Dictiones

V. DICTIO INCIPIENTIS EPISCOPI.

Par quidem discipulis incipiens magister est et inter exordia doctor nulla est ab auditoribus sorte sublimior: expertis honor debetur ingeniis: uix mediocrem caltam exigunt non probati. illa sunt uera praeconia, quae longus sudor elicuit: blandimentum est, non iudicium, quotiens laborem gloria ingesta praecesserit. inter maculas numeret quoscumque triumphos [*]( 1 post s. Zaohariam om. L sanctissimum fort. 3 iohannis B eet L 4 horoa|a B, heroas T, hetos b 6 colligium B1 8 pietate L 9 XP///C B 16 nitat T\' meditatur] in nomino patris et filii et sps sc̃ι finit dictio de dedicatione add. B ) [*]( V. Dictio LTV, In nomine patris et filii et sps sci dictio B; sacxa quinta inscr. add. Sirm. 22 preconia B 24 nunerit B trinmphns B )

ante discussionem campi miles adquiret. qui properatis subeunt Olympiaca bella uestigiis, numquid eis ante consummationem certaminis suppetit spes coronae dicente apostolo: non coronatur, nisi qui legitime certauerit? ecce nec illos decet ante meritum praedicatio, a quibus iuste poscitur post laborem. nostra e diuerso prolixo distat calle condicio, quibus tantum decerpitur de fruge innocentiae, quantum adcesserit de labore. nam sicut positi in tirociniis aestimamus, plenum • necessitatis et periculi iter est, in quo et sectanda est uita laudabilis et fit probris uberrima, si desideret ab humanitate laudari. actio nostra si de bonis suis fuerit elata, sordescet protestantibus diuinis eloquiis: qui uos laudant, seducunt uos, et subuertunt semitas pedum uestrorum. splendorem pontificis res, non lingua testetur: plus lucet claritas huius officii ueritatis indicio quam loquelae. ecce cernitis quam tuta sit causa subiecti et quantis discriminibus sociata praepositi. munia mea plus poteritis fulcire gemitibus quam clamore. nemo quod auribus lenocinatur credat eximium: sermo noster, nisi animae medetur, abiectus est. illum praeferte, qui spiritali falce sentibus purgat interna. tunc pretiosum diadema est, quando suasioni eius grex ecclesiasticus, dum ad probitatem graditur, non repugnat. ille sine fuco monitorem.. torem et feriato ore diligit qui eius instituta sectatur. additur quod inperitia nostra iustam sustinet de ipsa nouitate formidinem, qui nuper de ouilibus ad custodiam praeparati adsuescimus de uniuersorum fieri necessitate suspecti, et cui uix fuit pro se fida cautio suscipit officium cuncta metuentis. [*]( 3 II Tim. 2, 5 13 Es. 3, 12 ) [*]( 1 adquiret (it s. 7. m. rec.) B 2 olimpiaca LTV consumationem Bx 5 decit B1 6 diuersa Bl 7 tantum exp. L decerpitur — quantum om. L adcesserit (d in c corr. m. 1) B 8 labore B, fauore LTV tyrociniis LV, trociniis B 9 inter B 10 desiderit B1, desederet Lx ut uidetur humanitate B It 11 sordescet (it a. I. m. rec.) B 14 lucet] ducit B 15 cernetis B 16 tuta] tua L 17 gemitibus (b corr.) B 19 meditur B 20 praetiosum B 28 diliget B 25 ad om. B 27 suscepit LTV ) scimus quantum erit humilior famulantibus qui ad religiosum uocater imperium. necesse est ut etiam extremae condicionis personis obtemperet cui inminet sic iubere. ait enim doctor gentium: omnibus omnia factus sum, ut omnes adquirerem. modo diuinitatis operatio adsit muneri suo et quem dignum apice tanto non inuenit efficiat.

PRECATIO MISSARVM.

Dignum et iustum est. uere dignum est, ut inter exordia dignitatis tibi, principiorum domino, supplicemus, qui mundi ipsius in nonam lucem prodeuntis infantiam quanto bonorum tuorum secreto orditus es, tanta potentiae uirtute solidasti. stabat in admiratione sui tenera orbis inchoatio et paene decoris proprii concussa stupore titubabat, ante agnitionem ordinis solam sortita de auctore substantiam, requirens quo esset rotanda lux adtributa moderamine, qualem finem diei tempus exciperet, si per adsiduos semper renasceretur occasus, si nox mundum fuscis ambitura complexibus quasi rem originariam perenniter non teneret. in hoc ambiguo, ut certis famularentur per longum confusa temporibus, dei nostri extitit lex uoluntas omnis dispensatio statutis praefixa limitibus tantum potuit, quantum praestitit qui creauit. sic nos, pie opifex, inter ?sacerdotalis tituli auspicia sole couersationis inradia: per sudum de meritis nostris fulgeat dies officii: nulla subreptione, nullis diaboli blandimentis pereat quod uocamur: non liceat admisisse quod non decet: recti studium te [*]( 4 I Cor. 9, 22 ) [*]( 2 conditionis BLT 3 inmenit B 7 praecatio B, prefatio T 8 nere dignum est om. TV 9 domine fort. supplicemx V, supplicemur Tl, suppliomus (as in rcu.) L 12 itenera B1 ut vi- detwr hincoatio B pene libri deooris Bb, de corporis LTV (ia ex es V m. 1 corr.) 14 *ordinis L actore T 15 quale B 16 exdperit B adsiluus B renaecerentar Tl 17 facis Tx 19 di* (i in ras.) L 20 omnes B 21 qai Bb, ei qui LTV; cf. Wiener Studien II p. 242 piae B 22 pontifez T sola L conaersionis r 25 amisisse T, admisse L te inperante B, teperante L )

imperante transeat in naturam: adsit muniis nostris aequalis operatio: conposita seruitute beatum crescat imperium nec subiaceat moribus qui praeminet dignitate. per dominum nostrum Iesum Christum.

ORATIO ANTE MISSAM.

Conlator bonorum deus, cui effectus in uoto est, qui de medio populi Moysen in prophetae persona dedicasti. nam dum queritur de in becillitate, te auctore conualuit: sumpsit meritum pontificis, dum testes sui arbiter se uociferatur nil mereri, cui apicem actione sublimem conciliauit humilitas da, parem nostris exordiis gratiam, quia propensiorem deberi actibus declaramus offensam. non sunt inusitata quae poscimus: benignitas tua testimonio tenetur exempli. eo circa nos eris bonorum largitione dementior, quo substantia nostra facta est de peccati fasce procliuior. da, bone imperator, dignam tua electione uirtutem, quia sub pio principe nulla militem decolorat abiectio. per dominum nostrum Iesum Christum.

VI. DICTIO [DE HAERETICIS ET SVNODO].

Pro ratione soluendum est quod pro ratione iacuimus : nam ut pateat et linguae nostrae officia et silentium ordinatis seruisse temporibus, fide hortante in officium sermonis erumpimus. idem enim est superuacue loqui quod nece$arie non locutum [*]( 1 maturam B aequales B 3 dignitftem L 4 chrutum dominium T iMum Christom om. LTY; finit add. B 6 conh e i. lator onerum B 7 medio] meo L moyei B. 8 inbicàlitate B, imbecellitate L1 actore T 9 uoeierat LTV 10 actionem (m in in corr. uidetur) B sabiim T pa*rem (t eras.) L 14 pecoatis L 16 nulla otn. T 17 noatrum Iesum Chrutam om. LTV; finit add. B ) [*]( VL De haereticis et synodo. Sacra. sexta iiscr. Sirm., om. Ubri 21 Ungue B 22 ortante B 23 superuacua eloqui B necessariae BL Y )

dicente apostolo: uae enim mihi est, nisi euangelizauero, et alibi: tempus tacendi nos praecipue, quos praelati ceteris hortatur pondus obsequii, decet aut bona facientes eleuare aut mala conprimere. et quidem uos docere non aliud est quam stimulos admouisse currentibus: nam quod ex proposito facitis, superbi sumus, si nostris debendum credimus institutis. sed qui bona studia probat amplificat. stat apud conscientias uestras, quanta Nestorius et Eutyches, gemina diabolicae informationis ostenta, diu castam ecclesiarum orientalium disciplinam perfidiae fornicatione corruperint, qui iuxta sententiam apostoli dilectionem ueritatis non receperunt,, ut salui fierent, et ideo misit illis deus operationem erroris, at crederent mendacio, dum per subripientem scandali occasionem Christi milites ille contentionum campus examinat, sicut scriptum est: oportet esse certamina, ut probati manifesti fiant. apud quem Chalcedonensis non uiuit commemoratio ueneranda concilii,, in quo Dioscorus cum sectatoribus suis stilo piae districtionis addictus est et sanctae memoriae Flauiani adoranda monumenta exultans Constantinopolitana ciuitas recepit, cuius iam pridem firmauerant caelestia decreta sententiam? ubi gentium Timotheus ignoratur, qui propter suspiciendae recordationis Proteri caedem fieri plus quam parricida non horruit? nam sacri persecutione pontificis et genera criminum uicit et nomina. scitur Petrus et Cyrus et Timotheus, qui dum iacenti manum Dioscoro porrigunt, conruerunt: hi de praecessore suo [*]( 1 I Cor. 9, 16 2 Eccles. 3, 7 11 II Thess. 2, 10 15 I Cor. 11, 19 ) [*]( 1 enim apostolo nae (ne T) LTVb nisi B, si non LTVb 2 praecipaae B, precipue V 5 adnouisse B cairentibus] calcaribus Pb 6 preposito facetes B 8 neetorus L euthices LPTV, eathicis B 13 mendatio B 14 subrepentem expectes cristi B 17 oalcidonensia libri uiuet B 18 pie L 22 timoteus B suscipiendae LTYb, suscipiende BP; em. nescio quis 23 Proterii Sirm. cedem LPTV paricida B, patricida b 24 et om. T meet B 26 dioscorus B precessore B ) et studiorum heredidatem adepti sunt et ruinae. proinde, fratres, manentem in supernis patrum et adhaerentem beato Petro tenete sententiam, quia nos mundae ecclesiae et non habentis maculam optamus unitatem. patienter ferre non possumus nana in Christum nostrum et blasphema ructantes: scimus, quia qui in putribus membris non utitur ferri medicina serpentibus morbis praestat obsequia: nam nisi secentur tabefacta, contaminant. pacifica est cum his, qui rectum nituntur inpugnare, congressio. quis a bellis talibus timoris reuocetur obstaculo, de quibus uitali possit morte gaudere? quibus mundi huius potestatibus, uel si minentur, adquiescendum credimus, quando aliud imperat qui regna moderatur, dicente apostolo: non sunt condignae passiones huius mundi ad superuenturam gloriam, quae reuelabitur in nobis? fluxa ecclesiasticorum corda aut turbant quae in praesenti uita sunt aut delectant: quibus Acacius, qui diro diaboli a sententia sua motus imperio, erubuit diu propugnatorem se fuisse ueritatis et clari deserens ornamenta certaminis triumphum suum, quem sub Basilisco pio sudore meruerat, debellauit: qui solis praemiis suis paene tempore adeptionis inuidit, spem bonorum fructuum perfidiae falce succidens. grauius enim est degustata bona quam intacta calcasse: nihil defensionis superest homini post dulcem iustitiae saporem ad mortifera schismatum uenena redeunti. de his quae praefati sumus natum est, quod in Constantinopolitana nuper ecclesia fertur admissum. unde patimur [*]( 4 cf. Ephes. 5, 27 12 Rom. 8, 18 ) [*]( I e 1 stQdoram B 2 adherentem BL pcbeato L 3 tenet L non (alt. n in ras.) L 4 snfferre Pb 5 cristum B blasphemia L, blasfema B quia qui B 6 nritnr Lx ut uidetur 7 prestat B secintur B 8 rectam BV1 10 de quibus Bb, deque LPTV mortae B 11 potestibus B, potentatibus Pb, potentibus Sirm. 13 passionis B snpernentnrum L\' 14 floxa -diro om. B\' add. corr. in mg. 16 dilectant B Acacius b, accachius B, acachius LV, achatins T ; subiacuit Acacius fort. dira V1 18 triumfum B \'19 basilisco B sndorem B solis] solidis fort. 20 premiis B pene libri inuidit scripsi, innidet libri 21 fractum B, fruct*ū L perfidie (di in ras.) L 23 scismatum BLPTV 25 inde Sirm. ) sine uocis usura tristitiam: qui enim oblatis remediis non oboediunt, merito nihil consolationis tempore quo premuntur habuerunt.

VII. DICTIO IN DEDICATIONE AVDITORII QVANDO AD FORVM TRANSLATIO FACTA EST.

Vt campus militem, mare nauitas, fora causidicum, sollicitant incerta raptorem: ita linguas auditoria exercent. nam quae, malum, ratio suadebit silentium in loco, in quo sunt praemia constituta uerborum? ubi orationis palma, si hic gratia taciturnitati ? bene soluuntur sudoris pretia, ubi sunt templa uictoriae: bene effugatur seruitus inter atria libertatis. uincta hic ora teneat mens captiua: non agnoscit forum Romani populi, non liberalis eruditionis gymnasium qui adhuc quasi in secessibus conticescit. sint muta forte diuersoria: hic nihil est tam familiare quam pompa dicendi. Fescenninos sales hymenaeis dare genium consuetae professionis plausus hortatur: eriguntur lituis bellatores: uirtute debiles grauis bucinarum cantus adtollit: data sunt uniuersis amica incitamenta propositis. quid ego faciam, doctorum optime, te loquente? si infabricata uerba intra uerecundum penetrale contineam, instituti me esse similis non agnoscas. amicitiarum religionem in gratia [*](1 susura B non B B. l. 2 obediunt BT quoqd B) [*](VII. Dictio] Item (om. T) dictio (dictio om. TV) cnius supra BL TV ( praecedit Carm. I 6) facta est] Scholastica prima add. Sirm. 7 cauaedicum V, causaedicum L 8 anditoria linguas LTV excercent B nam quae Schottus et Sirm., namq; libri 10 proemia B g̃|gr̃a T 11 taciturnitatis SiNn. s*udoris e T 12 ninta B 13 orti (o in ras.) B 14 gemnasium B, a e gι̃*nasium T quainecessibus L 15 conticiscit B 16 fiscinninos B, festinninos LTV 17 emineis BLPlTV, ymineia P2, em. Schottus et Sirm. 18 bellatore B uirtutis B buocinarum T )

parcus offendam, si nec translationis festa nec debitae tibi laudis munus exoluero. salue ergo, nutritor profectuum, fax et splendor ingenuitatis, qui nobilia germina laboriosis purgando sarculis in fructibus facis agnosci, qui in cano flore nouellae posteritatis, quantum horreis paretur, ostendis, qui de ferarum cubilibus et bubonum habitaculis ad fora nos reuocas, unde maiores paene iam longa aetate discesserant. non enim patent eruditis loca ista, quibus scientiam non primoribus labris ipsa contulerint. cuius enim tuba cognoscatur eloquii, nisi cuius puerilia innotuerint rudimenta sermonum? tibi ergo debentur haec beneficia, quod citaturus reum causidicus inter atria iam probata dictionem metuendus incipiet. tibi spes unica honestae professionis adscribenda, quod nobilitas decursis breui temporibus liberali sudore placitura est. sed quo me ignarum uirium tui rapit affectio, narrationis pelagus non pendentem? sufficit in loci amici et diei celebritate uota testatum. ad uos reuertor, quibus paterna conuentus affectione uocem debeo commonentis. reddite uos studendo origin, reddite natalibus lectione: naturae lucem iubar dictionis ostendat: multiplicate suffectu scientiae parentum titulos: ornate eruditione decora maiorum. fului nobilitatem metalli nisi ad unguem manus ducat artificis, maternis paene hebetater tenebris et, si non magistra politione uenustetur, nihil ei prodest sublimitas, quam uena concesserit. adiuuatur quidem doctoris instantia dotibus sanguinis mundioris, sed nisi limata non rutilant illa quae se erigunt praerogatiua nascendi. incrementum rusticum matris [*]( 1 ne L 2 laudes B13 purgandi B1 4 surculis V1 t 5 patetnr B, parator Pb 6 fora DOB] forenses coni. Schottus 7 maioris poene B putant eruditus B 8 labr*is T 9 cognoscitur b 11 benificia B causedicus LPT1 V 12 dictione T 13 ad scribendum B 14 liberari L sed] sub B 15 expendentem fort. ttt alibi e. g. p. 445,13; an pauentem ? 16 uotat| B 17 cumnentua L . 19 lectionem T 20 suffectu B, sntfectui LTV\' 21 fuui L 22 poena B, pene LTV bebitatur B 24 adiunator B 25 sed] et B 26 incrementum] iumeotum coni. Schottus ) mammas inter sulcos euacuat et per pascua pecus agere, dum ab uberibus pendet, adsuescit: patris brachiis, dum iuuencos fatigat, adiungitur: prensat dexteram grandia terris semina committentem et sudorem originis suae in ipso lucis limine meditatur. quid uos faciatis, quos liberalibus pepererunt matres optimae disciplinis? peregrinandum uobis est a germine ditiori, nisi uos nobiles instituta monstrauerint. habetis praeuium eloquentiae morumque doctorem: currite prosapiae stimulis incitati et, cum uos ad agonem praemia promissa perduxerint, mei meminisse dignamini, quia sunt quae a uobis post caelestem retributionem suffragia hortator accipiat. haec sunt, nostris quae uos licuit uocibus admoneri. uos diligentiam pectoris mei expendite consideratione uerborum: non phaleratus sermo, non inlecebrosa tantum et depicta fucis narratio delectet: quaerite apud me non blanda sed necessaria, non deliciosa sed fortia. numquid iuuat pompam texere praecepta daturum ? qui probari non magis sensibus quam sermone disponit affectum monitoris euacuat. ponderibus ornetur dictio castigantis: lancem in exhortatione teneat qui gestit audiri. institutor uirtutis plausus excludat: bene morata oratio imperat quod suadet. haec si explicare nequeo facultate dicendi, amare tamen didici consideratione propositi et electione consilii. pars quaedam probitatis est, etsi implere nequeas, nosse meliora. sequitur examinatam intentionem effectus operis: proximus magistro est qui diligit ornamenta doctrinae. deus tamen uoti se comitem iungat et quod nouellis praeceptor commendo cespitibus in pomis tamquam de hereditaria possessione decerpam. [*]( .11 cf. Verg. Aen. III 461 ) [*](2 pendet T, pendit BLPVb iuuencus B 3 praensat B 4 hnnine P\'Tb 6 est nobis LTV ditiore T 7 UOB ex nobia T corr. plaeuium] praetium B 10 dignemini Pb 12 quae nos ueetris Pb; cf. Vergil. Aen. 111461 haec sunt quae nostra liceat te uoce moneri 13 faleratas BLTV 15 *pud L, apud V 16 daturum (a ex u corr.) B qui] quia T in ras., qui ei Pb 17 non magis probari Pb 18 lancem B 19 exortatione LP TV 20 snadit B 21 di∗∗∗dici L 22 lectione LTVb 23 etsi] si Sirm. 94 magistros B 25 sec B\' 26 et] etiam T )

VIII. PRAEFATIO DICTA LVPICINO QVANDO IN AVDITORIO TRADITVS EST DEVTERIO V. S.

Quotiens amomi flosculus aut messis casiae per depraedationem lasciui pollicis radice uiduantur et ad dotem manuum humanarum nobile germen adiungitur, meritum cespitis odore significat et naturae genium prima uisione testatur. occultari se non patitur fetura sublimis: decus clari sanguinis non tenetur abscondito: uox mundae originis licet in recessibus semper auditur. sed quamuis ita se res habeant, humanitatis interest non tacere quod gestias: parum suscipit oneris qui quod scit dignum esse amore conmendat: feritatis maculam non euitat qui non festinat adserere quod meritis nouit esse placiturum. diem laudare quis abnuat? adtollere solis radios quis metuat qualibet nocte sermonum? si themati obsequium praestat oratio, ab ipso suscipit dignitatem. proprii ergo macie non turberis ingenii, quando eloquii uilitas pretio susceptae dictionis eleuatur: erigere, mens, fasce depressa inperitiae: dextera, inpacti oneris subleuaris. sed cur longis inuoluimur? praesenti adulescentulo militat praefata narratio, quem rediturum ad proauos non denuntiatione augurum, sed post deum fultus spe mihi uestrae perfectionis spondeo: nec [*]( VIII. praefacio TV dica BVl quando-Deuterio V. S. om. LTV Deaterio Y. 8. Sirm., deutericium Bb; Bcholastica secunda add. Sirm. 4 floscolus (pr. 0 ex u? corr.) B casedae Tb depraecationem B1 5 lacini T pollecis B radice om. Sirm. 6 ciapetis Bl 7 nutnrae B1 8 futura B, fetura (e w ras.) L 11 snacipit (pr. i corr.) B 12 maculam (alt. a corr. in ras.) B 14 radius B 16 prestat BLPV, prat T in ras. 17 macie b, macies BLPTV praetio B 18 depraessa B 19 honeris r T subleuatis T, snbleuare fort. 20 presenti B adoliscentolo B 21 redditurum B proabus B, proauos ex pbns V m. 1, proanbis (n ex m corr.) L 22 spe] ope fort. nostrae Tl )

futurum ambigo, splendori te istum suorum posse reddere, quem aliis contulisti: potest enim facile ueterum decora suscitare cui fas est noua construere. non credas haec esse solius incitamenta facundiae. tibi uni concessum est claritatem aut dare aut reparare maiorum. stant ante oculos tuos non annosa pueri monumenta sed recentia. peritiam tuam Firminus et Licerius, aetatis suae sidera, hac uoce conueniunt.

"Suscipe, doctissime hominum, utriusque plantam familiae et culmum, in quo grauidas aristas parias, secundus adtende. scalpe sarculis uberem terram, quae si nostri est germinis fibula, feret tuis profecto laboribus responsura. doce udo libro adolescere maritata plantaria: nouelli dentibus uirgulti fructum surculi melioris adcommoda: ueniat pomorum successus, dum ore tenero sublimior ab illo te docente planta mordetur, quia, nisi edomitam terram terque et quater agricolae ligonibus scripserint, triticeam messem paliurus superabit et lolium. munus Palladium et cana nemora bacis plurimis cultura locupletat. India multo sudore quo se iactat hebenum nutrit. Sabaei uirga cespitis manu cessante non proficit. industria fecit, quod Paestaneis rosas dumeta pepererunt, quas de spinis ceu terrae sidera labor exigit. felix est operantis instantia, quotiens glebis uberibus manus adhibetur. tunc fessa brachia suco effusae ualitudinis intumescunt, quando integrum fenus [*]( 1 splendori B, splendor LPTVb, splendorem Sirm. ; an splendorem ei 9 isti Sirm. 8 esse haec T salias Bx 4 facondiae B tibi//// L 5 ocnlns tuus B non] an T 7 glicerius B 9 cnlmiom T arestas B pMrias (t eras.) Y secondus B 10 sarcolis B, sacculis T feret scripsi, fit BLPTV, sit b 11 doce udo (u m n corr.) T, docendo b adoliscere (o ex u. corr.) B 12 dentibus uirgulti T sorcnli B 13 aoomoda F* suscessus Ll 15 e\' L scribeerent B 16 paleurus B munus (alt. u corr.) B 17 paladium T\' ca" B locopletat B 18 haebenam BLV sabei LPTY; sauei B 19 cispetis B\' munu (alt. n in ras. corr.) B profecit Bx 20 paeetaneis b, bestaneis BLPTV peperant B, pereperunt T seu Pb 22 manos B adhebetur B succo T 23 effuse B intomiscunt B faenos Y rurecolis B )

ruricolis arua dissoluunt: nastiter exercitu desiderium de fertilitate telluris: uomeribus agendum est, ut per palmites exuberet dos autumni. numquam spumantia labris musta meruit, nisi qui uitium luxuriem curua falce resecauit et in diuersis cultibus plus, quam uini acciperet, liquoris effudit. talis est natura mortalium: rite conparantur arbustis rudimenta paruulorum, quos postquam parentum sollicitudo a matris radice decerpsit, prouidendum est cui solo iuxta uota conmendet. post deliberationem doctoribus iura nostra transcribimus. tunc fiunt institutione uestri quos nobis natura concesserit: tunc incipit sibi tantum studiorum lima uindicare, quantum origo uix praeualet. paene enim non iniurium est, uinci prosapiem conlatione doctrinae, quia patris officium habet luxuriam comitem, praeceptoris sollicitudinem: genitor fit deliciis, institutor laboribus: libertatem origo tribuit, dignum libertate monitor facit. ergo magis uestrum est quod laudatur in homine: nemo enim, si desit testimonium facundiae, poterit praedicare quod nascimur. splendorem familiae prodit lingua, quam tribuitis: fit praeco generis magistri beneficium: inerudita nobilitas caeleste munus abiurat. adstringe ergo artioribus uinculis per aetatem erratici palmitis lapsus: sine subole ramos ferro castiga: nouellum cespitem fotu, quo cuncta fructificare soles, adtolle. habet adulescens noster, quoscumque de suis [*]( 1 arua] arut B nascatur B oxercitia V1 3 antomni B 4 luxuriaem B 5 licorie BVl 6 arbustis T2 et Sirn., arbatis BLPTlVb radimeta T .7 dioerpsit T, dioeraerit B 8 iusta T conmendit B delibationem T 9 transcribimns 0 V, transcribemus B 10 inoepit B1 11 oindicare T preualet LTV 12 penae BL V 13 habit Bx luxariem Sirm. 15 munitor V1 16 homine T\'b, hominem BLPT1 V 17 testimoniom V1 18 nascemur B tribuitis T\'b, tribuetis BLPT1V 19 preco TV 20 a∗stringe (d eras.) L, astringite b artiorebus Bl uincolis Bl 21 palmites B labsus, tB sobole LTV ramus B 22 nobellum B cispitem B iuncta Tl solis B 23 adolescens BT quoscumque scripsi, quodcumque libri respexerit de suis TV. ) respexerit, quos sequatur: nobis crede, actus tot stimulis peruolat, quodlibet scientiae fuerit aequor ingressus: fodietur prosapiae suae calcaribus: per tot ordines nihil nisi quod ad litteras inuitat inueniet. stat ecce ante te paruulus noster felicibus initiandus auspiciis et sicut iusti hostia deuotionem sacerdotis expostulat: paternam conuenit ore pietatem, ut qualibet oratione constitutam in uitae limine conmendet infantiam, quam de parentibus non sermone exigit, sed quid desideret horror ostendit: cogimur subuenire in necessitate paruuli, quam formido manifestat. sponde tuis, adulescentule, digna primordiis: spem solidam de tua perfectione concipimus: bonum ingenium doctori optimo mancipamus. sacri iam rudimenta uenerare collegii: ad Latiaris curiae proficiunt sidera, quos uides scintillis modicis futurum lumen ostendere. haec ad uos dixisse sufficiat: mihi remanet stricta insinuatio. propinquum ad te consanguineus, orbum parentibus religiosus exhibui. quae res mihi affectum pueri faciant, iam tenetis. si necessitudo respicitur, liber ab amore esse non possum: si pietas amica proposito, nostri fiunt filii qui parentum suorum praesidio denudantur. unum ergo uinculum uenit a prosapie: alio nos astringit officium. respice, uenerabilis magister, tot pro isto supplices manus et in spe paruuli maiores eius me teque considera. genus est singulare laudis in doctoribus discipuli eruditio. Achillis lingua Chiron innotuit: fecit sequacis meritum opinionem illius plus amari, cuius per se forte facundia in lucem non potuisset exire. Maro [*]( 1 quod b sequatur ex signatur T corr. 3 calcarebus B\' ordenis B* 4 paruolus B enitiandus BV 7 limene Bl comendet T 8 desiderit B horror scripri, error libri 9 manefestat B 10 adolieeentolae B 12 aenerari T1 coliigii B 13 scentillis B modicis scintillis T 14 hoc Pb ad uos PTb, aaos L V, auus B 15 propincum BV, principium L sangaineos B 16 orbem LTV exibui T qaa* L 17 pueri T in ras. tenetes B1 18 p̃pouto (~ alio atramento) i V 19 fili B predisio L 20 uincolam B uent V, aeniet B prosapiae B, prosapia b alio nos B, alienos LPVb, alien T constringit T 21 uenerabiles B et B 8. I. 22 parnoli B maioria B singolare B 23 doctorebus Bl ) [*]( VI. ) [*]( 19 ) uester tantis institutores suos commendauit, quantis ipse notus est: et certe illos per merita sua fama non prodidit. Hieronymus noster, nisi praeceptorem suum Gregorium diceret, illo melior censeretur: sed illi adplicanda sunt bona nominati, a quo sumpsisse uidentur originem. in summa, ut dixi, caelum pulsat magistri opinio perfectione discipuli. apud scientem rerum non obicio obliuionem, quia nota commemoro. auara sunt nota diligentum. deum precor, ut studiis uestris gratiam suam comitem iungat, ut quos a me limandos accepisti doctissimos reddas et illorum eruditio uestra quidem gloria, sed meum efficiatur obsequium.