Diversarum hereseon liber

Philastrius, Saint, Bishop of Brescia

Philastrius. Diversarum hereseon liber. (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 38). Marc, Friedrich, editor. Prague; Vienna; Leipzig: Tempsky, Freytag, 1898.

Alia est heresis quae dicit Christianos nuperiores et posteriores Iudaeis et paganis fuisse creatos, ignorantes quod Iudaeis et paganis natura priores creati sunt et fide, uita et tempore, sacrificio et conuersatione.

Fide quidem, quia ab Adam usque ad Moysen tribus annorum milibus et septingentis annis omnes iusti deum et deum, dominum et dominum colchtes, etiam spiritum sanctum, ueram nuntiabant trinitatem, ita ut ipsam trinitatem integram [*]( 9 Psalm, CIX 1 10 Psalm. CXLII 10 11 Psalm. CIII 24 12 Psalm. CXXXVIII 7 13 Sap. XIV 15 ) [*]( 1 neque B Ne A a snia B 5 ipsum B in ras 7 ogine Ax 10 tuus om A me om A 11 implebit A 12 ab A a B 14-sint Al illo om B 15 quidam ut om B eidem 16 traditam L fuisset A 20 nuperrimos B 22 sunt B si sunt A 23 tgpora A 24 post tribus a erasa in A 26 dum et dum B dum Ax et dum A1 27 ita ut ipsam trinitatem om A )

73
sine labore possis cognoscere ab illis beatis prioribus et antiquis *** nobis etiam postea hoc fuisse manifestatum a domino. Cum enim dicit scriptura:

Pluit dominus a domino super Sodoma et Gomorra sulphur et ignem, quid ibi uidetur nuntiare? nonne deum patrem per filium suum, id est Christum deum cuncta signa et mirabilia perfecisse declarauit? Quod sciens Dauid dominum patrem et dominum Christum, id est uerbum eius, et sanctum spiritum < cum) nuntiabat, trinitatem quidem personarum, unius tamen maiestatis et substantiae ac diuinitatis aequalem potentiam nuntiabat.

Tamen filium de deo patre esse priore et sanctum spiritum proprie demonstrauit edocens: Verbo domini caeli firmati sunt, et spiritu oris eius omnis uirtus eorum; et iterum alibi: Dixit dominus domino meo. Et omnes prophetae de uerbo et spiritu nuntiauerunt, ubique ita dicentes: Et factum est uerbum domini ad me, et: Spiritus, inquit, domini fuit ad me.

Ergo non est fidei causa temporalis Christianitas, sed ante Iudaeos et paganos in lege quidem studentibus et quaerentibus erat manifestata: non autem capientibus uix patris omnipotentis scientia nuntiabatur a sanctis illis doctoribus et perfectis.

Vita etiam non alia priores illi sancti nisi hac, in qua nos uiuimus, utebantur.

Usque ad Abraham enim beatissimum . non circumcisionem habentes, non sacrificiis gaudentes deo placebant, et iusti in omnibus ab eo nuntiabantur. Dixit enim Dauid: Sacrificium deo cor contribulatum; et: Immola deo sacrificium laudis. Et quod necessitate [*]( 3 Gen. XIX 24 12 Psalm. XXXII 6 14 Psalm. CIX 1 16 Ee. XXXVIII 4 17 Es. LXI 1 Ezech. XI 5 26 Psalm. L 19 XLIX 14 ) [*]( 1 labore Ax possit A 2 excidisse haud pauca apparet uelut, ante nuntiatam, in scriptaris alia hoc postea B manifestatam 3 dns B dns (in fine uersus) dns A 4 gomurra A sulfur A l). tibi B 8 <cum> addidi 11 patrem Å. priore et sanctum spiritum om A 18 causam A (m in ras) cristianitas A xpianitatis B 20 cupientibus B uoz Sichardus omnipotentisque Sichardus scientia B 22 hac Sichardus] hanc in quam A )

74
cilitatis cogente sacrificia temporalia, non perpetua nec uera fuerant indicta Iudaeis nec salutaria, dicit propheta ad Iudaeos: Ecce ego facio noua, et: Priusquam ueniant, adnuntiata sunt uobis.

Ante ergo Iudaeis Esaias testabatur propheta: Qui enim haec exquisiuit uit de manibus uestris? Et iterum: Circumcidimini corda uestra, et non corpora uestra. Quale autem et sacrificium Melchisedech sub Abraham inprimis optulerit, ante quadringentos triginta annos quam *** Iudaei nominarentur aut ludas nasceretur et antequam **• acciperent, in libro Geneseos peruides, (id est> mysterium Christianitatis, ut omnia quae in Christianitate sunt, siue fides, siue uita, siue sacramentum, non temporalia, sed ab origine mundi statuta et nuntiata et potius celebrata cognoscas.!!

In Christo autem et per Christum, per quem cuncta facta sunt, oportuerat nos *** ab eo uidere et cognoscere, et, quod erat maius in lege mysterium de eo ante nuntiatum, ab ipso plenius excipere completum atque consummatum.

Nam quod et castitas similis fuerit in prophetis quam plurimis non est dubium, ut in Helia beato, Heliseo sancto, Danihelo, Hieremia, Hesdra et tribus pueris, et aliis multis beatissimis: ut in Christi praesentia et, quod supra legem erat, ante nuntiatum ab eis cognosceretur, et quod per legem coniugium erat, ipsius firmaretur diuina sententia, uoluntatique hominum et studio concessa haec gratia nosceretur.!

Ideo [*]( 3 Es. XLIII 19 Es. XLVIII 5 5 Es. I 12 6 Ierem. IV 4 7 Gen. XIV 18 8 Galat. III 17 Exod. XH 40 10 Gen. XLIX 8 seqq. 15 loh. I 3 ) [*]( 1 cogentes B 4 annuntiata B 7 Qualem AlB autem et B autem A 8 obtulerit B quadringintos A 9 excidisse apparet fere haec uerba: Iudaeos de terra Aegypti eduxit Moses beatus, etiam multis annis antequam (Frick chron. min. p. 56, 3) 10 deest repromissionem Iudae 11 <id est> addidi 13 ab B ad A 16 deest ueluti tantam scientiam per mandatum nuntiatam ante et om B et quod B qifod A 17 ab ipso-completum om A 21 Hesdra et] hesdre et A hesdre B )

75
et ipse dominus priores illos sanctos ante legem nobis et nos illis prioribus secundum fidem iustitiae copulabat, ludaeos autem et paganos respuens, qui medio tempore inter mandatum erant et gratiam positi: qui inimica uoluntate ac perniciosa pessumdati repperiuntur in uitiis carnalibus, doctrinaeque caelesti inimici et aduersarii, aeterno poenarum iudicio reseruati.