Epistulae

ecce puer meus, suscipiam eum, electus meus, conplacuit sibi in illo anima mea. dedi spiritum meum super eum; iudicium gentibus proferet. non clamabit neque accipiet personam nec audietur foris uox eius. calamum quassatum non conteret et linum fumigans non extinguet; in ueritate educet iudicium. non erit tristis neque turbulentus, donec ponat in terra iudicium; et legem eius insulae expectabunt.

ex quo apparet Mattheum euangelistam non ueteris interpretationis auctoritate constrictum dimisisse Hebraicam ueritatem, sed quasi Hebraeum ex Hebraeis et in domini lege doctissimum ea gentibus protulisse, quae in Hebraeo legerat. si enim sic accipiendum est, ut septuaginta interpretes ediderunt: Iacob puer meus, suscipiam eum; Israhel electus meus, suscepit eum anima mea, quomodo in Iesu intellegimus esse conpletum, quod de Iacob et de Israhele scriptum est ?

quod beatum Mattheum non solum in hoc testimonio, sed et in alio fecisse legimus: ex Aegypto uocaui filium meum, pro quo Septuaginta transtulerunt: ex Aegypto uocauit filios suos. quod utique, nisi sequamur Hebraicam ueritatem, ad dominum saluatorem non pertinere manifestum [*]( 7 *Esai. 42, 1-4 18 cf. Phil. 3, 5 21 *Esai. 42, 1 25 Matth. 2,15. Os. 11,1 26 *Os .11,1 ) [*]( 1 neque A uox] uxor B 2 arund. C fractam AD teret GA 4 profert DCB 10 profert Aa.c.m2D clamauit G,Aa.c.m2 11 nec AD neque C 12 cassatum B 13 et om.B extingSB 14 educit 83 docet B iudicium tuum A non-15 iud. om.G 18 hebraeicam G hebr(a)eam AC 19 ex om.SQB et om.AD lege domini C ea 93p.c.m2C a (eras.A)cet. 23 hesu G ihm A alt. de om.B 24 israhele G israhel cet. 25 et s.l.9$,om.B etiam C alio loco ADC et exA 27 uocabitZ) uocaui laa.c.g suos] eius g hebream A )

rursumque, quod apud Hebraeos legitur: et in lege eius sperabuntinsulae, Mattheus sensum potius quam uerba interpretans pro lege et insulis nomen posuit et gentes. et hoc non solum in praesenti loco, sed, ubicumque de ueteri instrumento euangelistae et apostoli testimonia protulerunt, diligentius obseruandum est non eos uerba secutos esse, sed sensum et, ubi Septuaginta ab Hebraico discrepant, Hebraeum sensum suis expressisse sermonibus.

puer igitur dei omnipotentis iuxta dispensationem carnis adsumptae, qua ad nos mittitur, saluator est appellatus. ad quem et in alio loco dicit pater: m agnum tibi est uocari i puerum meum, ut congreges tribus Iacob. hic est uinea Sorech, quae interpretatur\'electa\', hic filius amantissimus, in quo sibi conplacuit anima dei, non quo deus animam habeat, sed quod in anima omnis dei monstretur affectus. et non mirum, si in deo anima nominetur, cum uniuersa humani corporis membra secundum leges tropologiae et diuersas intellegentias habere dicatur.

posuit quoque spiritum suum super eum, spiritum sapientiae et intellegentiae, spiritum consilii et fortitudinis, spiritum scientiae et pietatis et timoris dei, qui in specie columbae [*]( 1 *Os. 11, 2 3 *Esai. 42, 4 9 *Esai. 42, 4 17 *Esai. 49, 6 19 cf. Esai. 5, 1—7. Onom. s. 33, 24; 50, 24 20 cf. Matth. 12, 18 25 cf. Esai. 11, 2-3 26 cf. Matth. 3,16 etc. ) [*]( 1 bahalimGSB bhalimD 2 autem] autS3 ads. 33 ass. (assumto G) cet. 4 in terram G in terra D inter (r eras.) A 5 errorem Aa.r.D iudicium B 6 finitum C 7 in] inter G 8 praetermittit C 12 strumento AD 13 secutus B 14 ab] ad Aa.c.m2B 16 adsumtae G assumptae DCB qua] quod AD 17 in s.l.G 18 tibi] ubi B greges B 19 hoc ex hec m2A haec g uinea Ap.c.m2 sorec C qui B 20 hic GB hic est eet. filius meus amant. A alt. quo G quod cet. 21 deus] ipse 95a.c.m2 monstratur faa.c. 22 dno 93 cum in uniuersa A 23 membra] mensa B tropholo(o ex e A)giae(e B) AB 26 scientiae] sapientiae C et pietatis om.G dei G(cf. LXX) domini cet. )

non contendet sicut agnus ductus ad uictimam, non contendet in subuersione audientium. neque clamabit iuxta illud, quod Paulus apostolus scribit: omnis clamor et ira et amaritudo auferatur a uobis. non clam a b i t, quia Israhel non fecit iudicium, sed clamorem. neque audiet quisquam in plateis siue foris uocem eius. omnis enim gloria filiae regis ab intus et arta et angusta uia est, quae ducit ad uitam. unde in plateis uox illius non audietur, in quibus confidenter agit sapientia latam spatiosamque uiam non ingrediens, sed arguens atque condemnans.

unde et illis, qui foris erant, non sua uoce, sed per parabolas loquebatur: harundinem, inquit, quassatam non confringet siue, ut Septuaginta transtulerunt. calamum fractum non conteret. calamus fractus, qui fuit ante uocalis et in laudes domini concinebat, appellandus est Israhel, qui quondam inpegit in angularem lapidem et cecidit super eum fractusque in illo est; propterea dicitur de eo: increpa, domine, bestias calami [*]( 2 *Ioh. 1, 33 3 Matth. 12, 18 5 Ps. 71, 2 6 *loh. 5, 22 8 Matth. 12,19 cf. Esai. 53,7 et Act. 8,32 9 Matth. 12,19 cf. II Tim. 2,14 10 *Eph. 4, 31 11 Esai. 42, 2 12 *Matth. 12, 19 cf. Esai. 42, 2 14 *Ps. 44, 14 cf. Matth. 7, 14 16 cf. Matth. 7, 13 18 cf. Marc. 4, 11 etc. 19 Matth. 12, 20 20 *Esai. 42, 3 23 cf. Esai. 28, 16 etc. 24 *Ps. 67, 31 ) [*]( 1 discendit 83 et] add. in (eras.) G iohanne G 2se s l.m2A,om.D uiderit B 3 uen.] discendentem 93 in eum C super eum 4 iudicium tuum A etom.SSB 5 legimus om.C tuum om.C scontenditS3 ductus est codd.praeterGIQ 9 contendit A contend93 ciamauit GA 11 clamauitA 13 platheis B 15 unde] add. et A (exp.)SBB 16 audietur (e eras.) G auditur cet.; add.,sed eras. in quibus uox illius non audietur G in om.58 lata D non latamC 18 illis scripsi in hisGADB hisSBC per om.A 19 arund. GC,9aa.c. 21 antea ADC in otn.A 22 continebat Aa.c.m2C concinnabat B qm93 quoniam g )