Epistulae

Cyprian Saint, Bishop of Carthage

Cyprian. Saint. S. Thasci Caecili Cypriani Opera omnia, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 3.2). Hartel, Wilhelm von, editor. Vienna: Gerold, 1871.

Nunc apparuit Felicissimi factio unde uenisset, quibus radicibus et quibus uiribus staret. hi fomenta olim quibusdam confessoribus et hortamenta tribuebant, ne concordarent cum episcopo suo nec ecclesiasticam disciplinam cum fide et quiete iuxta praecepta dominica continerent, ne confessionis suae gloriam incorrupta et inmaculata conuersatione seruarent. ac ne parum fuisset corrupisse quorundam confessorum mentes et aduersus sacerdotium Dei portionem ruptae fraternitatis armare uoluisse, nunc se et ad lapsorum perniciem uenenata sua [*]( 1 praebeat L et] ut B cxortationis L1 2 salutaribue B 3 desinunt N 4 litterasj litteris BNv 5 kme M (km͂ι Q) 6 perfida B perficit BL aos] uos mihi N 7 et dum M (et om. Q) 9 instaurent P 10 sacrilegas] sua relegis LP 11 renouant] reuocant B nobis nec P, nos ne cum L, nobis nec hoc B 12 immo et] minuet LNP 13 meruerunt B rependerunt V utro L, ipsi P 14 et ipsi N in om. P 15 et diuina v coniuratio LN 16 sponte] ultro B 17 apparebit B factio BQz, profectio LNPQ\'M sed in M eras. 20 nec] ne BNQv eclesiam L1 22 incorruptam Q seruarent] macularent B 23 fuisse P . corrupisse ex corpisse Lnt. 2 24 aduersus B, contra v, om. LNPQ sacerdotium deo L, dispositionem dm et sacerdotium di B portione corruptae B amare M (armare Q) 25 et ad BP, et LQ, ad Nv )

592
deceptione uerterunt, ut aegros et saucios et ad capienda fortiora consilia per calamitatem ruinae suae minus idoneos et minus solidos a medella uulneris sui auocent et intermissis precibus et orationibus quibus Dominus longa et continua satisfactione placandus est ad exitiosam temeritatem mendacio captiosae pacis inuitent.

Sed oro uos, fratres, uigilate contra insidias diaboli et pro uestra salute solliciti contra mortiferam fallaciam diligentius excubate. persecutio est haec alia et alia est temptatio et quinque isti presbyteri nihil aliud sunt quam quinque primores illi qui edicto nuper magistratibus fuerant copulati, ut fidem nostram subruerent, ut gracilia fratrum corda ad letales laqueos praeuaricatione ueritatis auerterent. eadem nunc ratio, eadem rursus euersio per quinque presbyteros Felicissimo copulatos ad ruinam salutis inducitur, ut non rogetur Deus nec qui negauit Christum eundem Christum quem negauerat deprecetur, post culpam criminis tollatur et paenitentia, nec per episcopos et sacerdotes Domini Domino satisfiat, sed relictis Domini sacerdotibus contra euangelicam disciplinam noua traditio sacrilegae institutionis exurgat, cumque semel placuerit tam nobis quam confessoribus et clericis urbicis, item uniuersis episcopis uel in nostra prouincia uel trans mare constitutis ut nihil innouetur circa lapsorum causam, nisi omnes in unum conuenerimus et conlatis consiliis cum disciplina pariter et misericordia temperatam sententiam fixerimus, contra hoc consilium nostrum rebelletur et omnis sacerdotalis auctoritas et potestas factiosis conspirationibus destruatur. [*]( 1 et ad] ad Q 2 rninae om. B soi ex sue B 3 medela BP2v auocarent B 5 ad om. P 9 est temptatio B, etemptation L (n eras.), temptatio NPQv et om. v 11 fuerat B 12 subuerterent V gracilia NQ, gracilium B, gratiali ex gratia P, fragilia LV ad letales] ad lectares LN, allectare is P laqueas L, laqueis P 13 uerterent B 15 dns Q 17 paenitentiam NQ 18 domini domino scripsi, dmLNPQlMt dnoBQH? satisfiat sed relictis domini om. M (em. Q) dno Qx, dum L 20 placerit M (placnerit Q) 21 item u. episcopis om. B 23 causa B conueniremus Q 24 misericordiam Q 25 rebelletur] reueretur LNP 26 et pot.] sed pot. LP 27 destruitur P )

593

Quas nunc paenas patior, fratres carissimi, quod ipse ad uos inpraesentiarum uenire non possum, ipse singulos adgredi, ipse uos secundum Domini et euangelii eius magisterium cohortari. non suffecerat exilium iam bienni et a uultibus adque ab oculis uestris lugubris separatio, dolor iugis et gemitus qui me solum sine uobis continua lamentatione discruciat, lacrimae diebus ac noctibus profluentes, quod sacerdoti quem tanto amore et ardore fecistis necdum uos salutare et necdum conplexibus uestris inhaerere contingat. accessit hic tabescenti animo nostro. dolor maior, quod in tanta sollicitudine ac necessitate excurrere ad uos ipse non possum, dum per minas et per insidias perfidorum cauemus ne aduenientibus nobis tumultus illic maior oriatur et cum paci et tranquillitati episcopus prouidere in omnibus debeat, ipse materiam seditioni dedisse et persecutionem denuo exacerbasse uideatur. hinc tamen, fratres dilectissimi, hinc admoneo pariter et consulo ne perniciosis uocibus temere credatis, ne fallacibus uerbis consensum facile commodetis, ne pro luce tenebras, pro die noctem, pro cibo famem, pro potu sitim, uenenum pro remedio, mortem pro salute sumatis. nec aetas uos eorum nec auctoritas fallat, qui ad I duorum presbyterorum ueterem nequitiam respondentes, sicut illi Susannam pudicam corrumpere et uiolare conati sunt, sic et hi adulterinis doctrinis ecclesiae pudicitiam corrumpere et ueritatem euangelicam uiolare conantur.

Clamat etdicitDeus: nolite audire sermones pseudoprophetarum, quoniam uisiones cordis eorum [*]( 25 Hier. 23, 16, 17. ) [*]( 3 uos om. B secundum] secnti dum P dum B, dm N enangelium B, enangelii* P 4 sufficerat P exilii B biennii NPo 6 discrutiant P 7 quem] quod B 8 et necdum] necdum B 9 hac M (hic Q) nostro om. N 10 tanta exta L m. 2 hac Q 11 et] set Q per insidias om. L 12 caueamus P aduentibus Ll nobis om. P 13 paci] pauci Q tranquillitate Q prouideri B 14 materiam] magisteriam P 15 denuo] de nos Q ezacerbare uideamur B 17 te*neTe Q (temere M) ne] nec L 18 diem L 19 pro potu sitim ex pro po**tum sitim Q (propoaitim M1) ealutem L\'Q 20 nec aetae] ne aetas BNtJ 22 corrumpere om. V sic** et Q (aicut et M) 23 doctrinis om. B 25 dominus NQv ) [*]( III. ) [*]( 38 )

594
frustrantur eos. locuntur, sed non ab ore Domini. dicunt eis qui abiciunt uerbum Domini: pax erit uobis. pa cem nunc offerunt qui ipsi non habent pacem nec ecclesiam lapsos reducere et reuocare permittunt qui de ecclesia reccssere rant Deos una est et Christus unus et una ecclesia et cathedra ima super Petrum Domini uoce fundata. aliud altare constitui ant sacerdotium nouum fieri praeter unum altare et unum sacerdotium non potest. quisque alibi collegerit spargit. adulterum est, impium est, sacrilegum est quodcumque humano furore instituitur ut dispositio diuina uioletur. procul ab huiusmodi hominum contagione discedite et sermones eorum uelut cancer et pestem fugiendo uitate praemonente Domino et dicente: caeci sunt duces caecorum. caecus autem caecum ducens simul in foueam cadent. intercedunt precibus nostris quas nobiscum diebus ac noctibus Deo funditis at eum iusta satisfactione placetis. intercedunt lacrimis nostris, quibus commissi delicti crimen abluitis. intercedunt paci quam uere et fideliter de Domini misericordia postulatis, nesciunt scriptum esse: et propheta ille aut somnium somnians, ille qui locutus est, ut errare te faceret a Domine Deo tuo. nemo uos, fratres, errare a Domini uiis faciat. nemo uos Christianos ab euangelio Christi rapiat, nemo filios ecclesiae de ecclesia tollat. pereant sibi soli qui perire uoluerunt, extra ecclesiam soli remaneant qui de ecclesia recesserunt, soli [*]( 13 Matth. 15, 14. 19 Deut. 13, 5. ) [*]( 1 eos et N, eis et P, eia L dicunt om. L 2 qui abiciunt] quia dicunt LNP 8 nee LP, nec ad N, in BQv 4 promittunt BLNPQv qui de] ex quid Q m. 2, ex qui M m. 2 5 est et] est M (est et Q) 6 petram BLNPV, petram Qv, altere B 7 praeter] propter Gold- horn 8 quisquis v adalteriam BLNP 9 sacr. est] et sacrilegum P . 10 ab om. B, ad Ll 11 ducedit N 12 et pestem] pestem Q 15 nostris LNPQV, uestris Bv 16 nostris BLNPQY, nestris v 17 delicta M (delicti Q) pacis Q 18 de om. Q (exh. M) nescinnt] nec scinnt v 20 qui] moriatur qui B 21 tao] interficietur add. o fratree carisrimi Nv a domino uiis B, a dominicia LNP 22 uos om. B ab ex ad L m. 2 2S noluerunt B 24 maneant L\' )
595
cum episcopis non sint qui contra episcopos rebellarunt, coniurationis suae paenas soli subeant qui olim secundum uestra suffragia, nunc secundum Dei iudicia sententiam coniurationis et malignitatis suae subire meruerunt.