Diversarum hereseon liber

Alia est heresis quae dicit nasci paganos (nos) naturaliter, non Christianos, id est rerum natura corpus et animam hominis non a deo per Christum creari cottidie, sed per uanitatem paganam ita progredi arbitrantur, cum ab Adam usque ad Abraham, et postea usque ad ludam, qui post Abraham quartus est in generatione, non pagani fuerint, neque Iudaei appellati, sed gentes a prouinciarum nomine et diuersitate nuncupati.

Pagani autem post Iudaeos siue a pago, id est loco, siue prouincia una dicti sunt siue Pagano rege, quod uerum esse, ut ait Hesiodus Grecus poeta, manifestatum est. Si ergo a pago, loci est indicium, sicuti et nunc dicitur (de pago illo\': si autem de idolis, *** quod ea colentes sculptilia ita nominabantur pagani, id est gentiles.

Quae non a deo idola, sed ab hominum prauissima inuenta sunt uoluntate, sicut et scriptura nostra et paganorum quam plurimae hoc nuntiarunt, homines haec inuenisse ad seductionem damnationemque animarum, quod illa aspiciens populus delectabatur [*]( 18 Heaiod. catalog. fragm. 21 Rzach 24 Sap. XIV 15 ) [*]( 3 paganos-medio om A tempore B re A 6 caelesti A coelesti Sichardus caelestis B 7 reseruari A 9 paganas A t <nos> addidi 10 natura Bichardus] naturarQ anima A 11 creati B cotidie A 13 et postea om A 14 non om A 15 a om A 16 adnersitate B pago B pagano A 17 a prouintia B a pagano B 18 esse Sichardus] est manifestum B \' 19 ego A paga Al 20 desunt fere haec: nomen paganorum processit, hac nuncupatione manifestatur nobis 21 nominabatnr A gentilis A 22 uoluntate om A 23 hoc B hanc A 24 ad B a A seductione A damnationemque om A )

Certa autem est probatio et maior, quod ipsi pagani in suis historiis referunt, quod a Pagano rege, ut ait Hesiodus Grecus poeta, pagani sunt appellati: qui postea ex rege Pagano, Deucalionis filio et Pyrrae, quasi plausibile atque amabile nomen eius habentes, immo potius colentes memoriam eius usque in hodiernum diem, hoc mendacium nominis usque nunc detinent percolentes.

Hellen itaque, id est Grecus homo, a lingua et a nomine regis dicitur,!! qui fuit Deucalionis filius, qui ita appellatus est, sicut ab Italo Itali et Romani a Romulo et Latini a Latino nomen acceperunt, non ab idolorum impietate.

Idola etenim, id est formas sculptilium, hominum postea pessima uoluntas inuenit. Linguam autem Grecam prouinciae unius proprietas declarauit, quam rex paganus ex suo nomine confirmauit, ut Romanos Romulus nuncupauit et ut ait Hesiodus a Greco rege fuisse Grecos appellatos, qui Grecus nomine filius fuit Deucalionis.