotibus et scribis et principibus sacerdotum et occidi, adsumens eum Petrus coepit [*](1 cf. *Esai. 42, 4 4 Matth. 6, 10 5 Matth. 12, 21 6 *Esai. 42, 4 8 cf. Matth. 7, 24 etc. 11 *Esai. 27, 3 14 *Matth. 16, 24 17 Hieron. comm. in Matth. 16, 24 cf. Eph. 4, 22 19 *Gal. 2, 20 20 cf. Matth. 16, 24 21 cf. Matth. 16, 24 etc. 23 *Matth. 16, 21-23 ) [*]( 1 dum ADC iudicaret 95B -rit G 2 nullius quoque A 5 alt, et Otn.O 7 uent.] uentuC ets.Z.93 8 sed] etAB 9quiB supraC petram(m exp.)A robustam B mole ex ole m2\'A 10 qui B sperabuntB s*perant39 superata alt. in om.G 11 esayam B isaiam 93a.c.C 12 qui B quae non D opp. GC 13 habet Ga.c. ht SB 14 uenire post me C semet C 15 qui seq.] quis sequens Ap.c.m2 salu.] add. si m2A abnegat g 16 commentariolo 58 17 sum loc(qSS)utus 83B 18 eius] suis AC,om.D 19 iam non g 22 haecotn.C 23 suis om.CB 24 oportet D ire] in ADC et om.ADC )

unde illo pro timore correpto loquebatur ad omnes \'discipulos\' siue conuocauit turbam cum discipulis suis, ut Marcus posuit, aut iuxta Lucam dicebat ad cunctos: si quis uult post me uenire, abneget se ipsum et tollat crucem suam et sequatur me. cuius exhortationis hic sensus est: non est delicata in deum et secura confessio. qui in me credit, debet suum sanguinem fundere. qui enim perdiderit animam suam in praesenti, lucri eam faciet in futuro. cottidie credens in Christo tollit crucem suam et negat se ipsum. qui inpudicus fuit, uersus ad castitatem temperantia luxuriam negat; qui formidolosus et timidus, adsumpto robore fortitudinis priorem esse se nescit. iniquus, si sequatur iustitiam, negat iniquitatem; stultus, si Christum confiteatur dei uirtutem deique sapientiam, negat stultitiam.

quod scientes non solum in persecutionis tempore et necessitate martyrii, sed in omni conuersatione, opere, cogitatione, sermone negemus nosmet ipsos, qui ante fuimus, et confiteamur eos, qui in Christo renati sumus. idcirco enim dominus crucifixus est, ut et nos, qui credimus in eum et peccato mortui sumus, crucifigamur cum ipso dicamusque, quod Paulus apostolus docuit: cum Christo crucifixus sum [*]( 6 cf. Matth. 16,21 Matth. 17,22. 20,19 9 cf. Matth.16, 24 *Marc. 8,34 11 *Luc. 9, 23 15 cf. Matth.10, 39 etc. 16 cf. Luc. 9,23 20 cf. I Cor.1, 24 26 cf. Rom. 6, 2 27 *Gal. 2,19. ) [*]( 3 satana Aa.c.m2DC 5 formidauit AD -bit C 6 alt. et om GAD 7 resurget (—gitSB)] resurgere g (c/. Matth. 16, 21) 8 niitigaret Aa.c.m2C 10 lucan D 12 semet a 13 exort. GADB non] nos C 14 delicta Aa.c.m2C - delecta Ap.c.m2 delictum D deum et] deo sed D credet B 15 suam] add. propter me B 16 lucrif. eam g futurum B cot. AD quot. C xpm GC 18 temperantiam faDa.c.—tiaeA luxoriam .493 formidulosusG tumidusB 19 se esse 95C si s.l.A 20 confitetur)88 2L deique] et dei 5 22 solum om.B in om.g 24 pr. qui] quid B quod g 26 que s.Z.93 27 apost. paul.0 )

Quid uult significare, quod in eodem Mattheo scriptum est: uae praegnantibus et nutrientibus in illis diebus et: orate, ne fiat fuga uestra hieme uel sabbato ? — Quod ex superioribus pendere manifestum est. cum enim euangelium Christi cunctis gentibus fuerit praedicatum et uenerit consummatio uiderintque a bominationem desolationis, quae dicta est a Danihele propheta, stantem in loco sancto, tunc praecipitur his, qui in Judaea sunt, ut fugiant in montes, et, qui in tecto, ne descendant tollere aliquid de domo sua, et, qui in \'agro, ne reuertantur auferre tunicam suam.

de quibus in commentariis eiusdem Matthei plenius diximus. statimque coniungitur: uae praegnantibus et nutrientibus in illis diebus. in quibus diebus? quando abominatio desolationis steterit in loco sancto. quod quidem iuxta litteram de aduentu antichristi praedicari nulli dubium est, quando persecutionis magnitudo conpellit fugere et graues uteri paruulique [*]( 1 Gal. 6, 14 4 cf. Col. 2, 15 5-8 cf. Ioh. 19, 17. Matth. 27, 32. Marc. 15, 21. Luc. 23, 26 10 Matth. 24,19 *Matth. 24, 20 12 cf. Matth. 24, 14 14 Matth. 24,15 cf. Dan. 9, 27 16 cf. Matth. 24,16—18 etc. 19 cf. Hieron. comm. in Matth. 24,15—18 20 Matth. 24,19 22 cf. Matth. 24,15 etDan. 9,27 ) [*]( 2 nostri g 4 dispoliet 93 spoliet ADC pro in om.GAD 5 in eu. sec. Ioh. et quam—portauit e nota marginali male intellecta in Hieronymi textum irrepserunt Ioh.] Matthaeum g 6 symon D93B 7 cy(ci B)reneu(ex o m2A)s codd. iuxB 8 portabit D 11 ne] ut non 93 12 exuperioribus GD 14 consumatio B que s.l.G abhomin. 93DB 15 daniele GC danihelo 93 17 fugiant] fiant (sint m2)A in montes G (c/. Marc. 13, 14 et Luc. 21, 21) in montibus AD ad montes 93B (cf. Matth. 24, 16) ad montibus C quae C ne] nonAiaB discendant93 descendatAD 18 reuertatur GAD 19 eiusdem] hic desinitG 20 subiungitur Ap.c.m2 21 inquibus diebusotn.Z) 22 abhominatio 5SDB abhominatione C 23 anthicristi Aa.c.m2D antixristi Ap.e.m2 est om.B 24 conpellet Ap.c.m2 fugę A )

hiemem quoque et sabbatum sic interpretantur, ne eo tempore fugere conpellantur, quando duritia frigoris in agris et in desertis locis fugientes latere non patitur et obseruatio sabbati aut praeuaricatores facit, si fugiant, aut hostium gladiis subiacere, si sabbati otium et praecepta seruauerint.

nos autem audientes dominum saluatorem, ut, qui in Iudaea sunt, ad montana confugiant, ipsi quoque oculos leuamus ad montes, de quibus scriptum est: leuaui oculos meos ad montes, unde ueniet auxilium mihi, et in alio loco: fundamenta eius in montibus sanctis et: montes in circuitu eius et dominus in circuitu populi sui et: non potest abscondi ciuitas super montem posita, et discalciamus nos pellem litterae nudisque pedibus cum Moyse ascendentes montem Sina dicimus: transiens uidebo uisionem hanc magnam, ut possimus intellegere praegnantes animas, quae de semine doctrinarum et sermonis dei initia fidei conceperunt et dicunt cum Esaia: a timore tuo, domine, concepimus et parturiuimus et peperimus, spiritum salutis tuae fecimus super terram.

sicuti enim semina paulatim formantur in uteris et tam diu non reputatur homicidium, donec elementa confusa suas imagines membraque suscipiant, ita sensus ratione conceptus, nisi in opera proruperit, adhuc uentre retinetur et cito abortio perit, cum uiderit abominationem desolationis stantem in ecclesia et [*]( 8 cf. Matth. 24, 16 etc. 10 *Ps. 120,1 11 Ps. 86, 1 12 Ps. 124, 2 14 *Matth. 5,14 15 cf. Ex. 3, 5 16 *Ex. 3, 3 19 *Esai. 26. 1ti 26 cf. Matth. 24,16 etc. et Dan. 9, 27 ) [*]( 1 lactentes Apx.m2g quidem A%5a.c.,D aduersum 93 B 2 praecipua58 3 sabbato Ap.c.m2 7 si om.C ex praecepto 93 seruarent 93a.c.mZ 9 ipse S3 leuemus Ap.c.m2g ad] in C 11 ueniat 93 14 ciuitas latere 93fi latere ciuitas g 15 disculc(t B)iamus Aa.c.m2fSB discalciemus Ap.c.m2C pelle Ap.c.m2CB 16 moysen Aa.r.D ascendamus ADC in montem 58 in montes (s exp.)B syna D,om.ç dicemus Aa.e.m2C dicentes Ap.c.m2 dicamus g 19 isaia 93C isaya B 21 fecimus C faciemus 93 quem fecisti ADB 22 sicut 93B 23 putatur C homicidiumJ homo g 24 membra**que ljuit ra uel ta) A 25 prorumperit B in uentre g 26 abhom. 93DB )

has ergo reor iuxta mysticos intellectus esse mulieres, de quibus idem apostolus scribit: mulier seducta in transgressione facta est; saluabitur autem per filiorum generationem, si permanserint in fide et caritate et sanctitate cum pudicitia. quae si de sermone diuino aliquando generarint, necesse est, quae generata sunt, crescere et primum accipere lac infantiae, donec perueniant ad solidum cibum et ad maturam aetatem plenitudinis Christi.omnis enim, qui lacte alitur, inperitus est in ratione iustitiae; paruulus enim est.

hae igitur animae, quae necdum pepererunt siue quae necdum potuerunt ea, quae generata sunt, alere, cum uiderint sermonem hereticum stantem in ecclesia, cito scandalizantur et pereunt et in tempestate atque in persecutionibus permanere non possunt, praesertim si otium habuerint bonorum operum et non ambulauerint in uia, quae Christus est.

de hac abominatione hereticae peruersaeque doctrinae dicebat apostolus, quod homo iniquitatis et aduersarius eleuet se contra omne, quod dicitur deus et religio, ita ut audeat stare in templo dei et ostendere se, quod ipse sit deus; cuius aduentus secundum operationem satanae et ea, quae concepta sunt, facit perire abortio et, quae nata, ad pueritiam et ad perfectam aetatem peruenire non posse. quam ob rem orandus est dominus, ne in exordio fidei et crescentis aetatis oriatur hiems, de qua scriptum est: hiems [*]( 2 *Gal. 4,19 5 *I Tim. 2, 14-15 10 cf. Hebr. 5, 12 11 cf. Eph. 4,13 *Hebr. 5, 13 18 cf. Ioh. 14, 6 20 cf. II Thess. 2, 3-4 22 cf. II Thess. 2, 9 26 *Cant. 2, 11 ) [*]( t 1 satanam CB etom.C foet. paul. C fetibusB,om.AD 2dicensom.83B 4egoSS p.r.D mistico(ex u m2A)AB idem om.AD 7sipermanseritZ>C,J.p.r. supermanserit Aa.r. super manser B 9 generarit g 10 perueniat 83 B 11 ad om. 83 13 iusticię et B haec 83 14 quae necdum] qui nec B peper.] add. siue quae necdum paris D siue-potuerunt om.C alt. quae] qui B ea om.C 16 alt. in om.C 18 op. bon. AD non om.C 19 abhom. B peruersoque B 21 et-22 deus om.B 22 tamquam deus g aduentum Ap.c.m2 24 pr. et s,lSQ,om.B quae] eaque 83B quae sunt g 26 et ornADB de qua scriptum est s.l.m2$8,om.B quo Aa.c.m2D alt. hiems om.B ) [*]( LVI. Hieron. Epist. III, Hilberg. ) [*]( 2 )

Quid sibi uelit, quod scriptum est in euangelio secundum Lucam: et non receperunt eum, quoniam facies eius erat uadens in Hierusalem. — Festinans dominus Hierusalem pergere, ut conplerentur dies adsumptionis eius et pascha celebraret, de quo dixerat: desiderio desideraui hoc pascha comedere uobiscum, et biberet calicem, de quo ait: calicem, quem dedit mihi pater, non bibam i 11 u m ? omnemque doctrinam suam patibulo roboraret iuxta illud, quod scriptum est: cum exaltatus fuero, omnia traham ad me, obfirmauit faciem suam, ut iret Hierusalem.

obfirmatione enim et fortitudine opus est ad passionem sponte properantis; unde et Ezechiheli, cui dixerat deus: fili hominis, in medio scorpionum tu habitas et ne timeas eos: obfirmaui, inquit, faciem tuam et dedi faciem tuam aeneam et frontem tuam ferream, ut, si forsitan surrexisset contra eum malleus uniuersae terrae, quasi incude durissima resisteret malleumque contereret, de quo scriptum est: quomodo confractus est et contritus malleus uniuersae terrae?

etmisit nuntios, id est angelos, ante faciem suam. iustum enim erat, ut dei filio angeli ministrarent; siue angelos apostolos uocat, quia et Iohannes, praecursor domini, angelus appellatus est.