Instructiones

Commodianus

Commodianus. Commodiani Carmina. Dombart, Bernhard, editor. Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 15, 1887.

  1. Nunc si benefactis uinc(es), eris martyr in illo;
  2. Tu ergo qui quaeris martyrium tollere uerbo,
  3. In pace te uesti bonis et esto securus.
    4. [*]( 21, 5 Rom. 12, 21 )[*]( 5 Vince prius Malum rOehl. (cf. S. p. 784); Vincere (Ldfalsoz Vince A edd.) prius malum (Malum Ld) O Ld Hanssen (priua A primo scripserat; sed eadem manus B pro a restituit; cf. S. p. 722) benefactis C 8 illa scripsi; illo C; ille BArv; ille te Hanssen 7 et nos Crv; fei noa. B; per uos A; cf. S. p. 725 8 adS (= adest) C; abest BArv martyrea A post ibunt interrogationis signum pro puncto posui 9 quidam A erant A no CB; nro A 10 Vincimus CLd; Vincimimus (sic!) B; Vincimimua A; Vicimus rOehl. quem manentem scripsi (prius conieceram quem manentes uel qui manentes; S. p. 784); q manente (menente A) O; quo manente rv, quod Oehl. ita explicat: \'manente hoste non perstant in fidel 11 perit] cf. 22, 13 sq. ideo Or; adeo v iniquus rl 12 penas C; paenas B ad actus scripst (S. p. 784); adactus 0 (in B u paene a est); ad actas r1; adactas r\'v 13 Eiula euoque (euoq C; euoq, A) zelando O; Eiula, tuq. zelando r1; Eiulatuque zelando (celando OeM.) r\' Oehl.; Eiula euaque zelando Ld; Eiula euaque, pectus pugnis pertunde zelando Banssen 14 uinces, eris scripsi (cf. u. 6) ; uinceris OLd (Ld falso: uiceris A edd.) ; uiceris rOehl. 15 Verbo v 16 pacete C )
    91
    XXII. BELLVM COTTIDIANVM.
  1. Belligerare cupis, stulte, quasi bella quiescunt!
  2. Ex protoplasto die pugnatur in fine nobis.
  3. Libido praecipitat: bellum est, tu pugna cum illo.
  4. Luxuria suadet: abutere, bellum uicisti.
  5. Vino copioso parce, ne per illum aberres;
  6. Maledicti retine[te] linguam, unde Deum adoras;
  7. Conpesce[re] furiam, pacificum redde te cunctis;
  8. Oppressos miseriis deprimere caue minores;
  9. Terrorem adcommoda tantum et noli nocere;
  10. Tramite uos recto ducite sinceri per saeclum;
    11. [*]( 22, 8 lac. 3, 9 7 Rom. 12, 18 )[*]( XXII (XXI C), inscr. cottidianum Crv; cotidianum BA 1 cupis CAnd. (S. 107 p. 784 sq.); quaeris Brv , quaerit A quiescunt BALd; qescunt C (de quasi cum indicat. cf. August. de ciu. Dei uol.. I p. 133, 31 sqq.; 151, 21 sq.; IIp. 35, 8 sq.; 109, 10 sqq. D7; C. I. L. VIII, 2728); quiescant rOehl. 2 Expertoplausto C; cf. I 35, 1 dic A (S. p. 723) pugnat C in fine OrLd (de clausula - Q - ^ cf. I 8, 3); infinite Oehl. in textu; sine fine idem in comment.; in fine de Manssen nb C; ut BA; uobis rv 3 tu pugna scripsi (cf. 19, 1); clfpugna C; cum pugna BA; pugna rOehl.; compugna Ld illo Or Oehl. (quod ferendum uidetur, cum bellum interdum idem significet quod exercitus hostilis; cf. u. 4; 10, 1); illa Ld 4 Luxoria C 5 Viuo BA (om. Ld) copioso rv; cupioso C; cupioso BA illum BArLd; illu C; illud Dau. Oehl. 6 Maledicto Hanssen r OeM. retine rOehl. ; retinete OLd (retine te in lemmate praefationis) linguam (lingua C) unde Doranum (dfimC; Dominum r Oehl. ; dum BA) adoras OrOeM.; lingua; munde Deum adora Ld 7 Compesce rOehl. furorom Hanssen; Conpescere C; Compescere BA∑1 furiam C21 Ld; furiam BA; furorem r; (Compesce) refuriam WRig. ms.; nefarium (sc. te) uel nefariam (sc. linguam) Oehl. reddete C 8 Oppressos rOehl. (cf. 20, 20); Oppressns OLd depmere C 9 Terrorem C (cf. 28, 4); Tortorem BALd; Tutorem rOehl. adcomoda C; adcommoda B Av; ad commoda r; (Terrorem) admodera Hanssen 10 recto r Oehl.; rectum OLd, qui addit: \'(rectum) tenet locum aduerbii\' sinceri per saeclum scripsi (cf. epist. lac. 1, 27 immaculatum se cnstodire ab hoc saeculo; Phil. 1,10 ut sitis sinceri et sine offensa); sincero per seclo O∑2 sincero prae zelo rv )
    92
  11. In tuis diuitiis communem te redde pusillis;
  12. De labore tuo dona, nudum uesti: sic uinces.
  13. Insidias nullo facias qui Deo deseruis:
  14. Aspice principium, unde perit inuidus hostis.