Carmen Apologeticum

Commodianus

Commodianus. Commodiani Carmina. Dombart, Bernhard, editor. Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 15, 1887.

  1. Fuerunt et tenebrae factae tribus horis a sexta
  2. Festinauitque dies inducers sidera noctis.
  3. Praedictum hoc fuerat fieri per prophetam Amos,
  4. Vt tegeret subito sese per sollemnia sancta.
  5. O mala progenies, * * subdola fronte!
  6. Generaui suboles, dixit Deus, qui me negarent.
    7. [*]( 417 Psal. 118, 120 (Cypr. p. 88, 7 H.) 418 Paal. 68, 22 419 Psal. 21, 19 421 Matth. 27, 45 423 sq. Amos 8, 9 425 Esai. 1, 4 426 Esai. 1, 2 )[*]( 417 predizerat 4!8 scribturas M acetum MPfJ ut psalm. cod. Sangerman. (Sabat. II p. 137) et cod. Fuld. deperd. in libro TerluU. adu. Iud. c. 13; aceto Lb 419 Et M{?) B (coniecturâ) Ld; Vt P1 (s. u. I.) sortem Lbv; sortemqae MP1 Wilh. Meyer, Abh. p. 293 (\'que steM bei Commodian dfter, wo es kaum zu erkldren ist\') 420 sq. factum, et legimus in .. gesta. I Fuerunt scripsi; factum et legimus in .. gesta fuerunt. I P; factum et legimul. In .. gesta fuerant. I R; factum et legimus. In .. gesta I Fuerunt Ld 421 fuert M tenebrae factae tribus horis a sexta Hanssen Wilh. Meyer, Abh. p. 293; tenebre facte tribs horis a* sextam M (d m. 1. s. I. scripsit); tenebrae factae ad sextam (in P3) tribus horis P1; t. f. tr. (sunt) h. ad sextam Lb; t. f. tr. in h. a sextam R; t. f. tr. h. ad sextam Ld 422 inducere Mj obducere P1 (8. u. I.) v 423 Amos MPl (cf. u. 66; 193); Amosum P3v post Amos in M additur , quod est signum uersus exeuntis 422 sqq. noctis. I Praedictum .. Amos, I Vt scripsi; noctis. I Praedictum .. Amos I Vt P1; noctis, I — Praedictum .. Amosum — I Vt v 424 Vt tegeret subito sese (sc. dies) Ld; Vt legeret subitos esse м.; Vt legeret sublatos esse P1; Vt lugeret subito terra Lb; idem suspicatur hic uersum excidisse et locum sic esse scribendum: cVt lugeret subito terra per (solem occasum, I Mutaretque Deus in luctum) solemnia sancta ; ut lugeretur sublato die 22 coll. Cypr. test. II,\'23 p. 91, 3 sqq. H.: occidet 1 meridie et obtenebrabitur dies lucis; et conuertam dies festos uestros in luctum sollemnia M 425 0 mala progenies subdola fronte M; 0 mala progenies, (inquit,) o subdola fronte! P; 0 mala progenies, (audi,) o subdola fronte! R; 0 m. progenies! 0 s. fronte I (Generaui) Ld; 0 m. pr., (ingrata,) a. fronte! Hanssen; fort. addendum: ceruicosa; cf. 261 429 suboles M; soboles P1 (s. u. I.) v )
    143
  7. Et dixit: Audite uocem tubae. — Nolumus, aiunt.
  8. Hoc dicit Ezechiel: Audient ergo gentes a longe.
  9. Vno uolo titulo tangere librum Deuteronomium:
  10. In caput eritis, gentes ; nam increduli retro.
  11. Si respuunt certe omnia supra dicta rebelles,
  12. S(c)ite quid opponunt, cum res tam aperte dicatur?
  13. Videte iam ergo, dubii qui nunc usque natatis,
  14. Quod gentes in Domini fuerint scriptura priores.
  15. Nunc ergo fas est credere, quem libri designant,
  16. Non idolis uanis, qui frustra pro uita coluntur,.
  17. Nec istis adiungi uoluptuosis et sine freno,
  18. Qui magis luxurias diligunt quam Summi praecepta.
  19. Non est culpa satis una, qui credere nolunt,
    20. [*](427 Hierem. 6, 17 sqq. 421 sq. Deuter. 28, 44 )[*]( 427 dii M 428 Ezechiel] quamquam locus citatus apud Hiere-. miam inuenitur, nihil tamen mutandum est, cum Cyprianus eodem modo errauerit; de qua re qf. Roenseh. comment. et Zeitschr. f. wissengch. Theol. XXII p. 378 429 Hoc uolo P* titulo P1v; titulS M. deutheronomiS M; Deuteronomii P1 (s. u. I.) Ld; Deuteronomi R; Denteronomum(?) Wilh. Meyer, Abh. p. 299; 305 430 In caput eritis, gentes; nam increduli retro. Wilh. Meyer; In (Id Lb) caput: Eritis gentes; nam increduli retro (Respiciunt,) I P1 Lb; In caput eritis, gentes, nam increduli retro j (Bespiciunt.) v, B in comment. totum locum illustrauit colI. Cypr. test. I, 21 p. 55, 10 H: Eritis gentes in caput, incredulus autem populus in caudam 431 Si respuunt M (P1 falso: Sic respiciunt); Respiciunt, P1; Respiciunt. v certe] contra P3Lb; malim corde; cf. Instr. I 27, 13 si corde retractes reuelles M; rebelles, Wilh. Meyer, Abh. p. 305; rebelles. P1v 432 Scite quid P1v; Scite, quid Wilh. Meyer; Site quid M (Pl falso: quia) dicatur. P1; dicatur? v 433 natatis M (cf. quae Heindorf adnotat in Horat. serm. 117, 7); nutatis P\'® 434 Domini v; dSo M; Domino P1 scribtura M 431 Nunc ergo fas est MP1 (cf. u. 439); N. e. 1 est ei R; N. e. f. ei Ld (idem in praefat. Instr. p. VIII praefert est); Huic ergo fas est Wilh. Meyer 436 qui MPl (cf. u. 348 sqq. gentes, Apud quos .. Qui; 467 sqq. ipsa maiestas .. profitetur, ipse quis esset); quae v 438 precepta M 430 satis una qui MP (cf. u. 435); satis una quia R; satis (iis) una qui Ld; eidem postea (praefat. Instr. p. VIII) magis placebat codicis lectio )
    144
  20. Sed magis infamant: In puteum misimus illum.