Epistulae
Cyprian Saint, Bishop of Carthage
Cyprian. Saint. S. Thasci Caecili Cypriani Opera omnia, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 3.2). Hartel, Wilhelm von, editor. Vienna: Gerold, 1871.
Grauiter et dolenter motus sum, fratres carissimi, quod cognouerim Fortunatianum quondam apud uos episcopum post grauem lapsum ruinae suae pro integro nunc agere uelle et episcopatum sibi uindicare coepisse. quae res contristauit me, primo propter ipsum qui miser uel diaboli tenebris in totum excaecatus uel [*]( 3 fratres CN; om. 22 kmT C, om. M (f. k. Q) nostro C 4 a gratia] gratia CH omnibus] hominibus L 6 nniuersa C seruandum CR magis CPQBV, ** magis Q, ut magis M, tum magis Hv 7 recentes C* puta H 8 hos R de ope om. Q (exh. M) nostra ad dininam misericordiam H miserentur Q (merentur M) 10 quam ex quidam L optamns ... nalere om. CP. — Ad (Explicit ad P, Explicit Caecili Cypriani ad C) Fidum de infantibus baptizandis explicit (om. CP) CLPQB. — Epist. LXV. — Incipit ad Epictetum et plebem Assnritanorum (Assnrit L, Assyritanomm P, Assiritanoram N, Desubitanorum Q) de (et LNP, om. CR) episcopo eorum (episcoporum MlN, fortunato episcoporum Q, om. CR) CLMNPQB. — 13 assyras P consistentibus Q, consistentis R 15 frater carisrime V 16 fortunatum CR 17 pro] pro in L episcopatu R 18 uindicare] nelle nindicare LNPQ; fort. uel uindicare ) [*]( m. ) [*]( 46 )
Cum ergo haec tormenta, hael supplicia in die iudicii Dominns conminetur his qui diabolo obtemperant et idolis sacrificant, quomodo se putat posse agere pro Dei sacerdote qui obtemperauit et seruiuit diaboli sacerdotibus, aut quomodo putat manum suam transferri posse ad Dei sacrificium et precem Domini quae captiua fuerit sacrilegio et crimini, quando in scripturis diuinis Deus ad sacrificium prohibeat accedere sacerdotes etiam in leuiore crimine constitutos et in Leuitico dicat: homo in quo fuerit uitium et macula non accedet offerre dona Deo. item in Exodo: et sacerdotes qui accedunt ad Dominum Deum sanctificentur, ne forte derelinquat illos Dominus. et iterum: et qui accedunt ministrare ad altare sancti, non adducent in se delictum, ne moriantur. qui ergo grauia delicta in se adduxerunt, id est qui idolis sacrificando sacrilega sacrificia fecerunt, sacerdotium Dei sibi uindicare non possunt nec ullam in conspectu eius precem pro fratribus facere, quando in euangelio scriptum sit: Deus peccatorem non audit, sed si qui Deum coluerit et uoluntatem eius fecerit, illum audit. quamuis sic quorundam pectora tenebrarum ingruentium profunda caligo caecauerit, ut de praeceptis salubribus nihil lucis admittant, sed semel a recto limite ueri itineris auersi per [*]( 8 Leoit. 21, 17. 10 Ex. 19, 22. 12 E*. 9, 31. 18 Io. 9, 31. ) [*]( 1 iudicii] irae exin C dno C1 2 his] iis v obtemperent LXN 3 putant posse C\'P, putat pro se R 5 transferre P dei om. CRV 6 sacrilegiorum et criminum C in om. C diuinie scripturis C 8 leuiori Rv, religione L, om. P constitutos OBQ\', consecutos LMNPQ1 9 accedat C 10 et om. CR 11 delinquat N 12 qui] cum Vv administrare P 13 altare sanctum C1, sanctum Y teste Rigaltio 14 qui] quia C m se delicta CRv 15 sacrificandum Csacrificandos P, sacrificauerunt Q sacrilege LNP 16 dei om. C 17 euangelium ClL 18 si om. C quia Pv dum R 19 et uoluntatem 1 uoluntatemque C 20 peccatora C1L1Q1 (pectora M) profundi 01 21 ut de] unde 01 . salutaribus C 22 sed R, et C, om. LNPQ ) [*]( 46* )
Nec mirum si consilia nostra aut Domim praecepta nunt abnnnnt qui Dominum negauerunt. stipes et oblationes et lucra desiderant, quibus prius insatiabiles incubabant., et cenis adque epulis etiam nunc inhiant, quarum crapulam nuper superstitem in dies cruditate ructabant, nunc manifestissime conprobantes nec ante se religioni, sed uentri potius et quaestui profana cupiditate seruisse. unde et ipsam uenisse perspicimus et credimus de Dei exploratione censuram, ne apud altare consistere et contractare ulterius perseuerarent pudorem incesti, fidem perfidi, religionem profani, diuina terreni, sancta sacrilegi. quod ne tales ad altaris inpiamenta et contagia fratrum denuo redeant omnibus uiribus excubandum est, omni uigore nitendum ut quantum possumus ab hac eos sui sceleris audacia retundamus, ne adhuc agere pro sacerdote conentur qui ad mortis extrema deiecti ultra lapsos laicos ruinae maioris pondere proruerunt.
Si nero apud insanos furor insanabilis perseneranerit et reeedente spiritu sancto quae coepit caecitas in sua nocte permanserit, consilium nobis erit singulos fratres ab eorum fallacia separare et, ne quis in laqueos erroris incurrat, ab eorum [*]( 1 praeceps] praeceg Q per abruptam v, abrnpto P nocte] necte Q adque errare] adquirere C 3 dum Q adnuunt L 5 insatiabiliter ex insatiabile C saccnmbebant C sed e et a 6 iniant L1, hiniant C, initiant P supersitite nnper v, nuperstet R, snperstite ex nnpefstate C 7 conprobanter C 8 nec ante] negasae ex negante C religionis LQ sed] et L et om. Q 9 inde Q in ipsa M (ipsam Q) prespidmns B 10 ne] nec M1Q1 altarem ClLlQ cootrectare CNPBo 11 pndore C2Q2 (pudoum C1MQ1); item fide p. religione O\'Q\' 12 profanis Q terrenis Q 13 aliares L, altare NP impiamente Lp. fratmom L, firatrem C\', fluetuum B 14 est] est et v omni uigore nitendmn om. Vv 15 ab hac] et hanc ex ad hac C eos om. C suis PQ, uis L celeris LPm scelis C andadam C 16 detecti C* 17 lapens laicns C maiore C* dernenmt C 18 insano fnrore P 19 quae] quate C cepit cecitaa L, coephitica coecitatis C 20 singnlis C, in singnlos Q 21 ne quis] quisquis C sed quis s. J. incnrrerit C* contagiones 01 )
Lapsi uero magnitudinem delicti sui cognoscentes a deprecando Domino non recedant nec ecclesiam catholicam, quae una et sola est a Domino constituta, derelinquant: sed satisfactionibus inmorantes et Domini misericordiam deprecantes ad ecclesiam pulsent, ut recipi illuc possint ubi fuerunt et ad Christum redeant a quo recesserunt. nec audiant eos qui se falsa et mortali seductione decipiunt, cum scriptum sit: nemo uos decipiat inanibus uerbis. propterea enim uenit ira Dei super filios contumaciae. nolite ergo esse participes eorum. ergo contumaces et Deum non timentes et ab ecclesia in totum recedentes nemo comitetur. quod si quis inpatiens fuerit ad deprecandum Dominum qui offensus est et nobis obtemperare noluerit, sed [*]( 17 Eph. 5, 6. 7. ) [*]( 1 secemere] hunc eruere ex heceruere C oblatione L illuc M1 (illic MsQ) possit] pos. Ql, post M 2 spiritus sanctus v sit nec] digne tx signe C dns corr. in dari C 3 prosit] possit C fortunatus CB 4 aut i.] haut memor C caecitatem .... diaboli om. C 6 in hec alienigene C 7 seuientes CNH, seuiuentes Q 8 alienae] alienigine C consentiat C 9 faciant participes L set L, et CB integris Q, integrae R, integro Cx, integra N suae tenorem om. OB; tenorem om. Vv 10 uigorem] tenorem Vv 11 cognoscenturtes Q (cognoscentes M) ad deprecandum C 12 nec] in PQ et sola om. L 13 a om. CQ dm C constitutaj consecrata V derelinquent C, relinquant JB immorantibus 01 14 misericordia B 15 illic C2v 16 audeant CLNQ eos] ante eos C falsa] fallaci CBv et om. L immortali L leduetione] circumuentione CBVv 17 inmanibus L1 20 dum CB 21 qui 01 inpatiens] incapiens C 22 dm LP sed d. e. p. s. fuerit om. CB )