Testimoniorum Libri Tres adversus Judaeos
Cyprian Saint, Bishop of Carthage
Cyprian. Saint. S. Thasci Caecili Cypriani Opera omnia, Pars I (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 3.1). Hartel, Wilhelm von, editor. Vienna: Gerold, 1868.
In Genesi: Et dixit Dominus Deus ad Abraham: exi de terra tua et de cognatione tua et de domo patris tui et uade in illam terram quam tibi ostendero. et faciam te in gentem magnam et benedicam te et magnificabo nomen tuum, et eris benedictus. et benedicam, qui te benedixerit, et maledicam, qui te maledixerit, et benedicentur in te omnes tribus terrae. Item illic: Et benedixit Isaac Iacob: ecce odor filii mei sicut odor agri pleni, quem benedixit Dominus. et det tibi Deus a rore caeli et a fertilitate terrae multitudinem frumenti et uini et olei. et seruient tibi gentes et adorabunt te principes, et eris dominus fratris tui et adorabunt te filii patris tui ; et qui maledixerit te, erit maledictus, et qui benedixerit te, benedictus erit. Item illic: Ubi uidit autem Ioseph, quoniam superposuit pater suus manum dexteram super caput Effraim, graue illi uisum est: et adprehendit Ioseph manum patris sui, auferre eam a capite Effraim ad caput Manasse. dixit autem Ioseph ad patrem suum: non sic, pater. hic est primitiuus meus, superpone dexteram tuam super caput eius. ille autem noluit et dixit: scio, fili, scio. et hic erit in populum, et hic exaltabitur, sed frater eius iunior maior illo erit, et semen eius erit in multitudinem gentium. Item in Genesi: Iuda, te laudabunt fratres tui, manus tuae super dorsum inimicorum [*]( 2 Gen. 12,1 sq. 7 Gen. 27, 27 sq. 14 Gen. 48,17 sq. 21 Gen. 49, 8 sq. ) [*](1 xpo WM 2 ad om. W 7 in te W et L 8.1. m. 2 De hoc ipso in genesi WLMBv, item l. 13 et benedixit l. 13 illic om. MI, in marg. add. M* 8 isac AML1 iacob et dixit B fili AWML 9 benedixit] benexitA. dominus] ds A a] de Bv a om. B 11 et adorabunt.. I.12 patris tui om. B 12 te maledixerit v 13 te benedixerit Wv; te orn. L erit benedictus WMB item de hoc ipso B 14 autem uidit Mv Iosep L et sic saepius superposuit] posuit LM suos M\' 15 dextram B capud WLM efrem AWL, effrem B, ephrem M est et] essetA 16 a om. W efrem A, effrem WLMB 17 et dixit B autem om. B 18 primitibus A dextram B tuam om. B 19 n W s. I. 20 eius A, illius WLMB illo] illi A, illiuB B 21 multitudine WB ingenesi om. A 22 lauda- bunt AMBLI, laudant WL1 tuae om. Lv; αἱ χει̃ϱές cov LXX )
Apud Esaiam sic dicit Dominus: Ecce qui seruiunt mihi manducabunt, uos autem esurietis. ecce qui seruiunt mihi bibent, nos autem sitietis. ecce qui mihi seruiunt iucundabuntur, uos autem confundemini : uos interficiet Dominus. eis autem, qui seruiunt mihi, nomen nominabitur nouum, quod benedicetur in terra. Item illic: Igitur extollet signum inter gentes quae sunt longe et adtrahet illos a summo terrae. et ecce cito leuiter uenient, non esurient neque sitient. Item illic: Ecce itaque dominator Dominus sabaoth auferet a Iudaea et ab Hierusalem ualentem et [*]( 2 Es. 65, 1. 5 Act. 13, 46 sq. 13 Es. 65, 13 et 15 sq. 18 Es. 5, 26 sq. 20 Es. 3,1. ) [*]( 1 uiderunti) et om. B 2 illic.4, apud eundem WLMBv samfactns W querunt AM et inuentus W 3 dixi om. W, et dixi MB 4 inuocabat X, uocauit A item A, de hoc ipso jVBLvM, sed in M hoc s. I. m. 2 actibus A, actis WLMB 5 indicare WB dei v 6 nec] ne B nitae aeternae dignos A, dignos uita aeterna B iudicatis L 7 sic...1. 8 gentes om. W scripturas 31 v 8 ita ut sis] it.aut si sint A in om. A 11 essent W es m ras. 12 benediceretur] benedicere cor A 14 essurietis A mihi sermunt v biuent A, uiuent B, bibunt M 15 sitietis... uos autem om. B seruiunt mihi M iucundabuntur ex iudicabuntur L 16 confundimini BM1 et interficiet uos W, uos autem interficiet B seruient B1 17 benedicitur B 18 signum] lignum Bigaltius inter A, in WLMBv gentes ex dicentes Mm. 2 19 adtrahit M, attrahet v illas W a eummo terrae om. B, assumo tene M uenient om. L 20 et ecce B itaque M 8. l., om. B dominus dominator W 21 auferret W, aufe*ret L a idaea A, a iuda v ualentem] ualidum B ualidum v (ὶσχύοντα xal ἰσχύουσαν LXX) )
In euangelio Dominus dicit: Multi uenient ab oriente et occidente et recumbent cum Abraham et Isaac et Iacob in regno caelorum, filii autem regni exient in tenebras exteriores. illic erit fletus et stridor dentium. [*]( 2 Ps. 33, 9 sq. 6 Io. 6, 35. 8 Io. 7, 37 sq. 10 Io. 6, 53. 15 Matth. 8, 11 sq. ) [*]( 1 ualentiam - ualentiam] fortitudinem - fortitudinem M, uirtutemuirtutem B 2 tricessimo tertio L quoniam] quam A fortasse rectius suauis AM, dulcis WLBv (dns dulcis est L) beatus AM, felix WLBv 3 est uir WLBv est qui (uir om.) M eum] eo M dominum deum omnes v; cfr. LXX 4 nihil deest A, non est inopia eis WLMBv timentibus eum A, qui eum metuunt (meriunt Wl) WLMBv egerunt A, egurunt Wx inquirentes autem A, qui autem inquirunt WLMBv; cfr. testim. III c. 20 5 deficient A, indigebunt WLMBv bono) modo B 6 sec. A, cata WLMBv 7 post uitae inserit A: qui de celo discendi uenit v essurietyl 8 item 1. 10 uiuae om. B illic ipse WLMv quis] qui L 9 qui]. Qui v (ef. LXX) sicut 1.10 uiuae om. AWLM 10 illic] ipse WLM edederitis W, edideritis B, manducaueritis A; cfr. test. III c. 25 carnem] panem B 11 fili AMl eius sanguinem v, eius sanguinem eius W 16 in regno] et A 17 exicnt A, ibunt WM2, exibunt M\'LBv (expellentur Cyprianus de domino orat. c. 9) 18 fletus M, fletus oculorum A, ploratio WLBv )
Apud Esaiam prophetam Dominus dicit: Iam non relaxabo peccata uestra. cum extenderitis manus, auertam faciem a uobis: et si multiplicaueritis preces, non exaudiam uos. manus enim uestrae sanguine plenae sunt. lauamini, mundi estote, auferte nequitias ab animis uestris a conspectu oculorum meorum, cessate a nequitiis uestris. discite bonum facere, exquirite iudicium, conseruate eum qui iniuriam patitur, iudicate pupillo et iustificate uiduam. et uenite, disputemus, dicit Dominus. et si fuerint peccata uestra quasi phoeniceum, ut niuem dealbabo: et si fuerint quasi coccum, ut lanam candidam efficiam. et si uolueritis et audieritis me, bona terrae edetis: si autem nolueritis et non audieritis me, gladius uos comedet. os enim Domini locutum est ista. [*]( 5 Es. 1,14 sq. ) [*]( 2 sanguineB occidi A 3 abluerunt W1 ecclesiaB eius transeuntes WLBv 5 prophetam om. WLMBv dicit dns B relaxabo AL, glaxabo W, laxabo Mv, dimittam B 6 manus uestras AM faciem meam ABv 8 sanguinem AW, sanguinis L sunt om. L 9 nequitia B a] e B 13 quasi AV, ut WLMBv foenicium AL, fenicium WMB, russeum V ut] et W exalbaboi3f2w, exaltabo Ml et si.... eficiam om. L coccum AWMBV, coccinum v candidam efficiam A, dealbabo M, inalbabo WBv 15 me audieritis B, obaudieritis me hi 16 obaudieritis WBM gladios M1 uos ex suos M comedet Å, comedit B, consumet WLMv, cf. test. III52 loquutum WL 17 ipsa B ad quirinum liber prior explicit..... W (quae secuntflr legere nonpotui), ad quirinum liber primus explicit incipit eiusdem liber II M, caecilii cypiiani ad quirinum liber I erp incip cap lib. II B, incipit secundns A, incipit libellus II. ad quirinum L. )