De fide Contra Manicheos

Sed cum huic obiectioni responderi minime possit, solitam inperitiam obponunt: quid facturi erant Iudaei Christo, si nollet ab eis pati? o utinam uidere possint, quod facile uiderent, nisi per nebulas contentionis excaecarentur, quid sit inminentis mali premi necessitate, quam deum suum passum adseuerant; et quid sit misericordiae benignissimum officium, quod sapientia et uirtus dei dominus Iesus Christus uoluntate et ineffabili potestate per hominem, quem suscepit ex uirgine, generi humano exhibere dignatus est, ut hominibus per hominem patientiae demonstraret exemplum. oportebat enim, et hoc iustum erat. ut homines per patientiam humilitatis uincerent difficultatem infirmitatis carnis suae, quia in eam per elationem superbiae ceciderant, sicut in Adam primo homine nostra scriptura indicat. numquid et uos potestis dicere: quia erant aliqui homines, quos deus uolebat docere patientiam, propterea uoluit a gente tenebrarum tanta mala pati, ouem-. admodum dominus a Iudaeis ? aut numquid potestis dicere, quia suscepit aliquam naturam passibilem deus, in qua pateretur a gente tenebrarum quicquid ei facere potuit. ut tamen ipse in sua substantia nulla ex parte mutaretur, sicut uerbum dei, qui est filius dei, etiam [*]( 1 tuerę V 3 et] ut P 6 nolui P 7 debellarent P ipsa P 8 malusj manus P 9 uolui P 10 futurae] in sua futura P 11 regno P 12 extenderet] hostenderet P infelititatem V quae] qua P 13 pre- mat PM eamlet Y ea P totQ P 14 pristinti P 15 resoondcre V minirne] in me P possim P 16 quid-pati (m. 2 suprascr.) F 17 posaent F2A1 quodJ quid FV 19 adseuerat F120 benignissimus V quod] quam M 22 suscepi P generis humani P 23 homini P patientia P 24 exemplo P 25 in diJfkultatem P infirmitatem PFV -26 qui P elationis V heleccionfi P ceciderunt F1 27 homini P nostrae P 28 quia\' qui P pacientia V 30 aj ad P 31 suscepi P deus om. P ad iente P 82 poterit P 33 est om. F ) [*]( XXV. Aug, sect. 6 (para S). ) [*]( 61 )

Com ergo f\'sset per se ipsum inuisibilis, uisibilis in homine adparuit. quem de femina suscipere dignatus est, at in euangelio legimus. dicit et apostolus: factum de muliere. et isti dioont: quare non ait ex uirgine? non intellegentes, quod consuete dictum sit secundum proprietalem linguae usum scripturarum, sicut de Eua dictum est: formauit eam in mulierem, antequam uel ostenderetur uiro. quamuis Maria non incongrue propter partum dicitur mulier, uirgo uero, quod uirilem nescierit conuentionem neque pariendo uirginitas eius corrupta sit. quod autem ang-elus etElisabeth dixerunt Mariae: benedicta tu inter mulieres, nulla quaestio est, quia reuera benedicta est uirgo inter mulieres. sed no dicatis "sicut angeli adparuerunt sic habet corpus, ne de femina nasceretur." quid ? si uobis dicatur: ubi legistis Christum in carne uenisse ? nonne dicturi estis: in euangelio i respondetur ergo uobis ibi esse scriptum Christum natum de uirgine. sed solita foeditate dicetis scripturam ipsam falsam esse. nec uidetis aliquem similem uobis.caecum hoc posse facere, ut ea, quae uos dixeritis uera, ille falsa esse (liciit, et quae dicitis faJsa, ille uera. esse dicat ac sic aperiatis ianuas omni hominum errori uel sceleri, u.t unusquisque, prout uoluerit uel delectatus fuerit, ipsas diuinas scripturas accipiat. respuat uero, quae non intellegens et offensus putauerit mala et non inueniatur haec regula, errores uestri unde tales corrigantur.

Accipite integre canonicas scripturas, si integri esse desideratis. si enim intellegeretis ucl crederetis certe, quod apostolus dixit, per feminam nostrum genus fuisse deceptum — ait enim : timeo, ne sicut serpens Euam seduxit astutia sua. sic et uestrae mentes corrumpantur - possitis intellegere per [*]( .6 cf. Luc. 2 7 Galat. 4, 4 10 Gen. 2, 22 14 Lac. 1, 42 30 II Cor. 11, 3 ) [*]( 2 integra integra ipsae P 3 uinceret V latura P 4 reaurrectionéque V2 9 proprietatem linguae omissa uoce usam VPM 11 ineongruoe P. \' 13 helisabeth (pr. h s. I.) F 14 in muiieribus P 15 benedicta es P 1G habetj abere V 17 quid om. P in carne om. FVP 19 ibil ubi FV foeritate P 20 dicente scriptura P\' aliqua V 21 caecum] cetum V ad caecil aut posse P iURa (post uera) P 22 ille Cante uera)J illa. F1MPV esse s. I. V 23 omnij homni P orolQ FV erroris P 24 uel delectatus I et del. P 25 intelligerens P 26 nonl non iam VPM hac regula M mala ex regula P erroris PM 29 dicit P 30 auam F 31 possetis F2M )

Certe ipsum Manicbaeum de patre atque de matre natum faisfte non negabunt, cuius animam secundum suum errorem deum esse omnipotentem similiter non negabunt. qui se mira superbia adsumptum a gemino suo, hoc est spiritu sancto, esse gloriatur. et utique si geminus est spiritus sancti, et ipse spiritus sanctus est et ipse deus omnipotens ut spiritus sanctus. qui tamen Manichaeus carnem habuit. in qua si coinquinatus est spiritus sanctus aut eius anima gemina spiritus sancti, coinquinabilem deum colunt. si uero nusquam deus coinquinatur, cum etiam lux corporum caelestium usque ad terras perueniat et non coinquinetur. cum manifestum sit solem istum. cui genu flectunt, in omnibus stercoribus et putoribus radios suos expandere et eos nusquam coinquinari: desinant blasphemare et rogent deum, ut ab errore liberentur. incoinquinabilis enim substantia non ideo non coinquinatur, quia nihil adtingit. sed quia permanet in sua munditia. qualecumque . sit quicquid adtigerit sicut corpus inuulnerabile aut inpenetrabile numquid illud dicimus. quod non percutitur ferro. sed potius, quod etiam cum percutitur non penetratur? et ideo magis probatur filius dei non posse de sanguine feminae coinquinari, quia per feminam natus est quamquam si non per feminam nasceretur et membra illa deuitasset, uideretur indicasse posse se inde pollui et minus 8 nobis fidenter incoinquinabilis diceretur. consecrauit autem uirginitatem, quia de uirgine nasci uoluit et sola illi mater in terris [*]( 1 llberare P 3 femineam ) feminae amen se P fei\'e M 4 qua| qu4 V 5 inquoinquinabilem VP in uirgineoj uirgineo F in uir- ginis MP 6 ae sanguine P polluetar P 7 in multis| multis M inhabitauerit P 8 et om. Fr et-habent om. P sauguine V 9 omni V \'12 de mntrel matre PM 13 anima FVP 14 mire V 15 assumptum| assûto P spiritu| ab Sp V abs sp. P 16 gemini. Fl sanctus sp. VPM 28 eos] eis M 25 incoinqtiinatur V 27 quicquit V 28 non percutitur| pereutimur P 29 filius Fx 30 b coinqal- -nari P 31 quamquam 1 quam M 32 deuitasse P 34 illi] illa VP ) [*](61* )