Tractatus super psalmos

Et quia adest, de his, quae consecuntur, rogandus est: domine libera animam meam a labiis iniquis et a lingua dolosa. haec enim sola tribulatio iustis periculosa est, malae adhortationis societas et pestiferi consilii consuetudo. a qua animus referendus est et aures obstruendae sunt. distinxit autem labia iniqua et linguam dolosam. et quidem iniquitas inuerecunda est, palam audet, palam molitur, palam perficit. hi sunt, qui abnegantes deum nullum humanis rebus adserunt relicum esse in religione dei profectum; sed solum hoc sibi [*]( 6 I Cor. 15, 38. 17 Esai. LII, 6. ) [*]( 2 in infernum RPT nos in infernum E 5 soismata RPT 6 colloquia PTE consilia R sed cf. Sabatier III, 717 et Hartel Lucif. p. 2-5 8 enim & undique R 10 ui et fraude T 11 dominatum PT 14 noster PT n? R nostra E confessio depraecandi G connersio deprapcandi PR . conuersio deprecandi T maxima est pars R et G ut uidelur (maxima est ***) maxima pare est PT maxima pars ac spes est E 17 praecantibus GR 18 et qui G consecnntur P consequntur R 19 animam m$am PTe (P meS supr. add.) animam eam V animam Rb et a lingua (et in marg. add. P) VPe a lingua RTb cf. p. 651,15 21 pestifera T 24 perfioit ex perfecit P 26 relicum G reliqum R reliquum ex reliquam P in regione G. )

Sed sequitur: quid detur tibi quid adponatur tibi ad linguam dolosam? bene ad id, quod dictum est: ad te, domine, cum tribularer clamaui, et exaudisti me: domine, libera animam meam a labiis iniquis et alingua dolosa, subicitur: quid detur tibi, et quid adponatur tibi ad linguam dolosam? ut perprophetam impleretur, quod a domino dictum est: ecce adsum tibi, tamquam in ipso puncto imprecationis hsec domini uox refertur: quid detur tibi et quid adponatur tibi ad linguam dolosam? frequenter autem interrogantis domini sermonem legimus et in nouo et in ueteri testamento, ut ad Adam: ubi es Adam? ut ad Cain: ubi est frater tuus? ut ad turbas, cum mulier fimbriam attigisset: quis me tetigit? [*](22 Gen. III, 9. Ibid. IV, 9. 23 Marc. V, 30; Luc. VIII, 45. ) [*]( 1 b. Dum esset G adimentes ex adementes P 3 sic RPT, coi. V, qui et in hoc ps. ubique decurtatus est, haec habet: dolosa autem lingua opus est fallax quod per uitae temporalis spem deducit in mortem 5 hereticorum VRT 6 uerba prophetarum — occultatia, quae GRPT praeberet, om. V 7 persoribtionibus G praescriptionibue RPTE flidacio supr. scr. P 8 di add. m. 2 V 9 eorum VRPT illorum E 10 ad dffl GYRE om. PT 11 sed sequitur R sequitur PTE sub hoc subsequitur V et quid VRPlT aut quid pie adponatur G RVf E ex adponitur m. 2 V 18 de iis, quae in P post tribularer usque ad p. 556, 21 desunt, if. Acad. p. 74 14 animam meam RTE animam G cf. p. 550, 19 15 et a lingua GRe a lingua Tb 17 impleretur Rb impleatur Te 18 imprecationia TE interpretationis R 19 quid detur R et quid detur TE ti 21 sermonem R peraonam T B 28 fimbriam RE fimbrias T tegit corr. m. 1 R. )

Et idcirco quaedam a propheta interrogationis est facta conuersio; sed fidei digna consecuta responsio est. ad id enim, quod quaesitum est: quid detur tibi et quid adponatur tibi ad linguam dolosam? id est: quid tibi aduersus falsitatem eius praesidii adferatur? responsum est: sag i ttae potentes acutae cum carbonibus desolatoriis. solae enim sunt domini potentes et acutse sagittae, quae linguam dolosam ualent configere habentes in se uirtutem perurendae fraudulentiae atque uastandse; de quibus in septimo psalmo ait: sagittas suas arsuris operatus est; quse sibi utraque conueniunt. dei enim uerbum omnem nequitiam configit et omnem sensum petuantise conuulnerat et ipsum illum uehementissimum mortis aculeum conpungit. namque peccator cum audiat deum aeternum, deum mundi conditorem, deum iudicem, [*](1 Matth. XVI, 13 sq. 21 Ps. VII, 14. ) [*]( 1 homines RT (G?) homines filium hominis E 51 quid GRT quem me E 8 cogitationum G et cogitationum RTE 4 interrogatorum GTR (in R torfi in uersu exeunte add. m. p) 8 sanata RE sana T respondens — sortitus est om. T 9 adque R 18 conuersio RE fell conuersio T 15 id est VRE om. T 16 eius VRT huius E 17 poe tentes VRb potentis T potentis e cfl RTE cf. Sabatier IJ, 249 et LXX (ubi 6vv) in V desolatoriis VRE desolationis T 18 sunt dnf potentes et R sunt domini potentes eunt et T domini potentes sunt et E 19 ualent R ualeant TE perurendae RTE perimendae ed. rtcJ (cf. adn. Bened.) 20 fraudulentiae GRTe fraudolentiae b 25 mundi conditorem RE mundi čditorem ex munditorem T. )

Sed et beatus Iob hostem suum. quo confixus fuerat, ignorans cruciatus corporis sui et dolores sagittas domini esse dixit dicens: sagittae enim domini in corpore meo sunt, quarum indignatio ebibit sanguinem meum. et forte has quoque ultricium poenarum sagittas aduersus labia iniqua et linguam dolosam inprecetur propheta, quibus confixa eum lingua dolosa uniuersa labia perurantur.

Quamquam sint plures, qui spiritaliter suscepta a fidelibus caelestis doctrinae praecepta sagittas uelint existimari et carbones desolationum peccatorum emundationem, atque ita accipiendum putent carbones desolationis, quia dominus dixit: ignem ueni mittere in terram; etquiduolo, si iam accensus est? non est autem dubium, peccatorum eum ablutionem et remissionem attulisse; quem ignem iam accensum esse dixerit. quia per eum uitiorum omnium fiat sordiumque purgatio. accommodant autem ad hoc illud, quod dictum ad Esaiam est, cum per forcipem carbone conprehenso labia eius contacta sunt: ecce abstuli iniustitias tuas et peccata tua purgaui. [*]( 6 Ps. LXIII, 8. 12 Iob. VI, 4. 21 Luc. XII, 49. 27 Esai. VI, 7. ) [*]( 2 doctrinae dei telo RE ***** nae di loco (?) G doctrinae telo T 3 tritico R a tritico TE 9 telo TE zelo R 10 ostom R 18 ebibit RT obibit (?) G 14 adnersus GE aduersfl RT 15 inpraecetur GR 16 labia perurantur GRe labia iniqua perurantur Tb labia dolosa peruu rStur a 19 desolationum Ge desolatorum R desolationis Tb emndationem G adque G R 20 dixit G dixerit RTE 23 abluitionem G quem G cū R quam Tb in qua e 24 per eum RE *** cum (?) G per eam T 25 illud RTE id ad (?) G. )

Sagittam autem ipsum dominum nuncupatum in eodem Esaia meminimus hoc modo: posuit me ut sagittam electam et in pharetra sua abscondit me et ait: grande tibi est hoc, uocari te puerum meum. esse itaque intellegimus etiam hunc utilem sagittam et potentem. confixis uitiorum nostrorum aculeis salubri nos uulnere utilique penetrantem; de qua sagitta sponsa illa in Canticis dixerit: uulnerata dilectionis ego sum.

Sint ergo hse sagittae utrumque in modum expectatse. uel in poenam conscientise iniquos ac dolosos configentes uel in dilectorum sibi corporibus peccata et uitia uulnerantes: sitque uel deuastans carbo uel purgans, dummodo abnegantes deum per poenam absumat, purget autem ad perfectam innocentiam confitentes.

Sed quse ad superiora dicta sequens prophetae responsio est? heu me! quod incolatus meus prolongatus e s t! bona non possunt uideri uere bona a nobis iudicari, nisi expetantur. nam quomodo fidem iudicii nostri, nisi eorum, de quibus bene iudicauerimus, efficientia prsestabimus ? bonam pudicitiam existimamus: qui ergo opinionis nostrae fructus, nisi in ipsa pudicitiae adpetitione consistet? bona est innocentia: sed nisi festinantes atque exercentes eam uere ita sentire non intellegemur. mentium enim iudicia non uerbis significanda sunt, sed rebus explenda. conuenit igitur prophetam, expectantem post sagittas domini et illos carbones desolationis beati illius regni et aeterni temporis gloriam, id, quod expectat. desiderare. et desiderat plane. neque solum desiderat. sed moras odit et ipsam illam non potiundi iam desiderii tanti [*]( 2 Eaai. XLIX, 2 sq. 8 Cant. II, 5 (LXX). ) [*]( 1 in eodem esaia (isaia RT) meminimus RTE eseias ostendit r 2 hoc modo RTE hoc modo dicens V posuit V et posuit RTE ut V cf.Sabatier 11, 600 adn. tamquam GRTE 3 in faretra (pharetra E) VE faretra (pharetra T) RT 4 eBt hoc G VTEhoo est R 6 hunc R hunc b hanc Te 7 penitrantem T 9 expectate R 11 corporibus sibi R 17 uideri RE om. T 18 expetantur (tantur in rtw.) R 21 hona est Rb bona Te 23 intellegimur R Imentium RE amantiom T 25 desolationis RT E desolatorios V 28 moras RTE omnes moras r illam om. T potiundi Re potiendi Th. )